Na ponovljenom tenderu odabran projektant postrojenja za reciklažu građevinskog otpada

Ugovor, vredan 4,32 miliona dinara s PDV-om, odnosno 3,6 miliona bez tog poreza, zaključen je s beogradskom firmom  “SAFEGE”, čiji je osnivač francuski “SAFEGE SAS”. Ta preduzeća su se obavezala da tehničku dokumentaciju isporuče u roku od pet meseci (150 dana). Interesantan je podatak da je procenjena vrednost javne nabavke na ponovljenom tenderu povećana za 150 hiljada dinara, u odnosu na prethodni, na kojem je ponuda preduzeća s kojima je zaključen ugovor ocenjena kao neprihvatljiva, jer je za gotovo 1,4 miliona premašila tada očekivanu vrednost od 3,6 miliona dinara bez PDV-a.

Odgovorni projektanti bi u dogovorenom roku trebalo da isporuče idejno rešenje, projekat za građevinsku dozvolu, izvođački projekat za gradnju platforme za reciklažu i tehničke karakteristike postrojenja. Osim toga, od njih se očekuje i da procene troškove gradnje, ali i da urade studiju procene uticaja na životnu sredinu, ukoliko bude potrebe za tim.

Projektovanje, a nakon toga i gradnja postrojenja za reciklažu građevinskog otpada predstavlja jedan od koraka ka realizaciji dugo najavljivanog Regionalnog centra za upravljanje otpadom. Inače, to postrojenje će se prostirati na oko 4.700 kvadrata i biće smešteno na sadašnjoj Gradskoj deponiji, gde se nalazi i ono za separaciju i baliranje otpada. Kako je u tenderskoj dokumentaciji navedeno, projektom bi trebalo definisati platformu za građevinski otpad, unutrašnju mrežu puteva, tehnologiju tretmana otpada, te predložiti vrstu postrojenja i njegove detaljne karakteristike, kao i definisati potrebnu mehanizaciju.

Nedavno izabrani projektanti bi trebalo da osmisle način prijema, tretmana i odlaganja građevinskog otpada u postrojenje. Sortiranje, drobljenje i prosejavanje predstavljaju osnovne etape u postupku reciklaže, a završni proizvod je agregat koji se, kako je objašnjeno, može koristiti u građevinarstvu i to za uređenje zemljišta i kao zamena za šljunak u betonskim elementima. Na taj način bi se smanjile količine deponovanog otpada, te uštedeli prirodni resursi.

Stručnjaci u dokumentaciji javne nabavke podsećaju na to da je glavni deo građevinskog otpada mineralnog porekla i prvenstveno se, kao reciklirani agregat, koristi u gradnji puteva. Bez obzira na to što se takvom upotrebom postižu uštede u primarnim građevinskim materijalima, ono čemu bi trebalo težiti je zatvoreni ciklus, u kom bi reciklirani bio korišćen u istu svrhu kao i primarni agregat, odnosno kao osnovni sastojak u spravljanju betona, uz eventualnu potrebu za dodatnom obradom (npr. pranje). Veliki broj završenih, kao i istraživačkih projekata koji su u toku, pokazali su da se reciklirani agregat može koristiti za spravljanje betona.

U drugim primenama, prerađeni agregat se pojavljuje kao sastojak nekih drugih građevinskih materijala ili smeša i sredstava za popunjavanje. Ta dostignuća su, kako je objašnjeno, značajna stavka u postupku upravljanja građevinskim otpadom. Osim toga, trebalo bi obratiti pažnju i na materijale koji se u manjoj meri pojavljuju kao sastojci takvog otpada, kao što su metali, drvo i plastika. Revitalizacija metala obavlja se, pre svega, zbog njegove tržišne vrednosti, a nakon sortiranja, drvo je moguće usitniti u iver, od kog se zatim izrađuju ploče iverice. Recikliranje plastičnih materijala, kako je navedeno, ima smisla jedino ako u njima nema zagađujućih primesa, ali to nije predviđeno u početnoj fazi.

Platforma planiranog postrojenja za tretman otpada sastojaće se od ulazne asfaltne saobraćajnice, betonske ploče, na kojoj će se nalaziti poslovni, sanitarni i kontejneri za skladištenje, kao i plato postrojenja za drobljenje. Osim toga, predviđene su i površine za odlaganje sirovina kao i one za odlaganje finalnog proizvoda.

Tretman građevinskog otpada podrazumeva njegov prijem i nakon toga osnovno sortiranje, zatim usitnjavanje i prosejavanje inertnog otpada na različite frakcije za proizvodnju granulata i materijala za podlogu kolovozne konstrukcije, materijala za nasipanje itd, kao i skladištenje sortiranog materijala i zemlje na za to određenom mestu.

Gradska deponija na Klisi se od 1963. godine koristi za odlaganje komunalnog i čvrstog otpada, a planirano je njeno postepeno zatvaranje i rekultivacija, te pretvaranje u Regionalni centar za upravljanje otpadom, odnosno biće izgrađen nov savremen kompleks za preradu, separaciju i odlaganje otpada. Osim Novog Sada, Regionalnim planom upravljanja otpadom obuhvaćene su i opštine Bačka Palanka, Bački Petrovac, Beočin, Žabalj, Srbobran, Temerin i Vrbas.

J. Vukašinović