Vili se ne može vratiti stara raskoš

Radovi obuhvataju kompletnu restauraciju fasade, zamenu dotrajale stolarije novom, koja se izrađuje po uzoru na originalnu, i postavljanje nove limene opšivke. Radove finasira Grad Zrenjanin.

Ovu raskošnu građansku vilu je verovatno podigao Elek Keler početkom 80-ih godina 19. veka, prema projektu nepoznatog autora. Na mapi grada iz 1881. godine ucrtani su njeni današnji gabariti. Početkom 20. veka u njoj je živeo Bela Poroškai, županijski glavni tužilac, a od 1935. je u vlasništvu trgovačke porodice Terzin. Od 1961. u njoj se nalazi zabavište.

„Slobodnostojeća jednospratna vila izgrađena je na sredini prostranog placa u okruženju zelenila. Razuđene je strukture i ima toranj sa limenim krovom i lanternom. Fasade su bogato dekorisane elementima iz renesansne arhitekture. Vila nije sačuvana u izvornom obliku, već je pretrpela nekoliko adaptacija do današnjih dana“, kažu u Zavodu za zaštitu spomenika kulture Zrenjanin.

Jednoporodična vila je pretvorena u javnu ustanovu, čime je njena arhitektura u manjoj meri degradirana, te je zbog ove prenamene u izvesnoj meri izgubila prvobitna reprezentativna svojstva.

„Naročito je nezgrapna adaptacija terase, koja je izvedena tankim metalnim šipkama. Krov je od talasastog salonita sa neuglednom drvenom ogradom od horizontalnih dasaka. Takođe su pojedini otvori zazidani ili smanjeni, a novi probijani, čime je narušena prvobitna kompoziciona ravnoteža. Građevini je moguće vratiti prvobitan izgled samo u određenoj meri“, ističu u Zavodu.

Prema uslovima Zavoda, 2007. godine su obnovljeni deo krova, toranj i istočna fasada na ovoj građevini u naselju Mala Amerika.

Ž. B.