U VOJVODINI OVE GODINE ZABELEŽENO 150 SLUČAJEVA PERTUSISA Novosađani najviše na udaru velikog kašlja

Tokom 2023. na teritoriji  Vojvodine laboratorijski je potvrđeno 150 slučajeva velikog kašlja. Najveći broj, 100, sa teritorije je Južnobačkog okruga, odnosno Grada Novog Sada – kaže za „Dnevnik“ epidemilog profesor dr Mioljub Ristić iz Instituta za javno zdravlje Vojvodine.

Po njegovim rečima, do 2012. godine, nismo imali realan uvid u učestalost i distribuciju velikog kašlja. Razlog tome je što nije postojala savremena dijagnostika i adekvatna definicija slučaja (uputstvo kako prepoznati oboljenje u eri vakcinacije) ove bolesti.

– Primera radi, 2010. je na teritoriji cele Srbije zabeležen samo jedan slučaj pertusisa, a u susednoj Sloveniji 610. Svesni činjenice da taj odnos obolelih ne može biti realan, od 2012. je uveden pojačan nadzor nad velikim kašljem u AP Vojvodini i od tada svake godine registrujemo određeni broj obolelih i to u svim uzrastima, ne samo među najmlađima, kako je bilo ranije - navodi dr Ristić. – Pri tome broj obolelih nije isti svake godine, što je slično iskustvima drugih zemalja u kojim se takođe sprovodi imunizacija protiv ove bolesti i gde postoji razvijen nadzor nad ovom bolešću.

Stepen ispoljavanja velikog kašlja zavisi od uzrasta pacijenta, njegovog prethodnog vakcinalnog statusa, broja kontakata sa divljim sojem uzročnika pertusisa, kao i prisustva infekcija izazvanih drugim uzročnicima (tzv. koinfekcije). Nakon inkubacije sa prosečnim trajanjem od 7 do 10 dana sledi tzv. kataralni stadijum pertusisa u kome su dominantni simptomi i znaci slični prehladi: kijavica, konjunktivalna iritacija, curenje iz nosa, suzenje očiju, umeren kašalj, bez povišene telesne temperature. Ovaj stadijum traje od sedam do 14 dana, a oboleli je najzarazniji u ovom stadijumu oboljenja.

– U drugom, paroksizmalnom stadijumu, dolazi do pojačavanja simptoma i znakova iz prvog stadijuma oboljenja, ali i do značajnog pogoršanja tegoba u smislu intenziteta i učestalosti kašlja sa zacenjivanjem, naročito tokom noći – objašnjava dr Ristić. – Kod najmlađih, nevakcinisanih, uz zacenjivanje, često su prisutni i povraćanje nakon kašlja, apnea i cijanoza. Kašalj u ovom stadijumu ima karakterističan prizvuk – inspiratorni stridor ili huk – a tokom napada kašlja pacijent se bori za vazduh. U tipičnoj formi oboljenja, kod nevakcinisane dece, napadi kašlja sa zacenjivanjem se ponavljaju u serijama od pet do 15 epizoda tokom 24 časa, a završavaju se povraćanjem lepljive sluzi iz disajnih puteva obolelog.

U poslednjem, rekonvalescentnom stadijumu, sledi oporavak pacijenta kada dolazi do smanjenja učestalosti i intenziteta kašlja i ređe pojave povraćanja nakon kašlja. Zbog potencijalne mogućnosti da različite virusne infekcije budu uzrok ponovne pojave paroksizama, poslednji stadijum pertusisa može da traje nedeljama pa čak i mesecima nakon početka bolesti. Inače, kliničko ispoljavanje velikog kašlja je blaže kod ranije vakcinisanih i starijih osoba.

– Najbolja mera je prevencija, odnosno pravovremena, dakle bez odlaganja, vakcinacija protiv pertusisa prema kalendaru imunizacije u našoj zemlji – apeluje dr Ristić.

Ljubica Petrović