Partizanske vatre u Vojki
VOJKA: U nekim sremskim selima partizanske slave održavaju se tek reda radi, ponegde su i zamrle, ali ne i u Vojki, gde je povezanost antifašističke borbe i identiteta meštana izražena kroz manifestaciju „Partizanske vojačke vatre”, koja je posvećena počecima otpora fašizmu u julu 1941. godine.
Na spomeniku palim Vojčanima u Drugom svetskom ratu delegacije su položile vence. U ime Mesne organizacije SUBNOR-a Vojke na stradanje Vojčana podsetio je Slobodan Milošević, sudija Vrhovnog suda u penziji.
- Selo Vojka uspelo je tokom rata da mobiliše 600 boraca koji su se priključili partizanima, a prve ustaničke pucnje ispalio je bežeći od ustaša Gligorije Đoka Grujić, zvani Pišta. Usledio je ustaški teror, ljudi su izvođeni iz svojih kuća i upućivani u Jasenovac – naveo je između ostalog Milošević. – Petar R. Marić, đak, skojevac imao je samo 17 godina kada je poginuo u Beogradu po zadatku. Bio je prvi Vojčanin koji je izgubio život u borbi protiv okupatora. Poslednji vojački borac koji je poginuo u ratu bio je Sreta Bagi, koji je izgubio život 4. jula 1945. godine u Novoj Gradiški, prilikom čišćenja terena od preostalih fašista.
Milošević je govorio i o manje poznatim detaljima sa suđenja „Pazovački slučaj” održanog u Vukovaru januara 1942. godine pred „pokretnim prijekim sudom NDH” kada je optuženo 25 lica među kojima sin i supruga narodnog heroja Janka Čmelika, kao i trojica Vojčana – Miloš Hayić, Nikola Filipin i Lazar Čikoš. Osuđeni su na smrt i streljani u Dudiku kraj Vukovara, a izvršenjem je komandovao zločinac Juraj Merkaš.
Poseban zločin bez kazne bilo je vešanje 20 mladića iz Vojke i jednog iz Belegiša koji su iz logora Sajmište dovezeni do stare železničke stanice u Vojki. Oni nisu bili mobilisani, nisu bili borci, već mladići do 23 godine, što je bio strašan udarac za celo selo. Svi su sahranjeni na seoskom groblju po crkvenim običajima. Već duže vreme traje postupak da im se podigne spomen-obeležje. Odbor za izgradnju spomen –obeležja dobio je blagoslov vladike sremskog Vasilija, koji je odobrio zemljište da se spomenik postavi. Kako potvrđuje Milošević, Odbor je dobio saglasnost Pokrajinske vlade za podizanje spomen-obeležja, urađena je projektna dokumentacija, pa se u Vojki nadaju da će spomenik biti podignut do proslave dana oslobođenja sela.
V. H.