MEĐUNARODNI DAN DECE OBOLELE OD KARCINOMA Rak vodeći uzrok smrti dece širom sveta
- Rak je vodeći uzrok smrti kod dece i adolescenata širom sveta. Kod približno 400.000 dece starosti od 0 do 19 godina, svake godine, širom sveta se dijagnostikuje rak. Najčešće kategorije karcinoma kod dece uključuju rak krvi (leukemija i limfom), tumore mozga i čvrste tumore, poput neuroblastoma i Vilmsovog tumora – kažu u Institutu za javno zdravlje Vojvodine povodom 15. februara Međunarodnog dana dece obolele od raka.
U visoko razvijenim zemljama više od 80 odsto dece obolele od raka preživljava, ali u mnogim zemljama sa niskim i srednjim prihodima preživljava samo oko 20 odsto. Čak i u visoko razvijenim zemljama, rak deteta predstavlja vodeći uzrok smrti dece i dugotrajnog morbiditeta kod preživelih. Poreklo raka kod dece je uglavnom nepoznato, nije povezano sa načinom života i ne može se sprečiti ili rano otkriti skriningom. Poboljšanje ishoda kod dece obolele od raka zahteva ranu i tačnu dijagnozu, praćenu efikasnim lečenjem.
- Većina karcinoma u detinjstvu može da se izleči kombinacijom hemioterapije i drugih tretmana, uključujući hirurgiju i radioterapiju. Lečenje raka kod dece može biti isplativo u svim zemljama, bez obzira na razvijenost. Smrti koje se mogu izbeći od karcinoma u detinjstvu u slabo i srednje razvijenim zemljama nastaju usled nedostatka dijagnoze, pogrešne dijagnoze ili zakasnele dijagnoze, prepreka u pristupu nezi, napuštanja lečenja, smrti od toksičnosti i veće stope recidiva (bolest se ponavlja) – navode u Institutu.
U okruženjima sa višim prihodima, nedostatak terapijskih ino-
vacija ključna je prepreka i razlog za stagniranje preživljavanja u teško lečivim malignim bolestima.
Sistemi podataka o raku kod dece, poput registara pacijenata, zajedno sa održivim ulaganjima u zdravstvene sisteme i infrastrukturu za blagovremenu dijagnozu i lečenje, potrebni su za kontinuirano unapređenje kvaliteta nege i za informisanje o političkim odlukama.
Tokom naredne tri godine kampanja ima za cilj da odgovori na izazove sa kojima se suočavaju pacijenti sa rakom u detinjstvu, negovatelji, preživeli i zdravstveni radnici širom sveta. Kampanja počinje ove godine i posvećena je otkrivanju izazova. Druga faza kampanje je iduće godina i posvećena je inspirativnoj akciji, dok je 2026. godina posvećena demonstriranju uticaja.
LJ. P.