Beogradske firme uklanjaju radioaktivne gromobrane
Radioaktivni gromobrani u gradu i prigradskim naseljima, koji su evidentirani na osnovu studije njihovih rasporeda koju je sproveo Departman Prirodno-matematičkog fakulteta za fiziku, uskoro će biti uklonjeni, a na njihovo mesto biti postavljeni novi, bezbedniji.
Za taj posao, koji će koštati 10,8 miliona dinara, bez PDV-a, biće zaduženi preduzeća „Dž-ray Košutić – Ekoteh dozimetrija” iz Beograda, „MilComerce” LTD s Novog Beograda i beogradski Dom zdravlja „Rakovica”, koji su se s tom cenom jedini u zajedničkoj ponudi i javili na javnoj nabavci, koju je Gradska uprava za zaštitu životne sredine nedavno sprovela.
Podsetimo, na osnovu „Studije rasporeda radioaktivnih gromobrana u gradu Novom Sadu” utvrđeno je da su, od ukupno 66 ispitanih objekata u gradu, Petrovaradinu i Futogu, na 35 radioaktivni gromobrani. Od toga uskoro će biti uklonjena i zamenjena 24. Radioaktivni gromobrani nalaze se na objektima u ulicama Gavrila Principa 24, Radničkoj 32, Đorđa Rajkovića 18, Bulevaru Mihajla Pupina 3, Šumadijskoj 14 i 23, Bate Brkića 34, Rade Kondića bb u Futogu, parceli 7322 na Bulevaru Despota Stefana, Sime Matavulja bb, Kisačkom putu 3, Stevana Mitrova Ljubiše 1, Dragoslava Stojanovića Sipe 13, Bulevaru kralja Petra Prvog 3 i 23, Filipa Višnjića 4/A, Hajduk Veljkovoj 11, Heroja Pinkija 2, Seljačkih buna 59 i 89, Dušana Danilovića 8 i 38 i Temerinskoj 5. U resornoj gradskoj upravi su nam nedavno rekli da se preostali gromobrani koji će se uklanjati, nalaze na zgradama i parcelama u privatnom vlasništvu te su njihovi vlasnici u obavezi da ih na osnovu Zakona o radijacionoj i nuklearnoj sigurnosti i bezbednosti uklone i zamene odgovarajućim gromobranom o svom trošku.
Rok za demontiranje istekao 2014. godine
Po Zakonu o zaštiti od jonizujućeg zračenja i o nuklearnoj sigurnosti, rok za uklanjanje radioaktivnih gromobrana istekao je u maju 2014. godine. U Studiji PMF-a navodi se da su oni na pojedinim mestima u državi ugrađivani još šezdesetih godina prošlog veka. Oni su, inače, izvor jonizujećeg zračenja, a gromobrani koji su oštećeni, a nisu uklonjeni i oni s kojima se neodgovarajuće postupa, mogu biti rizični po zdravlje građana, ali i štetiti životnoj sredini, poručili su nam nedavno iz Gradske uprave za zaštitu životne sredine.
Stručnjaci s Departmana za fiziku procenili su da demontaža jednog radioaktivnog gromobrana uz postavljanje običnog košta oko 250.000 dinara. Dali su i savet da demontaža bude ispraćena istovremenim postavljanjem novih gromobrana da ti objekti ne bi ostali bez zaštite. Stoga će firme s kojima je Gradska uprava potpisala ugovor morati da transportuju radioaktivne gromobrane u skladište Javnog preduzeća „Nuklearni objekti Srbije”, te izrade projekat nove gromobranske instalacije, otklone nedostake na sadašnjim i isporuče nove gromobrane uz izveštaj o njihovom ispitivanju.
V. Bijelić
Foto: F. Bakić