Završen deo obnove crkve Svetog Preobraženja u Pančevu
Rekonstrukcija 40 metara visokog zvonika do kupole na pravoslavnoj crkvi Svetog Preobraženja u Pančevu nedavno je završena.
Tokom posla vrednog 14 miliona dinara zamenjeni su oštećeni kameni delovi, naročito oni pri vrhu, koji su posebne recepture te su ujedno bili i najskuplji.
- Najveći izazov tokom radova predstavljala je restauracija i konzervacija oštećenih elemenata od prirodnog kamena, odnosno konsolidacija postojeće kamene plastike – objašnjava za „Dnevnik” rukovodilac projekta i arhitekta-konzervator Vesna Potpara iz Zavoda za zaštitu spomenika kulture u Pančevu. - Institut „IMS” analizirao je serije uzoraka uz primenu različitih konsolidanata za kamen. Laboratorijska ispitivanja nisu davala potvrdu za upotrebu konvencionalnih sredstava, tako da je na osnovu svih pokazatelja postavljen sasvim novi koncept sanacije kamene plastike.
Istaknuti spomenik kulture
Preobraženjska crkva izgrađena je između 1873. i 1878. godine prema projektu arhitekte Svetozara Ivačkovića. Urađena u novovizantijskom stilu, s precizno osmišljenom fasadnom dekoracijom, istaknut je spomenik kulture u Pančevu. U duhu akademskog realizma ikonostas je oslikao Uroš Predić 1911. godine prema projektu Milorada Ruvidića i Branka Tanazevića, dok je unutrašnjost crkve ukrasio Stevan Aleksić.
Vesna Potpara kaže da je proces ispitivanja zahtevao određeno vreme koje je značajno uticalo na rokove izvođenja radova. Kada se došlo do zadovoljavajućeg rešenja, na rokove su uticali i uslovi rada na visini od 40 metara, kao i vremenske prilike za ugrađivanje novih materijala.
Ipak, kad se sve to uspešno završilo, nad Pančevom ostaje da bdi kao zaštitnik, osvećeni zvonik, koji je tek deo Preobraženske crkve, kao spomenika kulture od izuzetnog značaja. Slede novi projekti na zaštiti ove vredne arhitektonske i kulturne baštine Pančeva.
- Planom rada za 2020. godinu naš Zavod je dobio 1.050.000 dinara za izradu konzervatorsko-restauratorskog projekta sanacije i restauracije fasade hrama Preobraženja gospodnjeg sa pasarelom - dodaje Potpara. - Projekat predviđa istraživanja, sanaciju vlage u zidovima hrama i pasarele, konzervaciju kamena, kao i radove na fasadi i stolariji, što će se sve izvoditi u fazama. Postoji plan za izvođenje i drugih projekata na celom kompleksu spomenika. Jedno je sigurno, radi se o dugogodišnjem projektu.
L. Radlovački
