Pokretni mamograf otkrio rak dojke kod pet žena u šidskim selima
Kod pet žena otkriven je maligni rak dojke, a kod četiri je utvrđeno da imaju benigni tumor, pokazala su snimanja na pokretnom mamografu u dva sela šidske opštine, Višnjićevo i Adaševci, gde je bila prva stanica pokretnog mamografa.
Pomoćnica u Pokrajinskom sekretarijatu za zdravstvo dr Snežana Bojanić kaže da se mamograf sada preselio u opštinu Pećinci, selo Šimanovci, te da i ovde očekuju dobar odziv žena na preventivne preglede.
- U Višnjićevu i Adaševcima su se pregledale 604 žene i mamograf je u ovim selima bio pet nedelja, odnosno 25 radnih dana. Otkriven je maligni tumor dojke kod četiri žene, za jednu ženu još nisu gotovi nalazi, ali je tumor suspektan, a kod četiri žene je pronađen benigni tumor. Najmlađa žena kod koje je otkriven karcinom ima 42, a najstarija 70 godina. To je veliki broj novootkrivenih tumora, jer su u pitanju svega dva sela, a nijedna od tih žena nije ni sumnjala na bolest, niti je nešto napipala. Jedna žena je već operisana, a druga se priprema za intervenciju - otkriva za “Dnevnik” dr Bojanić.
Prema njenim rečima, bilo je zaista veliko interesovanje za ove preglede i pokazalo se da je akcija uspešna. Naime, cilj je da mamograf stigne do žena u seoskim sredinama, jer je njima ovo snimanje teže dostupno, kao i da se bolest otkrije u ranoj fazi, dok je tumor manji od jednog centimetra, kada su bolje prognoze lečenja.
Mamograf je sada u selu Šimanovci, gde je postavljen 9. avgusta i dr Bojanić ističe da su bili popunjeni termini za prve dve nedelje i pre nego što je došao aparat, a počelo je prijavljivanje i za treću sedmicu.
- Nakon opštine Pećinci, mamograf se seli u opštinu Oyaci, u Bački Brestovac. Plan nam je bio da do kraja godine pregledamo oko 2.500 žena iz 11 opština, ali najverovatnije je da ćemo taj broj premašiti - navela je dr Bojanić i napomenula kako će akcija biti nastavljena i iduće godine.
Pokretni mamograf je koštao 25 miliona dinara i novac za njegovu kupovinu obezbeđen je iz pokrajinskog buyeta, a akcije snimanja počele su 1. jula. Mamograf je u kombiju, koji se uvek nalazi ispred ambulante lokalnog doma zdravlja, gde se žene prijavljuju za mamografiju, popunjavaju upitnik i potpisuju saglasnost. Snimci se internetom šalju u Centar za radiologiju Kliničkog centra Vojvodine, gde tim od troje radiologa čita nalaze i to svaki nalaz, nezavisno jedan od drugog, gleda dvoje radiologa.
Pre dolaska pokretnog mamografa u svakom selu će biti održano predavanje, kako bi se ženama objasnio značaj ovog snimanja. Dr Bojanić kaže kako je prema podacima zdravstvenih ustanova za 2016. i 2017. godinu na organizovani skrining u Vojvodini došlo ukupno 12.000 žena, a na oportuni skrining njih oko 5.000.
- U Vojvodini ima oko 289.000 žena koje bi po godinama trebalo da urade mamografiju, a na osnovu ovih podataka vidimo da je svega njih od sedam do osam odsto uradilo ovaj pregled. Od ukupnog broja žena koje su uradile mamografiju, svega njih 30 odsto su sa sela, a i to u slučajevima kada posumnjaju na nešto ili napipaju promenu. U Vojvodini ima oko 100.000 žena koje nemaju adekvatan način da dođu do mamografije i zato i idemo u opštine koje nemaju mamograf - objašnjava dr Bojanić i dodaje kako je organizovani skrining onaj koji se radi u okviru Nacionalnog programa gde poziv za snimanje dobijaju žene koje imaju od 50 do 69 godina, a oportuni je onaj kada žena dođe sama na pregled ili je pak lekar uputi na snimanje.
Organizovani skrining se radi samo u osam ustanova u Vojvodini koje pozivaju žena na preglede i to u Novom Sadu, Sremskoj Mitrovici, Somboru, Subotici, Zrenjaninu, Senti, Pančevu i Rumi, a dr Bojanić napominje da Vrbas, Vršac i Kikinda nisu u Nacionalnom skriningu. U ostalim vojvođanskim zdravstvenim ustanovama radi se oportuni skrining i tu je urađeno 5.000 pregleda.
Prema njenim rečima, od 45 opština u Vojvodini, 15 opština nema mamograf, a četiri opštine imaju ovaj aparat, ali nemaju radiologa. U desetak opština imaju samo jednog radiologa koji radi i ultrazvučna i rendgen snimanja, te ne stiže da radi i mamografije, ili može da uradi jednu do dve dnevno.
- Patronažne službe lokalnih domova zdravlja treba da motivišu žene da dođu na predavanje, koja će biti organizovano u svakom selu. Važno je da se razbiju predrasude i strahovi i od pregleda i od nalaza - navodi dr Bojanić.
Ljubica Petrović