Puzajuća dokumentarno-televizijska revizija istorije Drugog svetskog rata

Kanali poput „History“ i „Viasat History“ u televizijski pitkoj formi emituju dokumentarce koji su naizgled edukativni, ali se, za iole upućene, potpuno ogoljeno bave ako ne svojevrsnom puzajućom delimičnom revizijom najveće ratne klanice 20. veka, a ono nametanjem diskursa koji je u najmanju ruku preterano blagonaklon prema dve pobedničke sile, engleskoj i američkoj, dok onu koja je u paklu stvorenom naci-fašističkim megalomanijom podnela žrtve bez  presedana, sovjetsku, postavlja na marginu poslednjeg u nizu svetskih sukoba.

Slike i naracija ovih dokumentaraca su klasičan primer modeliranja predstave  o „dobrim i lošim momcima“ kada se govori o udruženim saveznicima koji su se suprotstavili nemačkom nacizmu i italijanskom fašizmu. Prepuštanje Čehoslovačke pangermanskom naci-komadanju i Čembrlenovo mahanje papirom bednog Minhenskog sporazuma iz 1938. je naravno civilizovan britansko-francuski pokušaj zauzdavanja Hitlera, dok je sovjetsko-nemački sporazum Molotov-Ribentrop najmanje pokušaj odlaganja nemačkog napada na, tada za rat nespremni, SSSR, a više neutaživa težnja ruskog imperijalizma ka komadanju Poljske. Pad Belgije, Holandije i Francuske je posledica faktora iznenađenja i tehničke superiornosti beprekorno motorizovanih Nemaca, dok je uspeh „Barbarose“, odnosno napada na SSSR rezultat gluposti moskovske Stavke (Vrhovne komande ), pošto se Vermaht, gle čuda, godinu dana kasnije u 80 odsto slučajeva oslanjao na transport konjskim zapregama i pored toga što je do 1942. godine bio snabdevan sa preko 130.000 kamiona američkog otvorenog ljubitelja nacista, Henrija Forda.

Brzo zaposedanje ogromnih prostranstava sovjetske imperije je rezultiralo oslobađanjem Ukrajinaca, Litvanaca i ostalih baltičkih naroda od Staljinove surovosti, što je kod ovih bilo prihvaćeno sa radošću, ali „naivni“ nacisti nisu shvatili ovu činjenicu pa su preteranom okupatorskom strogošću okrenuli narod protiv sebe indukujući snažan partizanski pokret u pozadini. Detaljno se opisuje i početak istrebljenja Jevreja na okupiranim teritorijama, ali se po pravilu ni ne spominje učešće kolaborantskih ukrajinskih i baltičkih jedinica u pogromima i ovom genocidu. „Barbarosa“ je dovela do brze evakuacije nekoliko hiljada fabrika na istok ruskog prostranstva za svega mesec-dva, ali to je po autorima ovih dokumentaraca ništa u usporedbi povećanja produkcije ratnih fabrika u SAD i Velikoj Britaniji, koje su od tih istih nacista bili udaljeni hiljadama kilometara ili Lamanšom koji je čuvala engleska armada, najjača mornarica na svetu u tom momentu.

Pokreti otpora

Dvostruki aršini se vide i u tretiranju pokreta otpora u okupiranoj Evropi. Dok se po broju pripadnika i učinku ističu marginalni pokreti poput onih u Francuskoj, Danskoj, Holandiji, Italiji...te, 1944. sa ukupno 30.000 boraca u komunističkom i nacionalističkom pokretu, nešto značajniji u Grčkoj, onaj partizanski u Jugoslaviji, koji je u momentu iskrcavanja angloameričkih saveznika na obale Normandije raspolagao sa čak 50 divizija (odnosno tri puta više boraca nego iskrcanih Anglosaksonaca na francuske obale), vlastito vazduhoplovstvo i pomorsko desantne jedinice, ne samo da se ni ne spominje, već se dokumentarni snimci koje su sačinili članovi stranih vojnih misija pri Narodnooslobodilačkoj vojsci i partizanskim odredima Jugoslavije bez i malo stida koriste kao prikazi grčkih  i italijanskih partizana i francuskih makija.

Samo po sebi se podrazumeva da u ovakvom televizijsko-dokumentarnom tumačenju Drugog svetskog rata nema mesta ni spomenu, današnjih uvaženih članica EU, a tada kolaborantskih, nedvojbeno fašističkih tvorevina poput Nezavisne države Hrvatske, Slovačke, Mađarske, Rumunije, baltičkih zemalja...

Zanimljiva je i pojava da, očigledno se oslanjajući na današnju, važeću geopolitičku mapu sveta, autori govore o sovjetskoj armiji isključivo kao ruskoj, pri čemu, sa retkim izuzetkom Žukova, ne nalaze ni jedan razlog da poimenično navedu i neke druge komandante poput Konjeva, Rokosovskog, Tolbuhina...dok sa druge strane ne propuštaju da naglase heroizam i genijalnost gotovo svih nemačkih, engleskih i američkih generala, počev od general-majora, komandanata korpusa i divizija pa sve do vrhovnih komandanata poput Dvajta Ajzenhauera, generala sa četiri zvezdice, čiji je čin pandan evropskom generalu armije.

Tako je jedna od, doduše logistički najsloženijih i najvećih operacija Anglosaksonaca tokom Drugog svetskog rata, iskrcavanja 160.000 zapadnosavezničkih vojnika na obale Normandije 1944. oličenog u planu „Overlord“, u programima ovih kanala dobila mesto neupitne i najvažnije prekretnice u obračunu sa nemačkim nacizmom, dok se sudar milionskih armija u bitkama za Staljingrad, kod Kurska ili operacije „Bagration“ tretiraju isključivo kroz prizmu nemačke militantne pedanterije i neustrašivosti te sovjetske neosetljivosti na vlastite gubitke, pri čemu se prećutkuje bilo kakva strategijsko-taktička umešnost njenih maršala i generala, koji se oslanjaju samo na nepregledne talase ruskog „topovskog mesa“. Kako je došlo do toga da su u tim bitkama razlike u broju poginulih na nemačkoj i sovjetskoj strani relativno male, nisu se potrudili da objasne ni scenaristi kroz filmsku naraciju, ali ni „autori“, istoričari i eksperti, angažovani sa univerziteta nivoa onog u Montani, koji dobro dođu da u dokumentarcima istih satelitskih kanala potvrde tezu o vanzemaljskom poreklu piramida antičkih Egipćana, Maja i Asteka. Dokle ovakvo tumačenje ratnih dejstava u Evropi ide, možda i najslikovitije govori naracija na kraju epizode o Ardenskoj bici, nemačkoj protivofanzivi u decembru 1944. godine u kojoj je sa strane saveznika poginulo oko 20.000 a sa nemačke 15.000 vojnika i koja se besramno proglašava za najveću bitku tokom Drugog svetskog rata. Kojoj primat najveće bitke uopšte ugrožava, naravno, Ivo Džima i Okinava.

Dvostruki aršini se nastavljaju u nedogled, pa je pomoć SAD u vojnoj tehnici Englezima kroz Ruzveltov Zakon o zajmu i najmu odbrana slobodnog sveta, a pošiljke iste te ratne opreme i hrane SSSR-u pomoć nesposobnoj gologuziji, bahati i brzopleti Paton i „stara čekalica“ Montogmeri su geniji, a sovjetski generali bezimeni nesposobnjakovići, totalno uništenje nemačkih gradova tepisima bombi iz američkih „letećih tvrđava“ i britanskih „lankastera“ udar na naci vojnu mašineriju a fokusiranje Crvene armije na jug Evrope i odsecanje Nemaca od poslednjih naftnih izvora u Ploeštiju ne novi ratni napor već isključivo uvertira u nametanje komunizma ovom delu sveta...

Milić Miljenović