Caričin grad nije slučajno odabran Rodni grad CARA JUSTINIJANA na UNESKOVOJ LISTI
BEOGRAD: Odluci Vlade Srbije o utvrđivanju mera zaštite, granica zaštićene okoline i mera zaštite zaštićene okoline arheološkog nalazišta Caričin grad, nepokretnog kulturnog dobra od izuzetnog značaja, prethodio je višedecenijski rad na utvrđivanju zaštićene okoline i mera zaštite tog jedinstvenog primera ranovizantijskog grada, saopšteno je iz Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture.
Caričin grad i je u naučnim krugovima identifikovan kao Justinniana Prima - grad koji je u VI veku, u svom rodnom kraju podigao vizantijski car Justinijan I (527-565).
Republički zavod za zaštitu spomenika kulture u ime Vlade implementira trogodišnji kapitalni projekat ”Konzervacija, restauracija i prezentacija arheološkog nalazišta Caričin grad”, navodi se u saopštenju.
U prvoj godini realizacije projekta, u okviru pripreme nominacionog dosijea za upis arheološkog nalazišta Caričin grad na Listu svetske kulturne i prirodne baštine Uneska, Republički zavod je sproveo dodatna snimanja i raščišćavanje terena u cilju daljeg evidentiranja stanja, istraživanja i dokumentovanja, kao i prezentacije lokaliteta i njegove šire zaštićene zone, ukupne vrednosti preko 67 miliona dinara, koji su finansirani su iz kapitalnog projekta preko Ministarstva kulture.
Sprovedeno je snimanje Lidar-tehologijom šireg prostora kulturnog dobra na području opština Lebane, Bojnik i Prokuplje.
Snimljena su utvrđenja u okolini grada - Marino kale, Bregovina i Zlata, kao i oko 20 kilometara kvadratnih trase akvadukta, kojim je grad snabdevan vodom od izvorišta na Radan planini.
Raščišćavanjem terena otkrivena su, decenijama visokim rastinjem skrivena nalaziša - ostaci akvadukta i dve brane, na Caričinskoj reci i Zlati, kao i Vile Urbane, Principije i dela bedema Donjeg grada s kulom.
Stubovi akvadukta kod brane na Caričinskoj reci su konzervirani pre 20 godina, dok lokalitet Zlata Kale nikada nije istraživan niti dokumentovan, iako se o postojanju ranovizantijske brane na Zlatskoj reci zna punih 140 godina, navode iz Zavoda.
Brana u selu Zlata, koja je bila duga 102 i visoka do sedam metara, raščišćena je u avgustu 2023. godine prvi put posle četiri decenije, tokom kojih je urasla u gustu šumu.
Sprovedeno je fotogrametrijsko i snimanje Lidar tehnologijom, a Republički zavod će do kraja godine izraditi predlog odluke o pravnoj zaštiti sačuvanog dela brane dugog 90 metara, dodaje se u saopštenju.
Do kraja 2023. godine biće realizovani konzervatorsko-restauratorski radovi na tremama van bedema, kao i preventivna konzervacija otkrivenih delova dve brane, a premijerno će biti prikazan dokumentarni film o arheološkom nalazištu Caričin grad i do sada realizovanim istraživačkim, konzervatorsko-restauratorskim radovima i daljim planovima na otkrivanju, obnovi i prezentaciji ovog izuzetno vrednog arheološkog lokaliteta, navode još iz Zavoda.
