Oaza duhovnosti u najstarijem nacionalnom parku u Srbiji
Poznato je da je Fruška gora najstariji nacionalni park u Srbiji i da sa svojih oko 80 kilometara dužine od istoka ka zapadu predstavlja pravu prirodnu oazu biljnog i životinjskog sveta. Svi ljubitelji rekreativnih aktivnosti mogu da izaberu neku od uređenih planinarskih staza i tako se bolje upoznaju sa Almom Mons ili „plodnom planinom“, kako su je zvali Rimljani. Bogatstvo ove planine ogleda se i u činjenici da je njeno tlo pogodno za sadnju i gajenje vinove loze od kojih nastaju kvalitetna i nagrađivana vina.
Pored toga, na prostoru Fruške gore nalaze se i vredne kulturno-istorijske celine, spomenici kulture, etnološka nasleđa i znamenita mesta, a kao najvrednije spomeničko blago ističu se fruškogorski manastiri. Iako narodno predanje gradnju manastira smešta nekoliko vekova pre istorijskih podataka, prvi pisani trag o pravoslavnim manastirima na Fruškoj gori datira još iz 1455. godine. Radi se o pismu despota Đurađa Brankovića upućenom papi Kalistu III u kojem se poziva na pravo dobijeno od prethodnog pape da se podignu pravoslavni manastiri, što je vekovima potom i usledilo.
Da li ste znali da je Fruška gora poznata i pod imenom „Srpska Sveta gora“? Razlog tome leži u činjenici što se na ovom prostoru nalazi 22 manastira koji zavređuju svaku pažnju i predstavljaju jedinstvenu oazu duhovnosti. Ako se iz Novog Sada krene preko Iriškog venca stići će se do manastira Staro i Novo Hopovo koji su prema određenim izvorima podignuti krajem 15. ili početkom 16. veka. Za osnivanje ovih manastira zaslužan je despot Đorđe Branković, odnosno arhiepiskop i mitropolit beogradski i sremski Maksim.
Značajan segment u manastirima predstavlja zidno slikarstvo. Jedan od najboljih primera je manastir Krušedol gde oslikani zidovi imaju veliku vrednost i predstavljaju primer fresko slikarstva srednjovekovne Srbije iz 16. veka i novog stila koji je dosegao kulminaciju u 18. veku.
Prvi istorijski podaci o srpskim pravoslavnim manastirima potiču iz osmanlijskog perioda, iz sredine 16. veka, a kako je njihova istorija specifična, priča o njima najčešće započinje predanjem. Upravo prema jednom takvom je tokom 12. veka srpski velikaš Priba ili Priva podigao manastir Privina Glava. Posebna zanimljivost za ovaj manastir vezuje se za početak 17. veka kada je srpski patrijarh Pajsije našao iluminirani psaltir, posebnu religijsku knjigu danas poznatu i kao „Minhenski psaltir“, i ostavio zapis koji svedoči o manastiru.
Kao što se da zaključiti, svaki od 22 manastira iza sebe krije unikatnu priču koju je Turistička organizacija Grada Novog Sada zabeležila tokom terenskog istraživanja 2022. godine i prenela putem zvaničnog sajta. To je omogućilo da se lokalno stanovništvo i turisti pre obilaska nekog od manastira informišu o njihovim pojedinostima, načinima odevanja prilikom posete, radnom vremenu, najavama grupnih poseta i sl.
Kao dodatnu pogodnost, Turistička organizacija Grada Novog Sada kreirala je i predstavila digitalnu mapu Novog Sada i Fruške gore, gde je nakon prve faze obeleženo blizu 600 najznačajnijih turističkih atrakcija, vinarija, restorana, planinarskih staza, javnog prevoza i drugo, sa navigacijama do svakog odredišta. Među obeleženim atrakcijama nalaze se i fruškogorski manastiri, što omogućava lakše planiranje njihovih obilazaka. Mapa Fruške gore i Novog Sada nalazi se na zvaničnoj internet prezentaciji organizacije, kojoj možete pristupiti klikom ovde.
Turistička organizacija Grada Novog Sada
(Oglasni tekst)