Danu Vojvodine podrška iz Banata kao i pre sto godina

Nacrtom odluke predviđeno je da se kao Dan AP Vojvodine svečano obeležava 25. novembar. To je datum na koji je 1918. godine Velika narodna skupština, održana u Novom Sadu, proglasila prisajedinjenje vojvođanskih oblasti Kraljevini Srbiji.

Odlukom je predviđeno da se obeležavaju i 15. maj, datum održavanja Majske skupštine u Sremskim Karlovcima 1848. godine, na kojoj je proglašeno stvaranje Srpske Vojvodine, i 10. decembar – Međunarodni dan ljudskih prava, kada su UN 1948. godine usvojile Univerzalnu deklaraciju o ljudskim pravima.

O Nacrtu odluke i značaju ovih datuma govorili su predstavnici pokrajinskih institucija i Grada Zrenjanina, ali i javne ličnosti grada na Begeju.

Gradonačelnik Zrenjanina Čedomir Janjić je naglasio da mu je čast što je organizacija ovakvog skupa priređena u gradu na obalama Begeja.

„Predloženi datum zaslužuje naše poverenje, i to nije sporno. Ove 2018. godine obeležavamo stotu godišnjicu oslobođenja i ujedinjenja. Sa istorijske distance duge čitav vek, sa zrelom kritičkom svešću, stoji nedvosmislen zaključak da trijumfalnom pohodu srpske vojske, koja je poput mitske ptice Feniks ustala iz mrtvih, teško ima ravnog u svetskoj istoriji. Sa balkona ove zgrade predsednik Prvog srpskog narodnog odbora dr Slavko Županski, na dan oslobođenja 17. novembra 1918. godine, pozdravio je oslobodioce a njegove reči govore o značaju žudno željenog oslobođenja i ujedinjenja. Upravo su narodni izaslanici iz srednjeg Banata, njih oko stotinu, na Velikoj narodnoj skupštini u Novom Sadu, istakli želju da se Vojvodina i svi njeni delovi pripoje prvo Srbiji, i tek tada da se odluči o zajedničkoj državi južnih Slovena“, rekao je Janjić u obraćanju skupu, podsećajući da je njihova želja potpuno ispoštovana baš 25. novembra 1918. godine i naglašavajući da Zrenjanin podržava predlog da se taj datum ustanovi za Dan AP Vojvodine.

Uvodničar na skupu bio je istoričar Slobodan Milin, a svoje stavove, listom u prilog 25. novembra kao datuma koji treba obeležavati kao dan pokrajine, izneli su i direktor Gradske narodne biblioteke „Žarko Zrenjanin“ Milan Bjelogrlić, direktor Zrenjaninske gimnazije Milan Radaković i bivši načelnik Srednjobanatskog upravnog okruga Dušan Šijan, dok je predsednik udruženja „Petrovgrad“ Budimir Jovanović podsetio i na inicijativu da se gradu vrati ime Petrovgrad, kog su komunističke vlasti 1946. preimenovale u Zrenjanin.

O istorijskim težnjama življa u Vojvodini da stekne oslobođenje i pripoji se matici Srbiji govorio je opširno istoričar dr Drago Njegovan, direktor Muzeja Vojvodine. A zamenik pokrajinskog sekretara za kulturu, javno informisanje i odnose sa verskim zajednicama Nebojša Kuzmanović podsetio je da su na skupštini u Novom Sadu prvi put proklamovani principi kao što je žensko pravo glasa, škola na jeziku đaka, jezik suda na jeziku stranaka i druga, za ono vreme veoma napredna načela.

„Skupovi kao što je ovaj primer su kako treba na demokratski način raspravljati o značajnim datumima u pokrajini“, istakao je Kuzmanović.

Ž. Balaban