Kafilerija u Somboru uskoro prekida rad
SOMBOR: Najveći grad na zapadu Bačke, paradoksalno kako se ispostavilo, decenijama je plaćao danak viziji svojih negdanjih rukovodilaca, koji su u razvoju grada vodili računa o rešavanju problema otpada.
Tako Sombor spada u svega dva-tri srpska grada koji ima potpuno zakružen sistem, odnosno uređaj za preradu otpadnih voda (UPOV), ali i postrojenje za preradu otpada životinjskog porekla.
Ovo postrojenje, zvanično organizovano kao Veterinarska ustanova u državnom vlasništvu „Proteinka“, donedavno od dva postojeća u celoj zemlji jedino funkcionalno, možda je služilo da Srbiju i u kritičnim situacijama kao što su velike poplave tokom kataklizmične 2014. godine spasu od epidemije uzrokovane ostacima, u povodnju uginulih, životinja, ali je i decenijama predstavljalo pravu pošast za stanovnike Sombora. Oni su morali da trpe nesnošljiv smrad koji se širio iz postrojenja.
Kako stvari stoje, mukama koje su Somborci trpeli zarad opšteg dobra, nazire se kraj. Naime, nakon nedavne posete republičkog ministra poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Branislava Nedimovića (doduše potpuno drugim povodom), u javnost je procurela informacija da bi uskoro trebalo da dođe do zatvaranja postrojenja iz koga se, pogotovo u toplim, letnjim mesecima, širio nepodnošljiv smrad, koji je najviše smetao stanovnicima dela grada pod nazivom Nova Selenča, ali je dopirao i do, ne samo strogog centra, već i do severnih rubova ove varoši.
Na radost svih Somboraca, ovu informaciju je, zvanično, potvrdila i njihova gradonačelnica Dušanka Golubović.
- U saradnji sa republičkim ministarstvom poljoprivrede, na našu inicijativu, doći će do konačnog gašenja postrojenja Veterionarske ustanove „Proteinka“, nakon čega će uslediti i potpuna rekultivacija zemljišta na kome se nalazi ovaj kompleks - rekla je Golubović ističući da je lokalna samouprava insistirala na ovom potezu prevashodno zbog zaštite životne sredine žitelja grada kojem je ona na čelu u prethodne tri godine.
Somborci su „Proteinku“ pežorativno nazivali kafilerija i organizovali građanske proteste zbog zagađenja i smrada koji je dolazio iz prerade organskog otpada. Nekoliko prethodnih garnitura gradskih rukovodilaca je ciklično najavljivalo rešavanje ovog problema, ugrađivanje filtera koji bi sprečili širenje nepodnošljivog smrada, modernizaciju postrojenja tako da posluži i u proizvodnji toplotne energije koja bi pospešila rad gradske toplane i smanjila troškove za grejanje stambenih i poslovnih objekata povezanih na sistem daljinskog grejanja, ali su sva ta obećanja ostala tek mrtvo slovo na papiru.
Iz nadležnog minsitarstva su od pre nekoliko godina počeli da najavljuju konačno rešenje, ali tek nakon završetka međunarodne arbitraže u Vašingtonu, u kojoj su sa jedne strane bili „Energozelena“ iz Inđije, i njen vlasnik, kompanija iz Luksemburga, koja je instituciji Svetske banke, Međunarodnoj arbitraži, podnela tužbu protiv Srbije sa druge strane. Nakon višegodišnje sudanije Srbiji je, nakon završetka arbitraže u oktobru prošle godine, naloženo da na ime celokupnog ulaganja u pogone ( procenjenog na preko 20 miliona evra) i naknadnih poslovnih gubitaka „Energozelenoj“ isplati oko 50 miliona evra, posle čega je jedan od najmodernijih pogona za bezbedno uništavanje i preradu organskog otpada, onaj u Inđiji, prešao u potpuno vlasništvo naše države, time konačno rešivši i Somborce višedecenijske agonije.
M. Miljenović