LAGANI KRAJ POSLEDNJE OAZE INDIVIDUALNE GRADNJE? Urbanisti predlažu objekte VISINE DO OSAM SPRATOVA NA TELEPU

Severozapadni deo Telepa, između Futoškog puta, Bulevara patrijarha Pavla i ulica Koči Ivana, Drvarske, Ilirske, Panonske, Vršačke i Bogdana Šuputa, urbanisti su namenili za poslovanje i stanovanje, što podrazumeva gradnju opštegradskih i linijskih i centara i stambenih zgrada. Predviđeni su objekti visine od prizemlja do osam spratova, s tim da prostorni reperi mogu imati i veću spratnost, čak 18 spratova, i to uz Futoški put (na uglu s Vršačkom ulicom).

„Koncept prostornog uređenja planom obuhvaćenog prostora bazira se na usklađivanju sa novim potrebama u okviru određenih urbanističkih celina, kao i sa novim zakonskim rešenjima. Realizacija planiranih namena predstavlja korak ka obnavljanju i transformaciji ulaznog pravca u grad, koji je već duži niz godina devastiran, u novi i savremeni urbani pejzaž, u okviru kojeg se

prepliću različiti poslovni sadržaji i stanovanje sa elementima uređenja slobodnih i ozelenjenih površina unutar blokova. Usled razvoja i širenja grada sve češće dolazi do ukidanja podela na centar i periferiju. U skladu sa tim, opštegradski centri se sagledavaju kao atraktivni prostori za lociranje novih gradskih centralnih funkcija, odnosno stambenih i poslovnih sadržaja, a sve u cilju ekonomske revitalizacije i unapređenja područja, dok se linijski centri formiraju uz glavne gradske saobraćajnice. Objekti velikih visina, koji se planiraju na specifičnim lokacijama, bitno utiču na formiranje identiteta grada (Bulevar Evrope, Bulevar patrijarha Pavla i druge). Oni, međutim, ne smeju da ugroze postojeće vizure i repere”, navode autori planskog dokumenta na uvidu.

Transformacija Telepa počela je devedesetih godina prošlog veka, kada su bašte pretvarane u građevinske parcele, a izgradnja stambenih zgrada na mestima starih kuća počela je u prvoj deceniji novog milenijuma. Stanogradnja je intenzivirana izgradnjom Bulevara patrijarha Pavla, gde porodičnih kuća danas gotovo da i nema.

Dalja rekonstrukcija prostora nastavlja se i u planu na uvidu uz, kako je navedeno, obogaćivanje sadržaja opštegradskih centara duž Bulevara, delom Futoškog puta, Vršačke i Subotičke ulice i tradicionalnog centra Telepa, oko ulica Ćirila i Metodija, Vatroslava Jagića i Petefi Šandora. Završetak procesa izgradnje uslužnih sadržaja i postepena rekonstrukcija privrednih prostora usmerena je na Futoški put, koji predstavlja zapadni ulaz u grad, dok je rekonstrukcija porodičnih objekata i izgradnja novih planirana duž ostalih saobraćajnica.

Planom obuhvaćeno područje nekada je bilo radna zona Zapad, koja je formirana GUP-om iz 1963. godine. U prošlosti su tu uz porodično stanovanje realizovani kompleksi preduzeća „Grafika”, „Novitet”, „Minakva”, livnica „23. oktobar”,

„Gepard”... Proces svojinske transformacije ostavio je traga i na ovom prostoru, gde su mnogi privredni kompleksi zapušteni ili pak delatnost obavljaju u znatno manjem obimu.

„Aktiviranjem postojećih poslovnih potencijala i ralizacijom novih poslovnih zona stvara se urbani okvir za nove poslovne atraktivnosti u skladu sa strategijom razvoja Novog Sada, a istovremeno čuva milje i atmosfera tog područja. Planirane namene su: opštegradski i linijski centri, višeporodično stanovanje sa elementima linijskog centra, višeporodično stanovanje srednjih i visokih gustina i poslovanje sa elementima linijskog centra. U okviru ovih namena obezbeđuje se prostor za depandanse predškolskih ustanova”, objašnjavaju urbanisti.

Opštegradski i linijski centri planirani su uz Futoški put i uz deo Bulevara patrijarha Pavla, uz uslov da, kako je objašnjeno, funkcijom, sadržajima i oblikovanjem unaprede funkcionisanje urbanih celina u kojima će se nalaziti. U okviru tih centara su planirani poslovni, trgovinski i uslužni objekti, zgrade javnih službi, kao i višeporodičnog stanovanja, za koje je karakteristično učešće vanstambenih sadržaja u prizemljima objekata. Planirana spratnost građevina u zoni opštegradskog centra je od prizemlja do osam etaža (P do P 8).

Višeporodično stanovanje sa elementima linijskog centra urbanisti su predvideli uz Bulevar patrijarha Pavla, a visina objekata kreće se od prizemlja do osam spratova, uz mogućnost naglašavanja ugla spratnosti do P 9. Poslovni sadržaji mogući su u prizemlju, u delu objekta ili pak u celom objektu.

Uz Ulicu Koči Ivana planirano je višeporodično stanovanje srednjih gustina, što podrazumeva zgrade do tri ili četiri sprata, dok je poslovanje s elementima linijskog centra predviđeno u blokovima između Futoškog puta i Ulice Melhiora Erdujheljija. Izgradnja poslovnih objekata, uz mogućnost stanovanja do 40 odsto bruto razvijene površine, može biti realizovana na parcelama veličine najmanje 2.000 kvadratnih metara, a dozvoljena je spratnost do osam etaža, u slučaju da objekat ima ulogu prostornog repera.

Plan generalne regulacije opštegradskog centra južno od Futoškog puta na javnom uvidu je do 29. jula, a moguće ga je pogledati svakog radnog dana od 9 do 14 časova u prostorijama JP „Urbanizam” na Bulevaru cara Lazara 3, kao i na sajtu tog preduzeća, ali i u mesnim zajednicama „Bratstvo Telep” u Ilariona Ruvarca 18a i „Nikola Tesla” u Ulici Geri Karolja 5. U digitalnoj formi materijal je dostupan na zvaničnoj internet stranici Grada i Skupštine Novog Sada. Primedbe i sugestije na nacrt plana u pisanoj formi podnose se Gradskoj upravi za urbanizam i građevinske poslove, Školska 3 ili pak na mejl planiranje­uprava.novisad.rs. Javna sednica Komisije za planove, na kojoj će se raspravljati o primedbama, zakazana je za 17. avgust u 9 časova, u Plavoj sali Skupštine, Žarka Zrenjanina 2.

Primarnu uličnu mrežu na obuhvaćenom prostoru čine Futoški put i Bulevar patrijarha Pavla, koji su prema rangu saobraćajnica magistrale, kao i ulice Ilariona Ruvarca i Vršačka, koje pak spadaju u glavne saobraćajnice. 

Kada je reč o saobraćajnoj infrastrukturi, planirano je proširenje Vršačke ulice, gde su predviđene četiri saobraćajne trake, biciklistička staza i trotoari, kao i Ulice Ilariona Ruvcarca, koja će uz četiri trake imati trotoar. Proširenje regulacije predviđeno je i u ulicama Koste Abraševića, Kiš Ernea i Koči Ivana, gde su planirane dve saobraćajne trake, trotoari i kosi parkinzi, dok je uz Futoški put predviđena režijska saobraćajnica.

Kako se može primetiti, zelenilo je planirano uglavnom kao deo saobraćajnih površina i oko objekata, i to na najmanje 30 prostora, s tim da će drvored na Futoškom putu i Bulevaru patrijarha Pavla biti sačuvani.

J. Vukašinović