Otkriveno kako je nastalo Plutonovo srce
Nakon detaljnog proučavanja podataka koji su stigli sa sonde Novi horizonti stručnjaci su ustanovili što se događa u poznatoj regiji Tomba.
Tokom svog leta pored Plutona, Novi horizonti, misija koju je pokrenula NASA, napravila je fotografije na kojima se vidi da ova patuljasta planeta ima površinu u obliku srca.
Novo istraživanje ovog područja ustanovilo je da je ovaj deo Plutona jako vetrovit, a ovakve vremenske prilike mogle bi biti uzrok njegovog srcolikog oblika, piše Kliks.
Ovo područje naziva se i regija Tombo, po astronomu Klajdu Tombou, koji je otkrio Pluton 1930. godine.
Većina azotnog leda ovog patuljaste planete može se naći u ovom području, a ledene su ploče velike i do 100.000 kilometara. Bazen je u levom delu srca, dok su na desnoj azotni lednici i visoravni.
Pre nego što je sonda Novi horizonti prošla pored njega, svi su mislili da je Pluton ravničarska planeta, bez raznolikosti u reljefu, ali je situacija potpuno drugačija. On ima puno oblika reljefa i naučnici sada pokušavaju utvrditi zbog čega je to tako.
Atmosfera na Plutonu je oko 100.000 puta ređa nego na Zemlji i sastoji se od azota, ugljenmonoksida i metana.
Danju se zamrznuto azotno srce Plutona zagreva taman toliko da isparava, a noću se kondenzuje i ponovno pretvara u led. Istraživači ovu pojavu zovu Plutonovim "otkucajem srca", koje kontroliše atmosfersku cirkulaciju azotnih vetrova na njemu.
"Ovo nas dovodi do zaključka da Plutonova atmosfera i njegovi vetrovi, čak i ako je gustoća atmosfere jako niska, mogu uticati na njegovu površinu", kaže Bertrand, astrofizičar i planetarni naučnik u NASI i vodeći autor nove studije o planetima.
Istraživači su ustanovili da se azotni vetar kreće u suprotnom pravcu u odnosu na rotaciju Plutona i da pokreće toplinu, ledena zrnca i druge čestice koje su blizu njegove površine, ostavljajući pruge u severnim i severozapadnim područjima.
Otkriveno je i da zapadne vetrove Plutona izazivaju para azotnog leda na severu i kreiranje leda na jugu. Ovo je jedinstvena atmosferska osobina kada su u pitanju planete Sunčevog sustava.
Zapadni se vetrovi javljaju na četiri kilometra iznad površine Plutona, ali se i vazduh ispod njih brzo kreće, stvarajući smerove kretanja vetra oko zapadne granice ledenog bazena. Litice bazena zarobljavaju hladni zrak gde se on učvršćuje pre nego što pređe preko regije.
Ove regionalne vremenske pojave mogu osigurati bolje razumevanje mračnih pruga i ravnica na zapadu bazena. Naučnici veruju da bi se Pluton potpuno promenio ako bi se vetrovi kretali u drugom pravcu.