Festival savremene umetnosti Dunavski dijalozi u septembru u Novom Sadu

Na početku jesenje izlagačke sezone već deveti put novosadska Galerija Bel art okuplja naše i umetnike iz sveta kako bi kroz međusobni dijalog predstavili najaktuelnija zbivanja u vizuelnoj umetnosti podunavskog regiona. U više galerijskih prostora u gradu paralelno će se odvijati raznovrsni programi. Posle predstavljanja izložbi 7. i 8. septembra festival će drugog dana festivalan na Trgu Prote Mihaldžića u Petrovaradinu otvoriti multimedijalni umetnik Vladimir Kopicl. Tema ovogodišnjih Dunavskih dijaloga je “Društvo i umetnost u okolnostima iznuđene realnosti” pa je to i okvir za centralnu izložbu manifestacije koja će biti otvorena u Muzeju savremene umetnosti Vojvodine 7. septembra, kao i međunarodnu konferenciju dan kasnije.

Centralnu izložbu su zajednički koncipirali Venelin Šurelov, umetnik i kustos iz Bugarske i Sava Stepanov, likovni kritičar i umetnički direktor festivala. Postavku čine radovi pet autora. Novim tehnološkim postupcima Ana Prvački iz Nemačke i Antoni Rajzekov iz Bugarske su posvećeni temi pandemijske krize i njenog uticaja na svakodnevni život; bugarski autor Venelin Šurelov i Ana Vasov iz Austrije ukazuju na šablonizaciju čovekovog življenja u uslovima umreženih kapitalističkih, tehnoloških i drugih zadatosti današnje (iznuđene) realnosti, dok se novosadski umetnik Stevan Kojić u svojim kompjuterski sistemima posvećuje ekologiji stvaranjem elektronsko-bioloških sinteza.

U osnovi ovog festivala je nastojanje da se omoguće direktni kontakti srpskih umetnika sa autorima iz zemalja podunavskog regiona. Za ovo izdanje kustoskinje Nadežda Džakova iz Bugarske i Slavica Popov iz Srbije su odabrale po tri umetnika - nastojeći da iznađu prave kombinacije njihovih koncepata kako bi dobile određenu informaciju o njihovim sličnostima i razlikama ali i o sposobnosti umetnosti da bude univerzalni odgovor na impulse kriznog sveta i vremena u kome živimo. Prvog dana festivala, 7. septembra izložbom u SULUV-u predstaviće se Sašo Stoitzov i grupa DiStruktura, u Malom likovnom salonu izlagaće Ludmil Lazarov i Ana Vrtačnik, a u galeriji Bel art Javor Kostadinov i Monika Sigeti.

Dunavski dijalozi i Galerija Bel art od 2016. sarađuju sa Jeca galerijom u Temišvaru, gradu koji će posle Novog Sada, 2023. biti evropska prestonica kulture. U umetničkom dijalogu u duhu osnovne ideja Festivala.predstaviće se šest autora iz ova dva grada koje su odabrale kustoskinje Diana Marinku i Sanja Kojić Mladenov. Umetnice Oana Paula Vajner i Anica Vučetić za prostor u kome će predstaviti svoj rad odabrale su Veliki ratni bunar na Tvrđavi, umetnički dijalog Andree Medar i Danice Bićanić odvijaće se u Podzemnim vojnim galerijama na Tvrđavi, a Liliane Merćoju Popa i Dragana Vojvodića na Trgu Prote Mihalyića u Petrovaradinu. Kustoska namera je da se identifikuju tačke slučajnosti, kovergencije ili suprotstavljanja između individualnih umetničkih senzibiluteta i jezika. Ovi „umetnički dijalozi” nameću „prošireno” delovanje, novo i drugačije sagledavanje, otkriće drugačije percepcije i kontekstualne pozicije umetničkog dela u svakodnevnoj zbilji, navode organizatori.

Ove godine samostalnom postavkom uGaleriji Kulturnog centra Novog Sada predstaviće se Karolina Mudrinski Palanački, novosadska umetnica koja se tokom svog dosadašnjeg rada afirmisala kao science hibrids autor. Njena umetnost sadrži bazičnu naučnu podlogu a takvo interesovanje je stekla od oca koji je istaknuti matematičar. Njena instalacija predstavlja pokušaj vizuelizacije matematičke teorije kojom se objašnjava odnos i međusobno delovanje dvodimenzionalnog i trodimenzionalnog prostora te sagledavanje i predočavanje odnosa beskonačnog i konačnog prostora u umetničkom izrazu.

Festival kao i svake godine prati i međunarodna konferencija, 8. septembra u MSUV, na kojoj će učesnici razmatrati mogućnost adekvatnog umetničkog odgovora aktuelnom svetu. Epohalna kriza i napetost sveta je uzrokovana delovanjem „besnog kapitalizma” jer su velike korporacije i njihovi vlasnici čitav svet pretvorili u vlastiti resurs - jednako (zlo)upotrebljavajući ljude i prirodu - ni jednog trenutka ne mareći za sudbinu i budućnost čitave populacije- ukazuju organizatori festivala. Na konferenciji se traga za adekvatnom reakcijom i odgovorom umetnosti. Moderatorka konferencije je Vesna Latinović, a učestvuju: Sanja Kojić Mladenov, Sava Stepanov, Slavica Popov, Nataša Teofilović, Svetlana Mladenov, Ivana Sremčević Matijević kao i strani kustosi i umetnici iz Bugarske, Rumunije, Japana, Gruzije, Singapura, Južne Afrike. Ostvarena je i saradnja sa jednim od najznačajnijih svetskih festivala medijske umetnosti Ars Elektronikom u Lincu, te će program Dunavskih dijaloga činiti posebnu  „Baštu Novi Sad” (Novi Sad Garden), a međunarodna konferencija će se putem mreži patnera uživo emitovati na svim kontinentima.

N. Popov