DNEVNIK na najistočnijoj tački Vojvodine; POGLEDAJTE GDE SE SUDARAJU PANONSKA NIZIJA I KARPATI (FOTO/VIDEO)
Za posetu najistočnijoj tački Vojvodine koja se nalazi na kraju sela Kaluđerovo u opštini Bela Crkva, praktično na samom graničnom prelazu prema Rumuniji, morate se pridržavati one mudrosti koja kaže „važan je proces, a ne rezultat“, dok bi u našem slučaju ona glasila „važnije je putovanje nego destinacija“.
Jer da biste iz Novog Sada stigli do najistočnije tačke Vojvodine, treba preći oko 220 km što kroz banatske cik-cak puteve traje tačno tri i po sata.
Moglo bi se diskutovati o tome da li ovaj „najdalji Istok“ pokrajine zaslužuje takvu muku i potrošeni benzin jer pogranično mesto poput Kaluđerova koje na biračkim spisku ima svega 38 ljudi, sigurno se ne može smatrati top destinacijom.
Međutim, čak i tako maleno mesto našlo je načina da ostavi svoj trag u vremenu jer se prvi put pominje još 1421. godine, dok se danas u ovom selu mogu videti i tragovi boljih vremena...
Granični prelaz u Kaluđerovu uspostavljen je sedamdesetih godina prošlog veka i do danas važi za manje frekventan prelaz jer se ka Rumuniji najviše koristi prelaz Vatina kod Vršca. Međutim, početkom devedesetih doživljava „zlatno doba“ jer je u to vreme bio glavna linija šverca goriva iz Rumunije pa su godinama celo ovo područje zvali „naftna polja“. U to vreme u Kaluđerovu je radilo nekoliko kafana i restorana u kojima su se dogovarale i čekale isporuke goriva o čemu danas svedoče zapušteni lokali i table sa njihovim nazivima. Današnja frekvencija kroz granični prelaz ipak je dovoljna da u selu i dalje postoje čak dva restorana i dve prodavnice.
Selom koje čini jedna „glavna“ ulica sa par kratkih poprečnih krakova dominira prilično veliki hram Srpske pravoslavne crkve sagrađen 1868. godine. U crkvu nas je uveo Dušan, majstor kojeg smo zatekli u popravkama na fasadi crkve. Unutrašnjost je dobro očuvana, a interesantno je da u crkvi verovatno ima više stolica nego što Kaluđerovo ima stanovnika.
Osim povelike crkve, iznenađujući za ovako malo mesto su i vrlo ozbiljni objekti firme koja se bavi uzgojem šampinjona i koja uz granični prelaz doprinosi opstanku ovog zabačenog banatskog sela...
Za razliku od najsevernije i najjužnije tačke Vojvodine koje se nalaze u zaštićenim prirodnim područjima „Subotička peščara“ i „Obedska bara“, najistočnija se ne može time pohvaliti, ali na samo par kilometara od nje se nalazi Predeo posebnih odlika „Karaš- Nera“ jedinstven i po tome što je Nera jedina planinska reka koja protiče kroz Vojvodinu gde i završava svoj tok ulivajući se u Dunav kod Stare Palanke. Njena izvorišta se nalaze u rumunskim planinama Nacionalnog parka „Semenik“, a u 19. i početkom 20. veka bila je poznata i po ispiranju zlata kojeg i danas ima u šljunku i pesku koji nanosi.
Kada bi se reporter „Dnevnika“ nekako „dokopao“ vremeplova kojim bi se vratio 104 godine unazad (pre prvog razgraničenja sa Rumunijom) najistočniju tačku Vojvodine bi tražio još nekoliko kilometara istočnije ( u današnjoj Rumuniji) gde su i danas pretežno srpska sela poput Leskovice, Belobreške, Čućića, a tu je „ostalo“ i nekoliko srednjevekovnih manastira Srpske pravoslavne crkve. Interesantno je i da su u Nacionalnom parku „Kanjon Nere“ koji se nalazi dvadesetak kilometara od granice sa Srbijom, većina rendžera Srbi koji međutim slabije govore naš jezik...
Naredne sedmice ćemo „zaokružiti“ „Dnevnikov“ serijal o krajnjim tačkama Vojvodine, posetom najzapadnijoj koju ćemo morati potražiti negde u mutnom Dunavu...
Niko Perković
