DAJETE DECI TELEFON OD MALIH NOGU, PRAVITE VELIKU GREŠKU Sve više mališana s govornim manama, kasno progovaraju zbog gledanja u ekrane
Neka istraživanja kažu kako između 60 i 80 odsto dece uzrasta do šest godina ima neki govorni poremećaj, a sve više je i dece koja ne progovore pre druge, pa i treće godine.
Logoped Razvojnog savetovališta Doma zdravlja „Novi Sad“ Divna Vukašinović kaže kako je postalo zabrinjavajuće to što je poslednjih desetak godina sve više dece sa govorno-jezičkim smetnjama.
- Mnogo dece je ekranizovano, odnosno od ranog uzrasta izloženo ekranima telefona, tableta, računara, televizora, što utiče na njihov emocionalni razvoj. Roditelji već sa šest meseci izlažu decu ekranima. Savet je da to ne rade uopšte do druge, pa čak i treće godine, od treće do šeste godine to može da bude jedan sat dnevno, a od šeste do 18. godine ne više od dva sata dnevno – kazala je Vukašinović.
Savetuje roditeljima da zajedno sa decom gledaju neki prigodan crtani i komentarišu radnju.
- Mozak deteta se najintenzivnije i najbrže razvija do treće godine. Govor se uči tako što se gleda i sluša, a ekran ne daje odgovore na postavljena pitanja. Zato dete ćuti i sve više se povlači u sebe. Dete posmatra i lice roditelja dok govore, kao i izgled govorno-jezičkog aparata – navodi Vukašinović.
Kod logopeda najčešće dolaze deca koja imaju između tri i šest godina, a Vukašinović poručuje kako uz adekvatnu stimulaciju i rad sa detetom može da se prevaziđe problem. Ističe da su roditelji bliski saradnici sa terapeutima, jer svakodnevno rade sa decom.
- Ispravljanje govora zavisi od deteta, ali i od toga koliko se radi sa detetom. Bitna je podsticajna sredina, a roditelji treba što ranije da se jave, čim primete problem, makar samo da dobiju savet. Na probleme u govoru najčešće skreću pažnju pedijatri, kao i vaspitači iz Predškolske ustanove „Radosno detinjstvo“ – kaže Divna Vukašinović i dodaje kako treba da se posmatra ukupan razvoj deteta i psiho-motorni, emocionalni, socijalni, kao i govorno-jezički.
Prema njenim rečima, roditelji su primorani da rade više, po ceo dan i dece su sve više izložena ekranima. To su uslovi savremenog života, koji su se promenili u odnosu na ranije.
- Terapija govora se ne završava u ordinaciji, već se radi i kod kuće i zato su nam roditelji prvi i najbitniji saradnici. Što se ranije krene, rezultati su bolji, a napredak se vidi već posle tri meseca provedenih bez ekrana – napomenula je Vukašinović.
- Zakazuje se mesec ili dva unapred, jer je veliki broj dece sa psiho-motornim problemima, problemom pažnje i govora. U timu imamo tri psihologa, dva logopeda, i po jednog defektologa i pedijatra. Trudimo se da svima izađemo u susret – istakla je Vukašinović.
Kako navodi, jako je važno da deca isprave govorne mane do polaska u školu, da imaju dobru pažnju, finu motoriku, da pravilno drže olovku i imaju dobro opšte znanje. Sve te sposobnosti su potrebne za adekvatno savladavanje tehnike čitanja i pisanja.
- Bitan je i emocionalni razvoj, da bi dete moglo na pravi način da prati nastavu, kao i da ima dobru socijalnu integraciju sa drugom decom – napomenula je Vukašinović.
LJ. Petrović