Monografija o karlovačkoj Sabornoj crkvi izlazi pred Uskrs

Na 320 stanica, s obiljem fotografija u boji, knjiga donosi mnoštvo poznatih, ali i do sada manje znanih podataka o crkvi. Po rečima starešine hrama i jednog od autora tekstova u knjizi protojereja mr Jovana Milanovića, monografija je podeljena u tri dela. Prvi govori o istorijskom kontekstu pravoslavlja u Sremskim Karlovcima, drugi se bavi nastankom i istorijom hrama, kako prvobitnog iz 15. veka, tako i sadašnjeg koji potiče iz 18, dok treći obrađuje bogoslovsko-liturgički život hrama.

– Treći deo knjige donosi podatke koji se do sada nisu mogli videti ni pročitati – kaže Milanović, i dodaje da će čitaoci, zahvaljujući tome, moći da se uvere u to zbog čega je Saborna crkva u Sremskim Karlovcima, najvažniji pravoslavni hram u mestu, ali i među najvažnijima u celoj Srpskoj pravoslavnoj crkvi. – Te činjenice biće potkrepljene novim podacima o hirotonijama karlovačkih mitropolita, spremanjem svetog mira, ali i specifičnim poslušanjima, kakva su postojala samo u Crkvi Svete Sofije u Carigradu. Reč je o rizničaru ili skevofilaksu, osobi koja je imala obavezu da brine o dragocenostima, odeždama, sasudama i drugim crkvenim predmetima, te da se stara o crkvenom poretku. Prikupljajući materijal za monografiju, došli smo do teksta molitve za uvođenje rizničara u posao.

Milanović napominje da je tu praksu uveo patrijarh Georgije Branković, a da je prvi rizničar u Sabornoj crkvi bio potonji patrijarh Lukijan Bogdanović. Njega je nasledio Georgije Letić.

Osim Milanovića, autori tekstova su Aleksandar Stojkečić i doc. dr Boris Stojkovski, dok je urednik Srđan Ercegan.

Ove godine Sabornu crkvu očekuje i obnova eksterijera. Taj posao će se finansirati novcem iz Buyetskog fonda AP Vojvodine.

Zorica Milosavljević