Tema „Dnevnika”: Dvanaest sudskih poternica izdato od početka godine

On je sproveden na izdržavanje kazne u Okružni zatvor Subotica, budući da je za njim raspisana sudska poternica.

Kako „Dnevnik” saznaje, prosečan broj sudskih naredbi za izdavanje poternice tokom godine u Višem sudu u Novom Sadu iznosi dvadesetak, a tokom ove godine, za sada, naređeno je izdavanje dvanaest poternica.

Inače, izdavanje poternice može se narediti ako je okrivljeni, protiv koga je pokrenut krivični postupak zbog krivičnog dela koje se goni po službenoj dužnosti, u bekstvu, a postoji naredba za njegovo dovođenje ili rešenje o određivanju pritvora, kažu u Višem sudu u Novom Sadu. U tom slučaju izdavanje poternice naređuje sud pred kojim se vodi krivični postupak.

Izdavanje poternice narediće se i u slučaju bekstva okrivljenog iz zavoda u kojem izdržava krivičnu sankciju koja se sastoji u lišenju slobode, ali tada naredbu o izdavanju poternice donosi upravnik zavoda.

Izdavanje poternice zbog bekstva okrivljenog u toku krivičnog postupka uslovljeno je određenim zakonskim uslovima. Prvi se odnosi na vrstu krivičnog dela (dela koje se gone po službenoj dužnosti), a drugi – na postojanje određenih sudskih odluka (postojanje naredbe za dovođenje okrivljenog ili rešenja o određivanju pritvora). Izdavanje poternice zbog bekstva okrivljenog je fakultativno, što znači da sud može odlučiti da umesto poternice upotrebi neko drugo sredstvo radi obezbeđenja prisustva okrivljenog, dok je izdavanje poternice zbog bekstva osuđenog iz zavoda u kojem izdržava krivičnu sankciju koja se sastoji u lišenju slobode obavezno.

U oba slučaja, poternica se dostavlja organima policije radi izvršenja. U daljem postupku, poternicu sprovodi policija nadležna po mestu suda pred kojim se vodi krivični postupak, odnosno zavoda iz kojeg je pobeglo lice na izdržavanju krivične sankcije.

Kako za „Dnevnik” navode u Višem sudu u Novom Sadu, radi obaveštavanja javnosti o poternici mogu se koristiti i sredstva javnog informisanja.

Ako je verovatno da je lice za kojim je izdata poternica u inostranstvu, sud se obraća Ministarstvu unutrašnjih poslova da bi ono raspisalo i međunarodnu poternicu.

Organ koji je naredio izdavanje poternice dužan je da je odmah povuče kad se traženo lice pronađe ili kad nastupi zastarelost krivičnog gonjenja ili drugi razlozi zbog kojih poternica nije više potrebna.

Na osnovu Krivičnog zakonika, krivično gonjenje se ne može preduzeti kada protekne tri godine od izvršenja krivičnog dela za koje se po zakonu može izreći kazna zatvora preko jedne godine. U slučaju zastarelosti izvršenja kazne izrečena kazna se ne može izvršiti kada protekne tri godine od osude na kaznu zatvora preko jedne godine. U oba slučaja se radi o relativnoj zastarelosti. Kada je u pitanju apsolutna zastarelost, potrebno je da protekne dvostruko vreme koje se po zakonu traži za zastarelost izvršenja kazne kao i za zastarelost krivičnog gonjenja. U oba slučaja se primenjuju pravila vezana za tok i prekid zastarelosti.

O izdatim sudskim poternicama vodi se evidencija u tzv. Knjizi poternica, gde se izdate poternice upisuju po azbučnom redu, odnosno po početnom imenu i prezimenu lica za kojim je izdata poternica.

D. Nikolić

Interpolove poternice u šest boja

Kada je reč o međunarodnim poternicama, one se raspisuju po informacionom sistemu Interpola. U zavisnosti od boje Interpolovih poternica, razlikuje se i njihova sadržina.

- Crvena je najpoznatija i raspisuje se za počiniocima najtežih krivičnih dela, koji moraju da budu uhapšeni i isporučeni;

- Žuta predstavlja međunarodnu objavu za pronalaženje nestalih lica;

- Narandžastom se upozoravaju policija, državne službe i internacionalne organizacije o potencijalnim opasnostima;

- Plava pruža obaveštenja o prikupljenim podacima o beguncu ili njegovim kriminalnim aktivnostima;

- Zelena se raspisuje da bi se dobila obaveštenja ili dala upozorenja o bivšim osuđenicima za koje se sumnja da mogu počiniti krivično delo u drugim zemljama;

- Crna se raspisuje za identifikaciju leševa.