Sevastijan Džeksonski, otac srpskog pravoslavlja u SAD
Među njima najveću pažnju javnosti privukla je vest da je Srpska pravoslavna crkva dobila novog svetog monaha neobično modernog imena – Džeksonski. Ipak, prepodobni Sevastijan nema nikakve veze s pevačem Majklom Džeksonom, košarkašem ReDžijem Džeksonom ili glumcem Semjuelom L. Džeksonom. Ali, ima s Amerikom i njegovim gradom Džekson, u kojem je živeo, radio i gde je na kraju sahranjen, na prvom srpskom pravoslavnom groblju na ovom kontinentu, pored prve srpske pravoslavne crkve koju je sam sagradio.
Sin srpskih doseljenika iz Risna, prepodobni arhimandrit Sevastijan Džeksonski (Dabović) prvi je srpski pravoslavni monah rođen na tlu Amerike. Poznat među doseljenicima, ali i u matici, kao “otac srpskog pravoslavlja u Americi”, bio je zaslužan za osnivanje nekoliko srpskih crkava u Sjedinjenim Američkim Državama. Bile su to prve naše crkve na novom kontinentu. Utemeljitelj pravoslavlja na američkom tlu, Dabović je u sećanju Srba u SAD ostao zbog apostolskog, misionarskog i književnog četrdesetšestogodišnjeg rada.
Arhimandrit Sevastijan rođen je u San Francisku 9. jula 1863, a na krštenju je dobio ime Jovan. Zamonašen je u toku školovanja u Rusiji i rukopoložen u čin jerođakona 1887, a u čin jeromonaha 16. avgusta 1892. rukopoložio ga je episkop aleutski i aljaski Nikolaj. Postavljen je za misionara u Kaliforniji i državi Vašington. Podaci kažu da je Sevastijan krstio više ljudi od bilo kog sveštenika zapadne hemisfere. Sveti Nikolaj (Velimirović) koji je bio Sevastijanov veliki prijatelj i sahranio ga u manastiru Žiča 1940, nazvao ga je “bezgrešnim čovekom” i “najvećim srpskim misionarom modernih vremena”.
Otac Sevastijan dobio je dozvolu 11. januara 1894. za podizanje prve Srpske crkve na američkom kontinentu u Džeksonu, u kome je živela veća grupa Srba. Iako je 1896. jeromonah Sevastijan dodeljen Ruskoj pravoslavnoj katedrali u San Francisku, on je i dalje vodio brigu o parohijanima novopodignutog hrama Svetog Save u Džeksonu, uporno moleći da mitropolit srpski Mihailo Srpsku duhovnu misiju primi pod svoje duhovno okrilje. No, to se nije desilo, a nije dočekao ni vladičansku titulu. Umro je 1040. u Žiči, u čijoj je porti i sahranjen. Njegovi posmrtni ostaci preneti su pre nekoliko godina natrag u rodni Džekson.
Srpska pravoslavna crkva i zvanično mu se zahvalila za nesebičan rad, proglašavajući ga na poslednjem saboru za prepodobnog. Tako je kalendar SPC dobio još jednog sveca, s imenom u duhu modernih vremena, a suštinski čoveka u mnogome zaslužnog za opstanak srpske dijaspore na američkom tlu.
Ivana Vujanov
Kumovi pravoslavni Indijanci
Na Aljasci, dalekom severozapadu Sjedinjenih Američkih Država, postoje pravoslavni Indijanci i Eskimi koji se takođe krste s tri prsta. Arhimandrit Sevastijan Džeksonski bio jedan od osnivača i srpskog Hrama svetog Save u Daglasu na Aljasci, koji je podignut 1902, a kumovi na osvećenju bili su pravoslavni Indijanci. Crkva je 1937. izgorela u požaru, a u blizini ovog mesta i danas postoji srpsko groblje iz tog vremena.