SRPSKA ZADRUŽNA BANKA – DOM SINDIKATA ČEKA NOVU NAMENU Zablistalo staro zdanje
ZRENJANIN: Nakon skidanja građevinske skele, zgrada nekadašnje Srpske zadružne banke u centru Zrenjanina osvanula je u novom ruhu.
Prethodnih meseci, naime, trajali su radovi na obnovi fasade ove arhitektonske lepotice, smeštene u Ulici kralja Petra Prvog 3.
Montaža građevinske skele usledila je krajem septembra prošle godine, svega nekoliko dana nakon odluke Skupštine grada i okončane procedure o pribavljanju nepokretnosti u javnu svojinu grada. Iz lokalne samouprave je tada saopšteno da se pristupa temeljnoj obnovi ovog kulturnog dobra od velikog značaja, s ciljem da u zgradu bude preseljena Savremena galerija Umetničke kolonije Ečka, kao i da se neguje kultura sećanja na jednog od najznačajnijih srpskih arhitekata Dragišu Brašovana.
Da li će ovaj objekat posle rekonstrukcije fasade postati predmet sporenja, ostaje da vidimo. Tek, nedugo nakon što je objavljeno u brojnim medijima, ali i na zvaničnoj stranici Grada Zrenjanina, da je Dom sindikata prešao u vlasništvo grada i da dobija novu namenu, oglasio se Savez samostalnih sindikata za grad Zrenjanin i opštine. Iz sindikata su poručili da nije tačno, odnosno da je nepotpuno preneta informacija o preseljenju Savremene galerije Umetničke kolekcije Ečka u zgradu Doma sindikata.
„Savez samostalnih sindikata za grad Zrenjanin i opštine, kao jedini zakoniti korisnik navedene nepokretnosti, koji jedini ima ovlašćenja odnosno pravo da iste daje na korišćenje drugim licima, odnosno izdaje u zakup u skladu sa odredbom iz člana 34 Zakona o javnoj svojini, kao i člana 36 Zakona o udruženjima, do današnjeg dana sa navedenom Galerijom nije zaključio nikakav ugovor, predugovor niti drugi pravni osnov kojim bi prostorije navedene zgrade ustupio navedenoj Galeriji, niti se o navedenom ustupanju u ovom momentu vode bilo kakvi pregovori”, oglasio se krajem novembra prošle godine ovaj sindikat.
Od tada, u javnosti nije bilo drugih informacija o tome da li je ovo pitanje rešeno između lokalne samouprave i sindikata.
Palata Srpske zadružne banke, u novije vreme poznatija kao Dom sindikata, podignuta je još pedesetih godina 19. veka, ali joj je sadašnji izgled, u akademskom maniru poznog klasicizma, dao Dragiša Brašovan, kroz rekonstrukciju 1920. godine. Prvobitno su se u njoj nalazili hotel „Pešta” i redakcija prvog nedeljnog gradskog lista „Torontal”, a nakon rekonstrukcije u zgradi je počela s radom Srpska zadružna banka.
Kako se navodi na sajtu Zavoda za zaštitu spomenika kulture Zrenjanin, zgrada je nakon rekonstrukcije dobila potpuno drugačiju fasadu i enterijer. Pored raskošne fasade, koja obiluje dekorativnom plastikom iz repertoara klasicizma, zgrada ima raskošno obrađen enterijer prizemlja, glavni ulazni hodnik i dve šalter sale koje se nalaze u prostorijama prizemlja okrenutim ka Ulici kralja Petra Prvog.
Krajem 2022. godine, u prvoj fazi obnove zgrade, završeni su radovi na obnovi krova - sanaciji krovne konstrukcije i zameni krovnog pokrivača, sredstvima Grada Zrenjanina i Ministarstva za kulturu i informisanje.
Tekst i foto: Ž. Balaban
