U Somboru obeležen Međunarodni dan sećanja na žrtve Holokausta

„Srbija pamti žrtve Holokausta, neguje kulturu sećanja i doprinosi otkrivanju pune istine o svemu što se događalo u periodu Drugog svetskog rata. Naša je zajednička obaveza da od istorijskog zaborava i pokušaja svakog oblika relativizacije sačuvamo dostojanstveno sećanje na stradale", poručila je Gojković.

Ona je istakla da je Holokaust, kao mračan i uznemirujući podsetnik na to do čega može dovesti mržnja i sumanuto ubeđenje da je život nekih ljjudi manje vredan, najbolnija rana u ljudskoj istoriji.

„Zbog toga, kao i zbog odgovornosti prema budućnosti ljudskog roda, sećanje na njega moramo da prenosimo sa generacije na generaciju, kako se takvo i slično zlo više nikada ne bi ponovilo", naglasila je ministarka kulture.

Gojković je podsetila da je u vreme strahota u Aušvicu, srpski narod zajedno sa jevrejskim i romskim, u Nezavisnoj državi Hrvatskoj na monstruozan način doživeo stradanja u fabrikama smrti Jasenovca, Jadovna, Jastrebarskog i drugih mesta, uz masovna streljanja i mnoge druge zločine koji su počinjeni u okupiranoj zemlji, , saopšteno je iz Ministarstva kulture i informisanja.

Gojković je istakla da je Srbija, kao potpisnica Terezinske deklaracije, prva evropska zemlja koja je usvojila Zakon o otklanjanju posledica oduzimanja imovine žrtvama Holokausta koje nemaju živih zakonskih naslednika, i na taj način pokazala opredeljenost da se barem u tom domenu i u meri koliko je to moguće, isprave strašne i nepravedne posledice nastale u vreme Holokausta.

Ona je dodala da se zahvaljujući ustanovama kulture, koje su pod ingerencijom Ministarstva, pre svega Memorijalnom centru „Staro sajmište" i Muzeju žrtava genocida, prikupljaju i čuvaju od zaborava podaci o stradanju Jevreja, Srba i Roma na prostoru Jugoslavije.

"Poštujući žrtve nacističkog i fašističkog režima tokom Drugog svetskog rata, doneli smo odluku da se Staro sajmište, mesto stradanja najvećeg broja Srba, Jevreja i Roma na teritoriji Srbije, dostojno obeleži. To je potvrđeno i donošenjem Zakona o Memorijalnom centru Staro sajmište u Narodnoj skupštini Srbije", navela je ministarka kulture.

Gojković je dodala da je državno rukovodstvo na čelu sa predsednikom Republike Aleksandrom Vučićem energično preduzelo neophodne korake da taj zakon što pre zaživi, što podrazumeva ubrzavanje aktivnosti na izgradnji memorijalnog centra, obnovi centralne kule, kao i paviljona u skladu sa orginalnim izgledom.

Takođe, kako je dodala, inicirana je izgradnja Memorijalnog centra u Boru, u spomen žrtvama jednog od najvećih radnih logora u Evropi.

''''Milioni nevinih žrtava nisu dočekali dan slobode i kraj pošasti koja je pretila da razori sva dotadašnja civilizacijska dostignuća. Veličina njihovog stradanja opominje da se i danas moramo snažno suprotstaviti svakom jačanju antisemitizma, radikalizma i ekstremizma. Zbog svega toga, večnu uspomenu na žrtve Holokausta moramo da sačuvamo u svakom delu naše planete, kao opomenu da zlo ne poznaje svoje granice i kao zalog za budućnost čitavog čovečanstva", zaključila je Gojković.

Pored ministarke Gojković, ceremoniji u Somboru, kojom se obeležava sećanje na jedan od najvećih masovnih zločina u istoriji čovečanstva, prisustvovali su i predstavnik Svetskog jevrejskog kongresa Ernest Hercog, predsednik Saveza jevrejskih opština Srbije, Robert Sabadoš, gradonačelnik Sombora Antonio Ratković i predsednik Skupštine AP Vojvodine Ištvan Pastor.

Predstavnik Svetskog Jevrejskog kongresa Ernest Hercog podsetio je na reči savezničkog generala Dvajta Ajzenhauera nakon oslobađanja koncetracionih logora od strane savezničkih snaga, a koje se tiču nehumanih prizora i strave koju su američki i britanski vojnici zatekli.

Prema rečima Hercoga, Ajzenhauer je tada naterao nemački živalj, ali i svoje vojnike da uđu u oslobođene logore i sami se uvere u nacistička zlodela, a sve kako jednog dana neko ne bi rekao da su priče o koncetracionom logorima bile deo savezničke propagande.

Hercog je naveo da 77 godina po završetku Drugog svetskog rata postoji sve više priča kako su Jevreji izmislili Holokaust kako bi napravili državu Izrael i da gasne komore i krematorijumi u Aušvicu nisu postojale, ali i da je Jasenovac samo bio kamp u kome je bilo čak i zabavnih momenata.

"Nekoliko decenija po Drugom svetskom ratu, neke ultradesničarske i neofašističke struje delovale su kao nemoćne, ali danas ponovo urlaju o svojim stavovima na fudbalskim stadionima i političkim skupovima", kazao je Hercog, istakvši da je vreme da se podigne kolektivna uzbuna protiv takvih pokreta koji su ideološki unuci nacizma i fašizma.

Predsednik Saveza Jevrejskih opština Srbije Robert Sabadoš u više navrata je citirao delove romana somborskog pisca Đorđa Lebovića koji je preživeo kao dečak koncetracione logore.

On je zahvalio svima koji su doprineli da jevrejska zajednica ponovo živi sa svima ostalima u miru i međusobnom uvažavanju, posebno zahvalivši Vladi Srbije na usvajanju i implementaciji Zakona o restituciji.

Gradonačelnik Sombora Antonio Ratković istakao je da mu je veoma drago što su predstavnici jevrejske zajednice u Srbiji odabrali da ove godine baš u Somboru obeleže Međnuarodni dan sećanja na žrtve Holokausta, podsetivši da u tom gradu složno živi više od 20 nacionalnih manjina.

On je dodao da neke manjine iako malobrojne, u Somboru nisu male.

"Svaka nacionalna zajednica koja živi u Somboru ostavila je i ostavlja svoj pečat vremena i identiteta i doprinosi bogatstvu jedne mulutinacionlne sredine kakva je Sombor. Ovde je živelo gotovo 1.200 Jevreja, vrednih ljudi, trgovaca, bankara i zanatlija, koji su svoj identitet utkali u tkivo ovog grada. Danas to nije tako, jer se dogodio Holokaust", naveo je Ratković, podsetivši da se u Sombor posle Drugog svetskog rata vratilo tek 50-ak Jevreja.

On je istakao da je Sombor uvek bio budan i da nije zaboravio stradanje ljudi u jednoj iracionalnoj politici kakva je bila nacistička, podsetivši da i danas Grad Sombor zajedničkim projektima sa somborskom jevrejskom opštinom širi najlepšu moguću sliku o tom gradu širom regiona.

Obeležavanju Međunarodnog dana sećanja na žrtve Holokausta, danas su u zgradi Županije u Somboru prisustvovali i predstavnici više ambasada, ali i brojne delegacije jevrejske zajednice u Srbiji i regionu.