INVESTICIONO ODRŽAVANJE CRKVE SVETOG NIKOLE U MANASTIRU NOVO HOPOVO Nova drenaža za stari hram
IRIG: U okviru investicionog održavanja crkve Svetog Nikole manastira Novo Hopovo predviđeni su hidrotehnički radovi, što podrazumeva drenažu čime se, kako je u tenderskoj dokumentaciji Pokrajinskog zavoda za zaštitu spomenika kulture navedeno, rešava upravljanje podzemnom vodom oko sakralnog objekta.
Procenjena vrednost javne nabavke je 11,2 miliona dinara, bez PDV-a, a rok za završetak radova 85 kalendarskih dana, od uvođenja izvođača u posao. Ponude se podnose do 13. novembra, što znači da će, imajući u vidu sve rokove, radovi najverovatnije početi naredne godine.
Novo Hopovo jedan je od najpristupačnijih fruškogorskih manastira, nedaleko od Iriga, na stotinak metara od magistralnog puta Ruma - Novi Sad. Kompleks pripada Eparhiji sremskoj Srpske pravoslavne crkve i kao nepokretno kulturno dobro, i po rešenju Zavoda za zaštitu i naučno proučavanje spomenika kulture iz 1949. godine, predstavlja spomenik kulture od izuzetnog značaja. Svojom arhitekturom, fresko slikarstvom, bogatom istorijom, jedan je od najznačajnih manastira u Srbiji.
Zdanje crkve Svetog Nikole podignuto 1575-1576. godine, po stilskim odlikama naslanja se na tradicije moravske škole. Zgrade manastirskih konaka, koji imaju odlike baroka, nastajale su postepeno tokom 18. veka, tako da je crkva okružena sa sve četiri strane. Turci su prilikom povlačenja 1688. godine spalili crkvu, ali njena obnova počela je već naredne godine. Još u 16. veku u Novo Hopovo su prenete mošti Svetog Teodora Tirona, a manastir je u tom periodu bio značajan prosvetni centar, pa je tako protestanski propovednik Stefan Gerlah zabeležio da Srbi u Beogradu nemajući škole, dolaze tu da uče čitanje i pisanje. Od obnavljanja Pećke patrijašije tokom 16. i 17. veka manastir postaje i druga rezidencija beogradsko-sremskog mitropolita, te je sremska eparhija u 18. veku nazivana i hopovska.
Utočište za ruske monahinje
Sklonište za ishranu i vaspitanje ratne siročadi Hopovo postaje nakon 1918. godine, a odlukom Sinoda SPC iz 1920. godine, zdanje postaje ženski manastir, gde su utočište pronašle monahinje, nakon Oktobarske revolucije pristigle u ove krajeve. Manastir je prepušten igumaniji Ekaterini (grofici Evgeniji Borisovnoj Jefimovskoj) i njenom sestrinstvu od 78 monahinja iz Lesne. Novo Hopovo je 2005. godine, dekretom episkopa sremskog Vasilija, proglašeno muškim manastirom.
Tokom 17. veka urađena je freskodekoracija unutrašnjih zidova, a hopovsko fresko-slikarstvo jedno je od najznačajnijih na Balkanu. Raskošni, pozlaćeni ikonostas, koji su izrezali Paul i Anton Rezner, 1776. godine oslikao je Teodor Dimitrijević Kračun, srpskog barokni slikar. Početkom 18. veka u Novom Hopovu je bila slikarska škola, koju su vodili zografi Arsenije i Nil.
Od leta 1757. do 1. novembra 1760. godine u Novom Hopovu boravio je Dimitrije Obradović, koji se tu i zamonašio te poneo ime Dositej. O njegovom boravku u manastiru svedoči i naziv izvora „Dositejeva česma“ u severnom konaku.
Na početku Drugog svetskog rata manastir je opljačkan, a 1943. godine je i spaljen. Obnova i restauracija crkve počeli su 1949. godine, a ozbiljniji radovi obavljeni su od 1952. do 1962. godine. Programom Pokrajinskog zavoda za zaštitu spomenika kulture, krajem 80-ih godina prošlog veka izvedeni su neophodni radovi, dok je 1998. izgrađen novi zvonik.
J. Vukašinović