Srbija i Rumunija zajedno protiv poplava i šumskih požara

Opština Žagubica i susedna, rumunska opština Rekaš udružile su se kroz Interreg IPA projekat prekogranične saradnje „Vatrogasci i upravljanje vanrednim situacijama Rekaš - Žagubica" koji finansira Evropska unija.



Netaknuta priroda, neistražene pećine, reke ponornice, kulturno-istorijska odredišta, kao i planine kojima je oivičena, čine opštinu Žagubica jednom od najuzbudljivih destinacija u Srbiji.



Međutim, žitelji ovog kraja su gotovo svake godine izloženi poplavama i šumskim požarima, pa je njihova pažnja, kao i pažnja opštinskih službi, često usmerena na očuvanje prirodnih bogatstava i poboljšanje opšteg kvaliteta života.



Poduhvat je organizovan uvažavajući različite načine za odbranu od prirodnih nepogoda, od naučnog do praktičnog pristupa do angažovanja građana, saopštio je EU Info centar.



"Nabavka vozila za šumske požare i kamiona sa raonikom i solanom je posebno važna. Kupili smo i dve prenosne pumpe koje su posebno bile važne tokom poplava 2018. i 2020, a značajno je i to što smo formirali dobrovoljno vatrogasno društvo Mlava i opremili njihove prostorije", kaže Milena Pajić, članica projektnog tima Opštine Žagubica.



U julu 2020. u žagubičkom naselju Krepoljin, ponovo je došlo do poplava, a u borbi sa nadošlom vodom nova oprema je imala važnu ulogu, posebno vatrogasne cisterne kojom je rečno korito brže i efikasnije očišćeno čime se sprečilo dodatno izlivanje reke.



Pored tehničke pomoći, izrađena je i studija rizika kojom su arhivirani i analizirani dosadašnji podaci o poplavama i šumskim požarima u opštini.



„Nov je način prikupljanja i skladištenja u bazi podataka o riziku za posmatrano područje. To nam daje dobru osnovu da u svakom trenutku znamo koja opasnost može da se ispolji, i koji segmenti sistema mogu biti ugroženi u jednom teritorijalnom području (ljudi, objekti, infrastruktura, energetika, poljoprivreda, vodosnabdevanje i sl.)", rekao je dr Mihailo Ratknić, rukovodilac naučno-istraživačke jedinice Pošumljavanje, gajenje i ekologija šuma u Institutu za šumarstvo iz Beograda.



On objašnjava da su, pre svega, sagledani elementi rizika koji dovode do požara i poplava - analizirana je sezonska dinamika nastanka šumskih požara za područje opštine, kao i uticaj dana na nastajanje šumskih požara. Kada se radi o zaštiti od poplava izvršena je analiza hidrografskih karakteristika područja, način stvaranja bujičnih talasa, kao i područja koja su najviše ugrožena, uzimajući u obzir i iskustva iz ranijih vanrednih situacija i njihove posledice.



Analizirane su i mogućnosti upravljanja rizikom: preventivne zaštite, pripravnosti subjekata kada dođe do nepogoda i mogućnosti sanacije područja nakon nepogoda.



„Zahvaljujući ovoj studiji jasnije su definisane mere koje treba preduzeti da do požara ne dođe, a u slučaju kada se i pojavi požar, omogućen nam je bolji uvid u teritorijalno područje i u to ko su najugroženiji...", rekao je Radiša Simeonović, komandir vatrogasne službe u Žagubici i načelnik štaba za vanredne situacije opštine Žagubica.



Održane su i zajedničke obuke i vežbe vatrogasnih jedinica dve opštine, kao i izraze ponosa koje su obe službe pokazale povodom obavljanja svog posla. Poseban izazov i potreba brzog reagovanja nastaje u slučajevima požara.



„Kod susreta sa požarom osnovne su: brza procena veličine požara, pravac i brzina širenja... Zahvaljujući terenskom vozilu koje je nabavljeno iz projekta, brže možemo prići lokaciji požara u brdskim predelima i gašenju početnih požara. Vozilo se pokazalo efikasnim i u zimskim uslovima, kada su na nepristupačnim terenima i nekategorisanim putevima izvlačena zavejana vozila fizičkih lica. Takođe, važan je i razvalni alat Lukas, koji služi kod težih saobraćajnih nesreća. Vatrogasci i policija u opštini Žagubica do sada ga nisu imali", objašnjava komandir Simeonović.



Projekat je uključio i građane i učenike osnovnih i srednjih škola. Organizovane su radionice o aktivnostima koje mogu preduzeti u cilju očuvanja životne sredine. Rezultat je bio i taj što su se građani sami ponudli da čiste i uređuju naselja i divlje deponije.



Program prekogranične saradnje Srbije i Rumunije realizuje se od 2004. godine.



Cilj programa je dostizanje usklađenog i održivog društveno-ekonomskog razvoja u pograničnoj oblasti Rumunije i Srbije uspostavljanjem zajedničkih prekograničnih projekata i aktivnosti.



Glavni prioriteti su promovisanje zapošljavanja i mobilnosti radne snage, zaštita životne sredine, održiva pokretljivost i pristupačnost, kao i podrška razvoju turizma. Finansiran je sredstvima Evropske unije. Do sada je podržano preko 160 projekata sa oko 150 miliona evra čiji su nosioci više od 400 organizacija i institucija iz pograničnih krajeva obe zemlje.



Više o aktuelnim pozivima za podnošenje projekata može se pratiti na sajtu Ministarstva za evropske integracije.