Arhiv grada: Novosađani oduvek pasionirani šahisti

Međutim, prvi podaci o šahu u Vojvodini bili su zabeleženi u izveštaju iz 1868. godine, u časopisu iz Lajpciga, u kom se spominje da je ta igra imala najviše poklonika u Velikom Bečkereku (Zrenjaninu) i Novom Sadu gde su 1879., odnosno 1880. godine osnovani i klubovi.

Prema rečima direktora Istorijskog arhiva grada Petra Đurđeva1880. godine u Novom Sadu je, zahvaljujući dr Jožefu Noi, prvi put osnovan šahovski klub, ali je, nakon njegove smrti, on “zamro” i počeo sve češće da se igra u kafanama.

- U poslednjoj deceniji 19. veka, Novi Sad se mogao pohvaliti velikim brojem pasioniranih šahista koji su se sastajali u nekadašnjoj Srpskoj čitaonici, te u kafanama „Jelisaveta“ (današnjem hotelu „Vojvodina“), „Grandu“ na Trgu slobode i „Centralu“, odnosno bivšoj Glavnoj pošti – kaže Đurđev. - Prvo šahovsko društvo, ili „Klub šahista“, kako su ga članovi zvali, osnovan je 8. oktobra 1898. godine kada se u kafani „Central“ okupio veliki broj ljubitelja tog sporta, i kada je izabrana uprava i dobijena prostorija, u kojoj su povremeno, uz prisustvo publike, održavani turniri. Kako objašnjava Đurđev, prema podacima nije sasvim poznato do kada je funkcionisao „Klub šahista“, ali je zato zabeleženo da je Novosadski šahovski klub osnovan pre tačno 100 godina, odnosno u februaru 1922. godine u prostorijma hotela „Carica Jelisaveta“ (današnji hotel „Vojvodina“), a inicijatori su bili Jovan Rajković (prvi predsednik kluba), Žarko Ognjanović i Boško Mešterović. Koliko je to bila populrna igra svedoči i podatak, kaže Đurđev, da je 1921. godine organizovana atraktivna partija u velikoj sali hotela „Sloboda“. Rivali su bili legende novosadskog šaha Jovan Rajković i Žarko Ognjanović, a umesto figura, momci i devojke u kostimima šetali su tablom. Interensantno je da je među „živim“ šahovskim firhurama bio i prvi golman „Vojvodine“ Stojan Jovanović.

- Prvi tunir za prvenstvo Novog Sada odigran je tridesetk dana nakon osnivanja Kluba, dok je naredne godine organizovan,  pored gradskog, i Drugi nacionalni savezni turnir – ističe Đurđev. – Pred Drugi svetski rat novosadski klub smatran je za jedan od najjačih u državi, te je nakon rata brojao više od 600 članova. U septembru i oktobru 1945. godine Novi Sad je bio domaćin Prvog šampionata u novooformljenoj državi. 

Od svog osnivanja, novosadski klub je svake godine, osim ratnog perioda od 1941. do 1944. godine učestvovao na svim ekipnim takmičenjima i bio organizator i učesnik mnogih velikih šahovskih turnira i manifestacija. Novosadski šahovski klub do danas može da se podiči jedinstvenom tradicijom i dugim postojanjem, ne samo na ovim prostorima, već i šire, kao i izvanrednim rezutatima i brojnošću članstva.

S. Kovač