PROSTORNI PLAN PODRUČJA POSEBNE NAMENE BRANE NA TISI Nova prevodnica na plovnom putu
NOVI BEČEJ: Pokrajinski sekretarijat za urbanizam i zaštitu životne sredine oglasio je javni uvid u Nacrt Prostornog plana područja posebne namene brane na Tisi i izveštaj o strateškoj proceni njegovog uticaja na životnu sredinu.
Javni uvid traje do 30. aprila, do kada zainteresovana fizička i pravna lica mogu da dostave primedbe na ovaj dokument. Javna prezentacija nacrta biće održana 16. aprila, u 11 časova, u sedištu Opštine Novi Bečej.
Prostorni plan područja posebne namene brane na Tisi obuhvata deo teritorija opština Novi Bečej i Bečej. Kako je navedeno u dokumentu, vizija i dugoročni cilj razvoja područja posebne namene je stvaranje prostornih uslova kojima će se omogućiti podizanje kategorije vodnog puta reke Tise.
„Cilj izrade prostornog plana je stvaranje planskog osnova za izvođenje radova na poboljšanju karakteristika postojeće brane na Tisi, izgradnjom nove brodske prevodnice koja će unaprediti uslove za prevođenje brodova i omogućiti istovremeno prevođenje više od jednog plovila na reci Tisi. Konceptualni okvir planiranja, korišćenja, uređenja i zaštite planskog područja zasniva se na obezbeđenju uslova za izgradnju, održavanje i korišćenje još jedne prevodnice u okviru brane na Tisi, a time i veće korišćenje reke kao vodnog puta za transport velikih količina robe”, piše u nacrtu.
Tisa, od ušća u Dunav do granice sa Mađarskom, ima status međudržavnog vodnog puta, u skladu sa međudržavnim sporazumom o plovidbi, koji je zaključen između Jugoslavije i Mađarske 1955. godine. Novim sporazumom između Srbije i Mađarske iz 2016. godine, prethodni sporazum je stavljen van snage, odnosno stvoreni su uslovi za otvaranje plovidbe za plovila svih zastava. Novim sporazumom se stvaraju mogućnosti povećanog prometa robe i putnika na Tisi, čime će ona postati konkurentna sa drugim međunarodnim vodnim putevima, a Republika Srbija povećava svoje potencijale vodnog saobraćaja, stoji u dokumentu.
Na vodnom odnosno plovnom putu Tise nalazi se ukupno pet mostova na kojima su obeleženi plovidbeni otvori, zatim brana - prevodnica kod Novog Bečeja, kao i četiri skelska prelaza, koji služe kao alternativa i za prevoz manjeg broja putnika i vozila.
Brana na Tisi je izgrađena u sklopu hidrosistema Dunav – Tisa - Dunav, sa ciljem da se omogući gravitaciono upuštanje do 120 kubnih metara vode u sekundi u osnovnu kanalsku mrežu u Banatu za navodnjavanje 300.000 hektara poljoprivrednog zemljišta. Brana služi za potrebe akumuliranja vode u koritu reke Tise u ekstremno sušnim periodima, stvaranje uslova za zahvatanje vode uzvodno od Novog Bečeja, poboljšanje uslova plovidbe kao i u svrhe javnog saobraćaja motornih vozila preko mosta na brani. Drumski most na brani služi za javni saobraćaj, a u pitanju je državni put I B reda broj 15, koji ima širinu kolovoza sedam metara i dve pešačke staze širine 1,5 metara.
Brana na Tisi kod Novog Bečeja, sa sedam prelivnih polja i brodskom prevodnicom za brodove do 1.000 tona nosivosti, izgrađena je 1977. godine i predstavlja najveći objekat hidrosistema. Njenom izgradnjom i podizanjem nivoa Tise uzvodno, omogućeno je gravitaciono zahvatanje to jest snabdevanje vodom banatskog dela hidrosistema Dunav – Tisa - Dunav. Na stubovima brane izgrađen je drumski most, kao saobraćajna veza između Banata i Bačke.
Ž. Balaban
