„Miroslav Josić Višnjić” za Stefana Markovića
SOMBOR: Budući da je grad prosvete, umetnika i književnika Sombor je uvek pronalazio način da se svojim velikanima, bez razlike da li su rođeni ili, sa strane došavši, stvarali u ovom gradu oduži na doličan način.
Tako je i ovdašnja Srpska čitaonica „Laza Kostić” nedavno ustanovila nagradu „Miroslav Josić Višnjić“, namenjenu autorima prve prozne knjige, mlađim od 35 godina. Ove godine je, odlukom žirija u sastavu Slađana Ilić, Dragan Babić i Mileta Aćimović Ivkov, koji je ujedno bio i predsednik žirija, odlučio da se nagrada dodeli Stefanu Markoviću za roman „Pokojnik drugog reda” u prošlogodišnjem izdanju beogradske kuće „Laguna”. Reč je o autoru rođenom u Leskovcu 1988.godine, koji je od rođenja najveći deo života proveo u Nišu, a trenutno je novinar u Centru za istraživačko novinarstvo Srbije (CINS).
Započinjući priču o tome kako je na dan svoje sahrane junak-glumac Petar Petrović-Puška doneo „najvažniju odluku u životu – čvrsto rešio da ne bude pokopan”, Stefan Marković je u romanu „Pokojnik drugog reda” izgradio višeznačnu priču u kojoj se elementi proze apsurda ukrštaju sa odlikama društvene satire i burleske. Prema obrazloženju stručnog žirija u tako izgrađivanoj priči, u kojoj je lako prepoznati obrise neposredne savremenosti, oštrici ironije i kritike izložene su važne društvene ustanove i ličnosti: upravnik pozorišta i gradonačelnik koji su postali izrazite figure, negativni junaci našeg doba.
„Kroz složen sistem izmena perspektiva i načina pripovedanja od naturalističke i humorno-groteskne, do fantazma-
gorijske i karnevalske, Marković je postigao da se u dinamizovanom kolopletu dešavanja osnovna priča o individualnom nepristajanju i otporu pretvori u snažno simbolizovan čin pobune mrtvih protiv moralne hipokrizije društva, rasapa vrednosti i marginalizacije umetnosti. Tim se izrazito angažovanim svojstvima ovaj roman predstavlja kao uspelo književno ostvarenje koje ide u susret horizontu aktuelizovanja i kritičkog predstavljanja savremenosti, kojom upadljivo dominiraju ogoljena i banalizovana politička moć i dehumanizovana, vulgarna prisila” zaključak je stručnog žirija koji mu je i dodelio nagrada sa imenom pisca koji je i sam negovao stvaralačko-kritički odnos prema stvarnosti svog vremena.
Nagradu „Miroslav Josić Višnjić“, u znak sećanja na istaknutog pisca rođenog u Staparu, somborskog preparandiste, Srpska čitaonica „Laza Kostić“ će ovogodišnjem laureatu Stefanu Markoviću svečano uručiti u subotu 25. marta u 11 sati.
M. Miljenović