Arhijereji danas vanredno - O KiM i pravoslavlju?
BEOGRAD: Prvi put nakon osam godina u Beogradskoj patrijaršiji danas će se okupiti arhijereji na jesenjem, vanrednom zasedanju Svetog arhijerejskog Sabora SPC, kojim će predsedavati prvi među jednakima, patrijarh Irinej.
Iako je ovo vanredno zasedanje najavljeno još proletos sa unapred zakazanom temom temom crkvene nastave, dnevni red sedice najvišeg crkvenog zakonodavnog tela će, prema saznajima Tanjuga u Patrijaršiji, biće utvrđen na samoj sednici. A, sudeći prema aktuelnom trenutku, na stolu će se naći pitanje Kosova i Metohije i novonastala situacija nakon što je Vaseljenska patrijaršija priznala autokefalnos raskolničkoj ukrajinskoj crkvi, te najavljena crkvena nastava.
Očekuje se da će, međutim, jedan broj vladika, pre svega bliskih mitropolitu Amfilohiju i episkopu raško-prizrenskom Teodosiju insistirati da se i pitanje Kosova i Metohije i dalje sudbine srpske južne pokrajine, nađe na na dnevnm redu ove vanredne sednice.
Reč je o vladikama, koje naime smatraju da, bez obzira na to što je Sabor SPC, posle prolećnog zasedanja početkom maja ove godine, saopštio konačan stav da je protiv podele KiM I priznanja jednostrano proglašene kosovske nezavisnosti, stvari idu u suprotnom pravcu i da je potrebno da crkva jače podigne svoj glas protiv priznanja.
Istovremeno, tvrdi Tanjugov izvor, veći je broj vladika, među kojima je i Irinej bački, koji smatraju da je crkva već saopštila svoj stav i da nema razloga ponovo tu temu stavljati na dnevni red. Naš izvor, međutim smatra da ove vladike, iako u većini neće biti preterano tvrde , pa da će se tema KiM ipak naći na dnevnom redu, jer bi, svesni su, bilo neprimereno ne prihvatiti tako važnu temu i raspravu kakva je - u kom pravcu idu dalje stvari oko budućnosti KiM.
Podsetimo da je iz SPC proletos poručeno: "Apelujemo na naše državnike da ne smeju nikada da daju svoju saglasnost na otuđenje Kosova i Metohije, jer ono što se silom uzme, to se i vrati, ono pak što se pokloni nekome, to je za svagda izgubljeno, a to Srbi i Srbija ne smeju dozvoliti."
Iako je ovaj stav Crkve shvaćen kao suprotan onom za koji se zalaže državni vrh, jedan deo arhijereja smatra da ne treba ići suviše oštro u suprotstavljanje stavova sa državom, a i sam patrijarh Irinej je u više navrata pohvalio zalaganje predsednka Srbije Aleksandra Vučića za to što se "bori da sačuva Kosovo I Metohiju".
"I sada mislim da se predsednik Vučić lalovski bori za KiM, I to pod neviđeno neravnopravnim uslovima, aliida vekovni vekovi nepromenljivi stav Crkve svog naroda i ujedno svoje vlastite Crkve doživljava kao pomoć, a ne kao odmaganje i otežavnje ionako preteške situacije", rekao je patrijarh sredinom sredinom oktobra.
Kao druga važna temu današnjeg zasedanja nameće se i situacija koja se tiče odnosa Ruske pravoslavne crkve i Vaseljenske patrijaršije u Carigradu, nakon što je u Carigradu odlučeno da ukrajinska crkva, koja se u delu pravoslavlja smatra raskolničkom, dobije autokefalnost. Očekuje se da će episkopi SPC, posle podrobnog informisanja na tu temu, ustanoviti stavove srpske crkve koja je bila i ostala protiv raskola i svega onoga što narušava sabornost i drevne kanone pravoslavlja.
Tu ne treba očekivati nikakva iznenađenja. Naime, episkopi će sigurno potvrditi stav SPC koja je bila i ostala protiv raskola i svega onoga što narušava sabornost i drevne kanone pravoslavlja, i verovatno poslati poruku da zalažu za jedinstvo pravoslavne crkve i pozivaju na pomirenje Moskovske i vaseljenske patrijaršije, sa kojima gaje dobre odnose.Za SPC je ovo pitanje veoma važno jer bi primer davanja autokefalnosti ukrajinskoj crkvi mogao otvoriti Pandorinu kutiju i ojačati slične želje u Crnoj Gori i Makedoniji.
Patrijarh srpski Irinej još početkom septembra u pismu Vaseljenskom patrijarhu ukazao da bi uvođenje principa davanja autokefalnosti novonastalim državama, odnosno nacijama, predstavljalo opasnost po jedinstvo pravoslavlja u svetu.Kada je proletos najavljeno vanredno zasedanje, bilo je predviđeno da će Sabor SPC okupiti arhijereje na samo jedan dan, ali sada to već nije izvesno.
Kako zvanično iz SPC nije najavljen ni početak sabora, ni dnevni red, tako se ne zna ni koliko će sabor trajati.