Urbanisti predlažu naselje za socijalno stanovanje u Bangladešu

Reč je o prostoru koji je u celosti površina javne namene i čine je saobraćajnice, kompleks za socijalno stanovanje i zaštitno zelenilo. Planom obuhvaćena površina nalazi se u severoistočnom delu Futoga, u zaleđu Rumenačkog puta, neposredno uz naselje Sajlovo. Gradski urbanisti u jugoistočnom delu predlažu gradnju kompleksa za socijalno stanovanje na površini od 2,76 hektara. Središnji i severozapadni deo je poljoprivredno zemljište površine 3,34 hektara, koje će, u skladu s planom, biti uređeno, dok su uz severozapadnu i jugozapadnu granicu planirane saobraćajnice

Urbanisti podsećaju na to da je naselje Bangladeš formirano 1972. godine na poljoprivrednom zemljištu, i to transformacijom objekata nekadašnje farme. Na inicijativu Centra za socijalni rad, tada je 100 porodica iz romske kolonije, nakon požara, preseljeno u prostor uređen za stanovanje. Usled divlje gradnje, odnosno bespravnom dogradnjom i          nadgradnjom objekata, najčešće nekvalitetnim materijalima, naselje je znatno promenjeno. Po izveštaju Gradske uprave za inspekcijske poslove iz 2017. godine, u Bangladešu živi 256 osoba u 55 objekata, a dominiraju petočlana domaćinstva, ali ima i onih s 12 članova. Po podacima Tima Vlade Republike Srbije za socijalno uključivanje, upravo su višeporodična domaćinstva najčešće ugrožena siromaštvom. U kućama je 2009. godine stanovalo 235 osoba, a budući da su objekti u periodu između dva izveštaja dograđivani, ukupna površina stambenog prostora povećana je oko 720 kvadratnih metara. Kako je u tekstu plana navedeno, to je povećanje s osam kvadrata po glavi korisnika na deset, što je patološki minimum koji ne omogućava normalan psihofizički razvoj pojedinca.

Pošto su stambeni prostori u veoma lošem stanju, stav Građevinske inspekcije iz 2018. godine je da je rušenje starih objekata i izgradnja novih najbolje rešenje. Uklanjanje dotrajalih delova naselja Bangladeš mora biti realizovano sukcesivno, te da prati gradnju stambenih objekata i preseljavanje stanovništva u te kuće. Nakon useljavanja u novoizgrađenu porodičnu kuću odgovarajuće kvadrature, bespravno podignuti stambeni objekti biće srušeni.

Za objekte nekadašnje farme urbanisti su ostavili nekoliko mogućnosti. Prostore u severoistočnom delu naselja meštani bi mogli koristiti kao ostave i magacine, ali i kao radionice za pakovanje i obradu sekundarnih sirovina, s obzirom na to da se većina stanovništva Bangladeša bavi njihovim sakupljanjem.

Objekti u jugoistočnom delu koristiće se kao višenamenski, i to za okupljanje različitih starosnih ili interesnih grupa, a predviđeno je i da tu budu ambulante, kancelarije za socijalne radnike, učionice.

Na neizgrađenim delovima je planiran centralni javni prostor – zelena površina s parkovskim mobilijarom i rekvizitima za igru dece. Oko naselja je predviđen pojas zaštitnog zelenila, a urbanisti preporučuju da se članovi lokalne zajednice uključe u uređenje centralnog trga da bi taj prostor doživeli kao svoj, te ga održavali i unapređivali.

Delovi Bangladeša biće povezani pešačkim stazama unutar naselja, dok su uz severozapadnu i jugoistočnu granicu predviđene sabirne ulice, koje će prostor povezati s Rumenačkim putem i planiranim opštinskim putem, kao i interne saobraćajnice unutar naselja.

Naselje s tipskim kućama

Gradski urbanisti preporučuju da u Bangladešu budu izgrađene tipske kuće, tako da unutrašnja organizacija prostora bude lako prilagodljiva domaćinstvima različite veličine. Prostore za socijalno stanovanje bi trebalo planirati kao prizemne kuće, a sprat dozvoliti na maksimalno 50 odsto planiranih objekata u kompleksu, odnosno za domaćinstva s većim brojem članova. Za svaki od novoizgrađenih stambenih objekata planiran je odgovarajući dvorišni prostor, pa će stanari te površine moći da uređuju kako žele, da sade voće i povrće, grade verande, kao i pomoćne prostorije, poput obora za uzgoj životinja, ostava, radionica, nadstrešnica i slično. Maksimalna dozvoljena površina pomoćnih objekata za svaki stambeni objekat je 12 kvadrata.

Nacrt plana biće na javnom uvidu do 1. juna, i moguće ga je pogledati na sajtu JP „Urbanizam”, kao i u prostorijama tog preduzeća na Bulevaru cara Lazara 3, ali i u MZ Futog u Ulici cara Lazara 42. Dok traje uvid, primedbe i predlozi se dostavljaju Gradskoj upravi za urbanizam i građevinske poslove, Školska 3. Javna sednica Komisije za planove, na kojoj će  biti razmatrane primedbe, zakazana je za 11. jun.

J. Vukašinović

Foto: Arhiva „Dnevnika”