VREDNO ZDANJE U NOVOM SJAJU Kuća dr Slavka Županskog ima arhitektonski i istorijski značaj
ZRENJANIN: Između obeležavanja dve godišnjice osnivanja Srpskog narodnog odbora u Zrenjaninu, kuća njegovog prvog predsednika dr Slavka Županskog zasijala je novim sjajem. Završeni su, naime, konzervatorsko – restauratorski radovi na fasadi dela kuće u Svetosavskoj ulici, koji su trajali tokom prethodne i ove godine.
- Tokom prošle godine sanirana je konstrukcija krova, postavljen je novi biber crep, urađeni su limarski radovi i restaurirana spoljašnja stolarija. U ovoj fazi sanirana je i dvorišna fasada koja je jednostavna, ravnih zidnih površina i nema maltersku plastiku. Enterijer je delimično obnovljen - sanirane su pukotine, zidovi i plafoni su gletovani i krečeni, uz zadržavanje postojećeg rasporeda prostorija – naveli su master inženjer arhitekture Željko Popov i istoričar umetnosti Bojan Kojičić, iz Zavoda za zaštitu spomenika kulture Zrenjanin.
Ove godine je obavljena sanacija i restauracija ulične fasade, posle čega je vraćen prvobitni izgled lica kuće iz 1920. godine. Izrađena je i nova spomen-tabla, koja je postavljena na uličnu fasadu.
- Nažalost, restaurirana je samo polovina kuće koja pripada gradu, a koristi se kao depandans zrenjaninskog Narodnog muzeja. Iako iz današnje perspektive možda zvuči teško ostvarivo, ne treba odustati od ideje da se otkupi i drugi deo kuće i time kompletno vrati nekadašnji izgled ovoj građevini. Tek tada možemo reći da je posao zaštite i revitalizacije jednog, za naš grad i lokalnu istoriju vredog spomenika kulture, uspešno priveden kraju – ističu Popov i Kojičić.
Kuća u Svetosavskoj ulici, u kojoj je živeo i radio dr Slavko Županski, čuveni advokat i prvi predsednik Srpskog narodnog odbora u tadašnjem Velikom Bečkereku, nema samo istorijski značaj za grad Zrenjanin, već je i vredno arhitektonsko delo. Projekat njene rekonstrukcije, naime, izveo je Dragiša Brašovan, jedan od najznačajnijih srpskih arhitekata 20. veka.
Grad Zrenjanin je pre nekoliko godina otkupio deo kuće u kojoj je živeo dr Slavko Županski i od tada je pod okriljem ovdašnjeg Narodnog muzeja. Zamišljeno je da u njoj bude otvoren spomen-muzej.
Ž. Balaban
Lik i delo dr Slavka Županskog su od velikog značaja kada je reč o poslednjim danima Prvog svetskog rata i oslobođenju Velikog Bečkereka 17. novembra 1918. godine. U tom periodu učestvovao je u ključnim događajima, kada je pored učešća u osnivanju Prvog srpskog narodnog veća (31. oktobra 1918. godine), dan kasnije učestvovao i u formiranju Srpske narodne garde. Uz to, bio je veliki nacionalni borac za prisajedinjenje Banata, Bačke, Srema i Baranje svojoj matici – Srbiji 1918. godine. Nakon oslobođenja, Narodna uprava za Vojvodinu poverila mu je položaj velikog župana Torontalske županije sa izvanrednim ovlašćenjima. Odmah zatim, Kraljevska vlada u Beogradu imenovala ga je za vladinog komesara.
