ČURUG NA UDARU IMPERIJA Uzbudljivo svedočanstvo drevnih epoha

Na izložbi su prikazani ostaci naseobina i kultura od kamenog doba, praistorijskih epoha, antičkog doba, srednjeg veka, i segment od kraja 17. i početka 18. veka, pa su, između ostalog, izloženi dobro očuvani lonci, zdele, koštane perle, gvozdeni noževi, staklene narukvice, oružje iz različitih epoha….Stari vinogradi svedoče o životu stanovnika provincije koju su Rimljani nazvali Panonijom, o smeni Sarmata, Limiganata, slobodnih ljudi i robova, Slovena, Mađara, Turaka…

„Namera nam je bila da se posetiocima što vernije predstavi svakodnevni život prošlih vremena od najmlađeg gvozdenog doba do kraja turske vlasti, od dečje kolevke do zanata, ratovanja, odnos čoveka prema religiji i mrtvima“, kaže arheolog Stanko Trifnović.

Veli da ljudi pozitivno reaguju kada vide izložbu, kažu da je jedinstvena po tome što na jednom mestu ima puno istorije. 

„Smatram da sam pogodio cilj, jer su među posetiocima ljudi različitih profesija, nisu samo arheolozi, što je i bila namera da izložba privuče pažnju  šire publike“, dodaje arheolog Trifunović.

 Ovo arheološko istraživanje u Čurugu je najveći projekat na teritoriji Vojvodine realizovan u poslednjih gotovo pola veka i jedan od najvećih u Srbiji. U istraživanja je uloženo mnogo vremena i volonterskog rada studenata i mladih stručnjaka, pa je istraživanje u Čurugu postalo jedna vrsta brenda Muzeja Vojvodine, poznato i kao neformalna arheološka škola, kroz koju je prošlo više od dve stotine učesnika.

Na osnovu dugogodišnjih istraživanja sagledan je značaj i potencijal nalazišta i sazrela je ideja da bi bilo korisno da se otvori atraktivan i edukativan park koji bi se zvao Arheološki park „Čurug”.

„Park bi činio muzej na otvorenom, koji bi bio podignut na samoj lokaciji arheološkog iskopa. U muzeju na otvorenom posetiocima, turistima bila bi predstavljena rekonstrukcija života nekadašnjih epoha, koje su istraživane u poslednje dve decenije“ kaže Stanko Trifunović i dodaje za „Dnevnik” detalje ove ideje: „Iskop ciglane, nastao po obavljenim arheološkim iskopavanjima, na površini od oko dva hektara, bio bi iskorišćen za izvođenje terasa, sa pogledom prema Tisi. Na svakoj od terasa bi ambijentalno, uz rekonstrukcije arheoloških objekata, bila predstavljena po jedna epoha, od naselja na smeni era do 18. veka.“

„Kompleks arheoloških nalazišta u Čurugu prostire se na celoj površini između Čuruga i Žablja, duž obale nekadašnjeg širokog ritskog pojasa uz Tisu“, kaže arheolog Trifunović.

Dodaje da su iskopavanja nalazišta Stari vinogradi započeta 1997. godine i do sada su zadržala karakter zaštitnih arheoloških istraživanja, s obzirom na to da na lokalitetu radi ciglana koja nepovratno uništava jedan njegov deo.

„Iskopavanja su vođena na površini većoj od dva hektara, dok nalazište zauzima više stotina hektara. Ona su vremenom proširena na još dve lokacije. Detelinara 1 i 2, kako zbog zaštite ovih lokacija, tako i zbog objedinjavanja naučnih rezulultata“, ističe arheolog Trifunović i navodi da je nađeno i više stotina zemunica i poluzemunica za stanovanje što je dokumentovano i fotografisano.

Zorka Delić

Foto: S. Šušnjević