Starije žene u najvećem riziku od porodičnog zlostavljanja

Ove podatke iznela je Nadežda Satarić iz Udruženja “Snaga prijateljstva” Amati, na konferenciji “Šest meseci primene Zakona o sprečavanju nasilja u porodici”, kako bi istakla da je nasilje nad starijim, posebno ženama, u Srbiji izraženo i da se o njemu nedovoljno priča.

Satarić je ukazala na to da su starije žene one koje imaju 65 i više godina, a kojih je po popisu iz 2011. godine u Srbiji bilo 723.249. To su one, pojasnila je Nadežda Satarić, rođene pre Drugog svetskog rata, za vreme njega ili u prvih šest poratnih godina koje su uglavnom odrasle bez igračaka, mahom u oskudici, a nekad i bez ljubavi roditlja, koje je ratni vihor odvojio od svoje dece.

One su svoju mladost i najbolje zrele godine posvetile obnovi ratom razrušene zemlje i njenom razvoju, dajući doprinos u svojstvu domaćica, majki, radnica, službenica, učiteljica, lekarki... One koje su starije od 70 godina danas su znatno lošijeg zdravlja od vojih vršnjaka. Danas u trećem dobu doživljavaju nasilje i zbog strogih rodnih normi i kulturoških stavova o njihovoj manjoj vrednosti nakon reproduktivnog doba, ukazala je Nadežda Satarić.

Starije žene su, tvrdi ona, u odnosu na starije muškarce u većem riziku od zlostavljanja, zanemarivanja i nasilja.

Nasilje se češće javlja kod žena sa 85 i više godina, koje pate od kognitivnih smetnji i korisnice su neke od usluga nege, bilo u kućnim uslovima ili u ustanovama, a od strane formalnih ili neformalnih negovatelja.

Nadežda Satarić ukazala je da starije žene mogu biti zbunjene ili pretpostaviti da nema smisla da govore o zlostavljanju. Istraživanja pokazuju da se kod starijih žena koje su žrtve nasilja u partnerskom odnosu uglavnom radi o dugotranijim nasilnim vezama.

Žrtve uglavnom iskuse mnogo različitih vrsta nasilja i prođe dosta vremena pre nego što zatraže pomoć, a njihovo okruženje je obično svesno postojanja nasilja.

Od finansijske zloupotrebe u većem riziku su starije žene udovice, koje su razvedene, usamljene ili izolovane, a korisnice su neke od usluga nega.

U većem riziku od fizičkog, seksualnog ili psihološkog nasilja su žene između 65 i 74 godine, koje imaju simptome depresije i koje žive sa nasilnikom. Kada je u pitanju partersko nasilje, ono nekada traje 40 i više godine.

Starije žene su češće na meti džeparoša od starijih muškaraca. Ustanovljeno je da starije žene, a posebno koje su slabijeg obrazovnog statusa, ređe prijavljuju nasilje.

U porodičnom nasilju učinioci su najčešće deca u skoro polovini slučajeva, zatim supružnici-partneri ili bivši partneri pa i članovi porodice.

Kod starijih žena koje nemaju oštećenja faktori rizika su isti kao i kod mlađih žena.

LJ. Malešević