Svakoga dana 20 pacijenata oboli od karcinoma pluća, umre 12

Kada se brojke prevedu na dnevni nivo to znači da se svakog dana dijagnostikuje 20 novoobolelih, a bitku s tom teškom bolešću izgubi 12 ljudi.

Istraživanja pokazuju da je u Srbiji od 1999. godine do 2009. godine broj obolelih od karcinoma pluća povećan za oko 30 odsto, a sumorna statistika mogla bi se promeniti samo prevencijom i ranom dijagnostikom.

Načelnica Dnevne bolnice za lečenje malignih bolesti pluća, Klinike za pulmologiju KCS prim. dr Natalija Samardžić kaže da karcinom pluća jeste najsmrtonosniji, ali da je to i jedini karcinom koji se može prevenirati jer su glavni faktori rizika pušenje, genski faktori, aerozagađenje. 

Dokazano je da pušenje uz aerozađenja uzrokuje pojavu karcinoma pluća, pri čemu je jasno dokazala zavisnost između popušenih cigareta, godina pušačkog staža. Kod pacijenata koji imaju duži pušački staž, četiri do pet puta je veća verovatnoća pojave karcinoma pluća, kaže Samardžić.

Samardžić je ukazala da su u većem riziku da dobiju karcinom pluća dugogodišnji pušači, osobe koje imaju hroničnu opstruktivnu bolest pluća, pacijenti koji imaju pozitivnu porodičnu anamnezu - nekoga u porodici koji je imao neki malignitet.

Za pacijente koji su u većem rizika, naša sagovornica preporučuje da jednom godišnje urade snimak pluća, a povremeno i niskodozni skener pluća kako bi bolest dijagnostikovali u ranoj fazi.

Smrtnost od karcinoma pluća u Srbiji je velika jer se bolest otkriva obično u odmakloj fazi. Tek u 15 do 20 odsto slučajeva bolest se otkrije u ranoj fazi kada postoji veće šansa za izlečenje.

Bolest je podmukla, ne daje nikakve znake a onog trenutka kada se ispolje određeni simptomi tada je najčešće već u uznapredovaloj fazi. 

Ranije su šanse za dug život imali pacijenti kojima je bolest otkrivena u ranim fazama. Poslednjih petnaestak godina imamo prodor novih vrsta terapija koje otvaraju mogućnost da se ova kobna bolest svrsta u bolest hroničnog tipa, kaže Samardžić.

Podseća da su pronađeni lekova za bolesnike koji su već u uznapredovalim fazama, imaju metastatku bolest koji daju dobar odgovor.

U tu terapiju spada molekularna terapija - personalizovana ili target terapija gde se na na osnovu genetskog profila pacijenata, utvrđuje da li imaju receptore da bi se mogla primeniti molekularna terapija. 

Naša zemlja je prepoznala korist od ove terapije i od 2011. godine su ovi lekovi prema smernicama RFZO u primeni  u našoj zemlji. Mi takvih bolesnika u Klinici za pulmologiju imamo 150, pojasnila je ona.

Osim molekularne terapije kroz razne studijske procedure i preko donacija u poslednje tri godine imunoterapijom lečeno je oko 60 pacijenata. Preko donacije ove godine u program je ušlo 25 pacijenata.

Nama su u novije vreme pristupačne novije metode lečenja koje se primenjuju u velikom broju zemalja, to je imunoterapija koja daje ohrabrujuće rezultate. Na toj terapiji imamo sjajno iskustvo više od tri godine, naglasila je ona.

Predsednica Udruženja za borbu protiv raka pluća Svetlana Samardžić kaže da je lečenje karcinoma pluća dugotrajno i teško i uključuje angažovanje cele porodice kroz svakodnevne odlaske na kliniku, konzilijume, na terapije, ponovne dijagnostičke pretrage, što je veoma iscrpljujuće. 

Ona kaže da Srbija ima vrhunske lekare koji su  posvećeni pacijentima, ali da nedostaje sistemsko rešenje za savremene terapijske opcije.

Uveravanja koja smo dobili od nadležnih, da su lekovi za najčešći i najsmrtonosniji kancer - karcinom pluća, prioritet za RFZO, nas ohrabruju. To nam daje nadu da će u najskorije vreme biti stavljeni na pozitivnu listu, jer se uz pomoć tih lekova, danas s karcinomom pluća može živeti, zaključila je ona.