SAZNAJEMO: Oficijelna i tradicionalna znamenja ravnopravna u Vojvodini

koji je Pokrajinska vlada na inicijativu predsednika Igora Mirovića u sredu uputila Odboru Skupštine Vojvodine za pitanja ustavnopravnog položaja, regulisano je gde i na koji način se ističu simboli pokrajine. U tom dokumentu su određene i novčane kazne od 50.000 do 500.000 dinara ukoliko se simboli ne koriste na način kako je to određeno odlukom, ili ukoliko se ne koriste kada je to obavezno.

Suština Nacrta je da Vojvodina, kao teritorijalna zajednica Srbije, osim zvaničnih državnih simbola ima i svoja dva znamenja – zvanična i tradicionalna iz 1848. godine. Ona se koriste ravnopravno i njima je Vojvodina predstavlja kao teritorijalna zajednica Srbije. Donošenje odluke o simbolima Vojvodine proizlazi iz Statuta, kao najvišeg pravnog akta pokrajine, koji je usvojen 22. maja 2014. godine dvotrećinskom većinom u Skupštini Vojvodine, a zatim potvrđen i u Narodnoj skupštini. Po odluci o sprovođenju Statuta, Skupština Vojvodine je bila dužna da usvoji odluku o izgledu i korišćenju svojih simbola do 30. agvusta  2014. godine. Tadašnja vladajuća koalicija (DS i LSV), međutim, nije imala političku volju da je donese i ona do danas nije zaživela.   

U članu 1 Nacrta Pokrajinske vlade navedeno je da simboli AP Vojvodine jesu zastava, tradicionalna zastava, grb i tradicionalni grb. „Izgled simbola AP Vojvodine utvrđen je Statutom Autonomne Pokrajine Vojvodine, a detaljan izgled utvrđen je u članu 8 i 12 ove odluke”. Po članu 8, koji govori o izgledu simbola, „Izvornici (etaloni) zastave i tradicionalne zastave AP Vojvodine čuvaju se u Skupštini AP Vojvodine i prema njima se oblikuju zastave za korišćenje. Geometrijske konstrukcije izvornika zastave i tradicionalne zastave AP Vojvodine nalaze se u dodatku koji je sastavni deo ove odluke”. U članu 12 se navodi da se „Izvornici (etaloni) grba i tradicionalnog grba AP Vojvodine čuvaju u Skupštini AP Vojvodine i prema njima se oblikuje grb u upotrebi.”

Zastava i tradicionalna zastava AP Vojvodine ističu se uporedo sa zastavom Republike Srbije, postavljanjem desno od zastave Republike Srbije. Ne smeju koristiti ako su oštećene, ili su svojim izgledom nepodobne za upotrebu, naloženo je u članu tri Nacrta.

„Zastava i tradicionalna zastava AP Vojvodine, uporedo sa zastavom Republike Srbije viju se na zgardama Skupštine Autonomne Pokrajine Vojvodine, Pokrajinske vlade, zgradama organa lokalne samouprave na teritoriji AP Vojvodine, i zgradama pokrajinskih organa koje osniva AP Vojvodina. Zastava i tradicionalna zastava AP Vojvodine uporedo sa zastavom Republike Srbije ističu se u salama u kojima se održavaju sednice Skupštine AP Vojvodine i sednice Pokrajinske vlade”, piše u članu četiri Nacrta.      

Zastava i tradicionalna zastava Vojvodine se ističu i u službenim prostorijama predsednika Skupštine Vojvodine i predsednika Pokrajinske vlade, a mogu se isticati i u drugim službenim prostorijama pokrajinskih organa, kao i službi koje osniva AP Vojvodina. One mogu koristiti i u drugim slučajevima, ako njihovo korišćenje nije u suprotnosti sa zakonom i pokrajinskim skupštinskom odlukom o izgledu i načinu korišćenja simbola. Zastava i tradicionalna zastava takođe se ističu i na biračkim mestima na dan izbora poslanika u Skupštini Vojvodine. Zastava i tradicionalna zastava ne smeju biti postavljene tako da dodiruju tlo, niti kao podloga, podmetač, prostirka, zavesa i slično. Njima se ne mogu prekrivati vozila i druge stvari, niti se njima mogu ukrašavati konferencijski stolovi ili govornice, osim u formi stone zastavice.

„Ako se zastava i tradicionalna zastava AP Vojvodine ističu na govornici, moraju se postaviti na koplja s desne strane govornika, ili na zidu iza govornika, tako da ih govornik ne zaklanja” – kaže se u članu sedam.

Grb i tradicionalni grb AP Vojvodine uporedo se koriste: na zgradama Skupštine Vojvodine, Pokrajinske vlade, zgradama organa lokalne samouprave na teritoriji pokrajine i zgradama pokrajinskih organa i službi koje osniva AP Vojvodina, zatim u salama u kojima se održavaju sednice Skupštine Vojvodine i sednice Pokrajinske vlade. Isto tako, po Nacrtu, grb i tradicionalni grb uporedo se koriste i u službenim prostorijama predsednika Skupštine AP Vojvodine i predsednika Pokrajinske vlade, a mogu se isticati i u drugim službenim prostorijama pokrajinskih organa i službi koje osniva AP Vojvodina. Grb i tradicionalni grb će biti i u sastavu pečata pokrajinskih organa i službi koje osniva Vojvodina, zatim na poveljama, diplomama i drugim javnim priznanjima koje dodeljuju pokrajinski organi, kao i na diplomama i svedočanstvima o školovanju završenom u obrazovnoj ustanovi čiji je osnivač AP Vojvodina. Grb i tradicionalni grb će se nalaziti i na legitimacijama pokrajinskih poslanika i članova Pokrajinske vlade. Oni se mogu koristiti i u drugim slučajevima, ukoliko njihova upotreba nije u suprotnosti sa zakonom i odlukom o korišćenju simbola Vojvodine.

Predlog pokrajinske skupštinske odluke o izgledu i načinu korišćenja simbola utvrdiće Odbor za pitanja ustavnopravnog položaja. O tom dokumentu će se izjasniti poslanici Skupštine Vojvodine. Za njegovo usvajanje potrebna je podrška dve trećine poslanika Skupštine.    

E. Marjanov

Simboli Vojvodine

Vojvodina do 2002. godine nije imala grb, a do 2004. zastavu. U njoj su do tih godina korišćeni simboli Srbije i nekadašnje Jugoslavije. Prvorođeni zvanični simboli Vojvodine, koji su opisani u današnjem Statutu, usvojeni su na inicijativu LSV-a i otuda i njihovo ime „Čankovi simboli”. Tradicionalni simboli – grb iz 1848 i zastava iz 1849. godine –uvedeni su u novi Statut Vojvodine 2014. godine, prilikom usaglašavanja neustavnog starog Statuta s odlukom Ustavnog suda.