JEDINI U VOJVODINI SE BAVE CELOKUPNIM HIRURŠKIM LEČENJEM MELANOMA Godišnje preko 1.000 operacija; Estetski zahvati samo kad je zdravstveno opravdano
Tokom prošle godine na Klinici za plastičnu i rekonstruktivnu hirurgiju Univerzitetskog kliničkog centra Vojvodine urađeno je 1.100 operacija u opštoj anesteziji, od čega je 625 operisanih pacijenata sa tumorskom patologijom i pratećim rekonstruktivnim procedurama, kaže za „Dnevnik” upravnik Klinike profesor dr Mladen Jovanović.
Što se tiče urgentnog prijema pacijenata, najveći broj su sa opekotinskim povredama, povredama šake i podlaktice i povredama gde je potrebna rekonstrukcija kože i mekih tkiva. Dr Jovanović kaže kako su česte politraume, pre svega iz saobraćajnih nesreća, kao i povrede na poslu, zatim ozbiljne infekcije. Infekcije se najčešće javljaju kod pacijenata koji su imunodeficijentni, zavisnici, dijabetičari kao i oni sa težim sistemskim oboljenjima. Potreban je čitav tim specijalista iz različitih hirurških i nehirurških grana za lečenje i tretman ovakvih pacijenata. Pacijenti sa teškom kliničkom slikom koji su vitalno ugroženi primaju se u jedinicama intenzivne nege, gde vodeću ulogu u njihovom lečenju preuzimaju anesteziolozi.
- Povrede gornjih ekstremiteta, pre svega šake i podlaktice su često izazvane na radu sa različitim mašinama, najčešće stolarskim alatom ili oštrim predmetima. Povrede mogu nastati i usled velikog pritiska na ekstremitet, kakve se dešavaju pri radu sa presom ili prilikom uklještenja ruke u mehanizmima mašine. Ovakve povrede nastaju u poljoprivredi i imaju sezonski karakter, ali ih je poslednjih godina manje, zahvaljujući modernijoj mehanizaciji. Suočavali smo se sa veoma ekstenzivnim povredama – konkvasacijama koje u sebi sadrže i teška nagnječenja, ali i kontaminaciju izazvanu prljavštinom, travama i dr. Kod ovih povreda dolazi do destrukcije tkiva, trajnog oštećenja mikrocirkulacije i živaca, što često završava amputacijama delova šake ili cele ruke, odnosno teškim stepenom invaliditeta - objašnjava dr Jovanović.
Prema njegovim rečima, povećan je broj pacijenata sa teškim infekcijama nakon povreda, koje u početku mogu da budu i banalne. Navodi da kod zavisnika od droge može da se kao posledica uboda igle koja nije čista razvije flegmona, odnosno teška infekcija. Neretko se dešava da infekcija ima progresivan tok, koja dovodi do sepse. Kod nekih hospitalizovanih pacijenata su neophodne višekratne hirurške intervencije i previjanja koja zahtevaju uslove operacione sale – napominje dr Jovanović.
Kako navodi, značajan segment rada Klinike za plastičnu i rekonstruktivnu hirurgiju je onkološka, odnosno onkoplastična hirurgija. Jedina su zdravstvena ustanova u Vojvodini koja se bavi celokupnim hirurškim lečenjem melanoma. Pored toga, bave se svim vrstama malignih i benignih tumora kože i mekih tkiva. Jako puno imaju pacijenata sa tumorskom patologijom. Radikalno hirurško odstranjivanje tumora se istovremeno radi sa rekonstrukcijom novonastalog defekta u jednom aktu. U nekim situacijama moraju da rade više operacija.
- Melanom se uvek operiše u dva akta, prvo se radi eksciziona biopsija gde se odstranjena kožna promena pošalje na patohistološku analizu, a onda se na osnovu dobijenog nalaza donosi plan daljeg hirurškog lečenja. Kod ovih pacijenata se u saradnji sa kolegama sa nuklearne medicine uobičajeno identifikuje i odstranjuje limfni čvor „stražar“ - prvi limfni čvor na putu širenja bolesti, koji se najčešće nalazi u regiji vrata, prepone ili pazuha, u zavisnosti od lokalizacije primarnog tumora. – kaže dr Jovanović.
Profesor Jovanović kaže da se za estetske operacije planira ponovno uvođenje komercijalnog programa u UKCV. Najčeće se radi hirurgija kapaka, u slučajevima kada kapci svojom težinom i opuštenošću ograničavaju vidno polje pacijenta. Često se radi i hirurgija dojki, kada je reč o nekim urođenim anomalijama, ili hipertofija kada masivne dojke svojom težinom opterećuju kičmeni stub. Ističe da se ove operacije rade samo kada je to zdravstveno opravdano, a sve drugo je deo komercijalnog programa.
Ako je limfni čvor negativan, odnosno bez znakova maligne bolesti, onda je to kraj ove faze lečenja. Ako je nalaz pozitivan onda se odstranjuju svi limfni čvorovi iz regionalnog drenažnog područja. Pacijenti se potom upućuju na Onkološku komisiju za tumore kože i meka tkiva koja se nalazi na Institutu za onkologiju u Sremskoj Kamenici radi daljeg planiranja lečenja i praćenja pacijenta.
Na Klinici kao i Odeljenju intenzivnog lečenja leči se veliki broj pacijenata sa opekotinama. Ekstenzivne opekotine predstavljaju veliki izazov za lečenje s obzirom da se radi o vrlo teškim povredama, koje su često udružene sa oštećenjem disajnih puteva. Prošle godine su imali 247 hirurških procedura kod ovih pacijenata u uslovima operacione sale.
LJ. Petrović
Foto: arhiva Dnevnika