Karlovčani se poklonili senima utemeljivača Vojvodine
NOVI SAD: U znak sećanja na događaj koji predstavlja veliku manifestaciju srpske nacionalne svesti i zanosa - Majsku skupštinu, koja je od 1. do 3. maja po starom, odnosno od 13. do 15. maja po novom kalendaru 1848. godine održana u Sremskim Karlovcima, juče su ispred spomen-table na zgradi Magistrata u toj sremskoj varošici položeni venci.
Vence su položili potpredsednik Skupštine AP Vojvodine Nemanja Zavišić i generalni sekretar vojvođanskog parlamenta Nikola Banjac, u ime lokalne samouprave to su učinili predsednici karlovačke opštine i lokalnog parlamenta Aleksandar Saša Stojkečić i Boban Petković, predstavnici beogradskog Odbora Saveza udruženja potomaka ratnika oslobodilačkih ratova Srbije 1912-1920. Ivan Stratimirović i Džon Bosnić, te izaslanici novosadskog o vojvođanskog odbora istog saveza.
Predsednik opštine Aleksandar Saša Stojkečić je rekao da je Majska skupština značajan događaj ne samo iz istorije Sremskih Karlovaca nego čitavog srpskog naroda, pogotovo njegovog dela koji je živeo u okviru Austrijskog carstva i da mu je izuzetno drago što se uprkos merama za suzbijanje pandemije koronavirusa obeležava njegova godišnjica. Generalni sekretar Skupštine Vojvodine Nikola Banjac je uz zahvalnost na prilici da se pokloni senima besmrtnih srpskih vojnika, vojskovođa, političara i duhovnika koji su prepoznali značajan momenat za uspostavu Srpske Vojvodine 1848., čime su udarili temelje današnjem ustrojstvu, odnosno Vojvodini u okviru države Srbije, naglasio da je taj datum toliko važan da svakako, čim mere budu dozvolile, zajedno treba učiniti sve da on bude obležen raskošnije i u većem broju.
Jučerašnjem polaganju venaca ne samo u ime pomenutog Saveza, nego i kao potomak aktera tog, kako je rekao, najznačajnijeg i najvećeg dana u Vojvodini, prisustvovao je Ivan Stratimirović, praunuk komandanta srpske vojske Đorđa Startimirovića.
- Mog pradedu je narod prozvao voždom – rekao je Ivan Stratimirović. - Bila je to velika čast za mladog čoveka od 26 godina, koliko je on tada imao. Đorđe Stratimirović je imao vojno obrazovanje stečeno na Inženjerskoj akademiji u Beču i njegovi vojni uspesi su verovatno bili rezultat toga, a sigurno i vojničkog talenta i, pre svega, vere u srpski narod. Ono što je iz duše i srca izlazilo pokazalo se u svim bitkama.
Pored Ivana Startimirovića, članovi porodice još jednog komandanta srpske vojske iz 1848. godine prisustvovali su jučerašnjem polaganju venaca.
Reč je o potomku komandanta Todora Bosnića, Džonu Bosniću iz Kanade koji je sa sinovima Dušanom i Pavlom došao na obeležavanje godišnjice Majske skupštine.
Podsetivši da istorija govori o događajima koji su se tada zbili u Karlovcima, Stratimirović je napomenuo da joj je, ipak, nešto promaklo, a što se u porodici čuvenog vojskovođe i narodnog vožda s generacije na generacije prenosi.
Kako je rekao, istorija je zabeležila da su 12. juna po novom, odnosno 31. maja po starom kalendaru 1848. čete mađarske vojske, pod komandom generala Janoša Hrabovskog, a po zapovesti vlasti iz Budimpešte napale Sremske Karlovce. Pod komandom mladog vožda Đorđa Stratimirovića, Srbi su odbili carsko-mađarsku vojsku i primorali je na povlačenje, ali ono što se prenosi kao legenda u porodici jeste priča da se tog dana kada je počela bitka desilo čudo. Strašno nevreme je nastupilo, sevalo je i grmilo, kiša je pljuštala dok su mađarski topovi rušili i palili kuće po Karlovcima.
- Moj pradeda je komandovao nepostojećim četama juruš. Nije se znalo šta su udari topova, a šta grmljavina s neba, jer se ništa nije videlo. Srbi sklonjeni po nekim zaklonima vikali su ura i juriš, a Mađari ostavili sve i pobegli. Karlovci su tako bili spaseni, a Mađari poraženi. Posle nekoliko dana, usledio je drugi napad, ali Srbi su posle prve pobede imali i dobrovoljce i više oružja i municije i duhovnu snagu na svojoj strani. I drugi napad Hrabovskog je propao. Bog je pogledao Srbe tada – rekao je Stratimirović.
Zorica Milosavljević