NA DANAŠNJI DAN ROĐEN NAJVEĆI SRPSKI I SVETSKI NAUČNIK: NIKOLA TESLA JE PRAVI TVORAC INTERNETA U čudesnoj glavi našeg inovatora sve je nastalo još 1900. godine

Upravo o tome govori multimedijalni projekat Lazara Boškovića „Tesla prvi zamislio internet“, čiji je veb-sajt teslainternet.rs ovih dana pušten u rad, u čast Teslinog rođendana. On je nastao u zanimljivom sadejstvu autora koncepta, teksta i dizajna, i generativne veštačke inteligencije koja je kreirala retro ilustracije u stilu 1900. godine. Produkcija je delo agencije AgitPROP, čiji je Bošković vlasnik. Podsećamo, inače, da je na današnji dan, 10. jul, rođen Nikola Tesla.

Teslina zamisao na prelasku iz 19. u 20. vek je bila da sve oblike tadašnjih elektronskih komunikacija poveže u jedan – Svetski sistem, a da korisnici sve to dobiju kroz bežičnu vezu, bez obzira na vrstu sadržaja i udaljenost. Baš kao što to danas radi internet – povezivanje svih digitalnih komunikacija u jednu celinu! Upravo onako kako je naš genije to od početka sagledavao. Evo kako je  1900. opisao svoj „Svetski sistem“ i njegove praktične multimedijalne mogućnosti upotrebe:

„Omogućava ne samo trenutni i precizni bežični prenos bilo koje vrste signala, poruka ili znakova, u sve delove sveta, već i međusobno povezivanje postojećih telegrafskih, telefonskih i drugih signalnih stanica...“ “Jeftin prijemnik, ne veći od ručnog sata, omogući će mu da sluša bilo gde, na kopnu ili moru, govor koji se drži ili muziku koja se svira na nekom drugom mestu, koliko god daleko bilo.“

- Reč internet je 1974. prvi put zvanično upotrebljena u dokumentu RFC675, protokolu koji je pisao Vinton Cerf, jedan od očeva interneta – kaže Lazar Bošković, u kratkoj analizi istorije danas najvažnije mreže na svetu. – Za razliku od svega toga, Teslin “internet” je od početka (1900) pametno nazvan “svetski sistem” jer je, kaže, zamišljen sa bežičnim prenosom, predviđen za multimedijalne mogućnosti, i dostupan svima i svuda, i to besplatno.

Govoreći tadašnjim tehničkim rečnikom, Tesla je u 12 tačaka opisao ono što danas poznajemo, koristimo i zovemo bežični internet, mobilna telefonija i GPS, a sve to vezano za multimedijalnu komunikaciju na daljinu.

U projektu „Tesla prvi zamislio internet“, Tesline zamisli su date uporedo sa 12 današnjih digitalnih pojmova: E-mail, Digital certificate, VOIP, RŠ, Instant Mešaging app, VPN, Streaming media, NTP, EDI, GPS, Digital printing i FTP.

Kako? Evo ovako: U “Svetskom sistemu” Tesla priča o “međusobnom povezivanju postojećih telefonskih centrala ili kancelarija širom sveta” iliti današnjoj elektronskoj pošti, ali i VOIP tehnologiji, odnosno, telefoniji preko interneta. Na spisku je i “tajna državna telegrafska služba čiji rad nije moguće ometati – digitalni sertifikat koji nam omogućuje ulazak u bančin sistem, ili očitavanje lične karte, na primer.

Tesla je zamislio i “univerzalnu distribuciju opštih vesti” ili čuveni RSS fid, kao i “prenos obaveštajnih podataka za isključivo ličnu upotrebu” – ili instant mesidžing (SMS, Vajber, WhatsApp). Zamislio je i sistem prenosa muzike, odnosno Yootube i Spotify, a u to se lepo može uglaviti i svaki vid prenosa digitalnog sadržaja, odnosno, striming sajtovi i aplikacije, poput Netflidža. Ima toga još: “Svetski sistem” predvideo je “uspostavljanje univerzalne pomorske službe koja omogućava navigatorima svih brodova savršeno upravljanje bez kompasa, da odrede tačnu lokaciju, vreme i brzinu, da se spreče sudari i katastrofe…” u narodu poznat kao GPS.

Novo ruho stare ideje

Lazar Bošković, autor ovog projekta, novinar je, voditelj i autor kreativnih koncepata i sadržaja, kreativni konsultant za svekanalni marketing i digitalni strateg u oblasti komunikacionih strategija.

Projekat “Tesla prvi zamislio internet” nastao je tokom leta 2024, kao nova i proširena vezija projekta “Teslina vizija interneta” realizovanog davne 2012.

A da je pravde i vremeplova, Tesla bi danas bio najbogatiji čovek na svetu jer su tri njegova patenta postavila kamen-temeljac za ono što internet danas predstavlja. “Način upravljanja i aparatura mehanizma za upravljanje pokretnim plovnim objektima ili vozilima”, koji je iznedrio brodić na daljinsko upravljanje, “Sistem signalizacije” i “Metod signalizacije” koji sadrže osnovni elemenat računarskog procesora svakog digitalnog uređaja – logičko kolo AND – poručuje Bošković.

Eh, da je sreće.

Ivana Radoičić