ARHIV GRADA – DETALJI NOVOSADSKE ISTORIJE Nevreme pre 35 godina paralisalo grad

Za kratko vreme palo je više od 50 litara kiše po kvadratnom metru. Led je lomio crepove, bile su poplavljene mnoge kuće, posebno u nižim delovima grada, suterenski stanovi, podrumi, a znatnu štetu su pretrpeli i industrijski objekti.

Zbog zagušivanja kanalizacione mreže i nemogućnosti da primi velike količine vode, mnoge ulice, saobraćajnice i druge javne površine bile su pod dubokom vodom, što je zajedno sa izlomljenim granama i izvaljenim drvećem napravilo saobraćajni kolaps.

Reporteri „Dnevnika” su i tada, pre 36 godina, detaljno izveštavali o šteti koju je pričinila oluja, a dragoceni članci čuvaju se u Istorijskom arhivu grada. Jednočasovni pljusak paralisao je grad, a bulevari su se pretvorili u rečne bujice. Naši dopisnici su javili da je nevreme zahvatilo i Frušku goru, gde je pao led veličine oraha, a zabeleo se i Begeč.

Kako objašnjava direktor Istorijskog arhiva grada Petar Đurđev, od okolnih mesta najveća šteta je bila pričinjena u Futogu i Sremskoj Kamenici, dok je u opštini Podunavlje (obuhvatala je Novo naselje, Satelit, Telep i Adice, koje je tada bilo u sastavu Veternika) bilo najteže stanje, a u opštini Stari grad (gradska četvrt Stari grad, kao i delovi Limana i Rotkvarije) bili su poplavljeni celi blokovi, suterenski stanovi i podrumske prostorije.

– Najteža situacija je bila u opštini Podunavlje, gde je poplavljeno celo naselje Tozinovac (mali Satelit), iz koga je iseljen velik broj porodica – ističe Đurđev. – U Futogu je takođe bio poplavljen znatan broj kuća, a mnoge su zbog toga pretile da se uruše. Ljudi su evakuisani iz tih

objekata i obezbeđen im je kolektivni smeštaj, bilo kod porodica čiji stambeni objekti nisu bili toliko ugroženi, bilo u pojedinim društvenim ustanovama kao što su škole. Crveni krst grada je posebno bio angažovan u zbrinjavanju ljudi, obezbeđenju ishrane, smeštaja i tople odeće za porodice.

Radnici preduzeća „Vodovod i kanalizacija” i „Gradsko zelenilo” uklanjali su izvaljeno drveće i polomljene grane sa kolovoza, a najviše štete na stablima bilo je na Štrandu.

Bez struje neki delovi grada

Za razliku od nedavne oluje koja je ostavila velike posledice na elektromreži, te 1987. godine nije bilo većih problema u snabdevanju električnom energijom. Tada je bila oštećena niskonaponska mreža, za razliku od pre nedelju dana, kada je stradala srednjenaponska, iz koje se snabdeva veći broj domaćinstava.

 Brojne ekipe „Elektrodistribucije” Novi Sad sanirale su poplavljene elektroenergetske objekte. One su te večeri uspele da otklone kvar na visokonaponskom vodu za Kovilj, koji pre toga nije imao struje nekoliko časova. Kao i sada, granje je kidalo električne vodove, dok je voda poplavila više trafostanica, zbog čega su bez struje bili Telep, Detelinara, Futog, Vetrenik i Ledinci.

– Omladinska radna akcija „Novi Sad” formirala je brigadu „Bratstvo–jedinstvo”, sastavljenu od svih brigadira iz prve smene, koja je pritekla u pomoć Kliničkom centru i opštini Podunavlje i dala znatan doprinos saniranju štete na najugroženijim društvenim i stambenim objektima – kaže Đurđev. – U toku nevremena mnoga putnička i teretna vozila su bila zarobljena na putevima. Patrole milicije su pružale pomoć i evakuisale ljude iz zarobljenih vozila i uklanjale vozila sa saobraćajnica. U tim uslovima otežano se odvijao i javni gradski prevoz, međutim, zalaganjem radnika RO „GRAS” i drugih službi, već do ponoći stabilizovan je gradski i prigradski saobraćaj na svim linijama.

Nevreme je nanelo veliku štetu i pojedinim radnim organizacijama. Najveća šteta je izazvana u RO „Brodogradilište”, GRO „Neimar – Novi Sad”, OOUR „Industrogradnja”, a problema je bilo i u AIK „Novi Sad”, radnim organizacijama „Novopak”, „Niva”, „Avala”, „Elektrodistribucija”, „Mihajlo Pupin”, „Novosadski sajam”, u Kliničkoj bolnici, Institutu u Sremskoj Kamenici... Gradska kanalizacija, koja je već bila prepuna, nije mogla da primi veliku količinu vode, pa se višak prelio u industrijske pogone i prizemne delove fabrika. Voda je ispumpavana iz mlekare, „Jugoalata”, skladišta lekova „Sanitarije”, Fakulteta tehničkih nauka, Spensa, a građani su „Vodovodu” uputili više od 500 poziva odmah nakon pljuska.

S. Kovač