Rode se sivi pa postanu beli kao sneg
Lipicaneri su danas svetski poznata rasa konja, poreklom iz kraja Lipica u Sloveniji. Rasa je nastala oko 1580.godine u Habzburškoj monarhiji, i dalje se vodi rasprava sa Austrijom kome ovi konji pripadaju.
Svejedno su prelepi oblikom tela kao položenog četvorougla, dugih širokih leđa, mišićavih sapi, dubokog grudnog koša, zaobljenih rebara i lepo savijenog vrata. Visokom hodu pogoduje duga lopatica i kratka podlaktica, koja je inače odlika španskog konja. Lipicaner ima jake i koščate noge, sa vrlo razvijenim zglobovima i širokim i čvrstim tetivama i kopitima. Imaju snažnu i gustu kako grivu, tako i rep i lepu glavu. Ova rasa konja se rodi sive boje i tek od osme do desete godine života, postane potpuno bela kao sneg.
Na području Lipica su još u rimsko doba odgajali jake, brze i izdržljive konje, te se veruje da ova rasa ima španske, kraške, napolitanske, a kasnije i arapske krvi.
Ergelu u Lipicu osnovao je austrijski nadvojvoda Karlo, koji je imao nameru da odgoji elegantne, vučne i jahaće konje za konjušnice u Gracu, gde mu se nalazila rezidencija. Prvi španski konji stigli su već 1580.godine, a potom su dovedeni i konji iz Italije, a kasnije i Nemačke, Danske, kako bi dobili što čistiju rasu. Naposletku, stigli su i arapi, koji su zamešali krv.
Po odgajivačkim standardima Međunarodnog udruženja odgajivača lipicanera, oni mogu biti registrovani, odnosno priznati, samo ako vode direktno poreklo od osam danas priznatih linija pastuva: Konversano, Favori, Incitato, Maestoso, Napolitano, Pluto, Siglavi (koji je bio arapski konj) i Tuliupan. Priznati budu i oni oni koji vode poreklo od priplodnih pastuva koji su korišćeni u priplodu u ergeli u periodu od 1580. do 1915.godine, kao i lipicaneri koji vode poreklo od familija kobila, odnosno rodova ženskih plotkinja koje su odgojene u tradicionalnom lčipicanerskom odgoju, i koje se danas lako mogu prepoznati po svom izgledu.
Ponekad konji arapskog, andaluzijskog, luzitanijskog i kladrubijskog porekla mogu dobiti pedigre lipicanera pod uslovom da su nastali ukrštanjem sa tradicionalno priznatim pastuvima, odnosno začetnicima ove prelepe rase, koja se danas često može videti na vojvođanskim salašima, da li kako pase na polju, upregnuta u fijaker ili uparađena za neku svečanu prigodu.
M. Sć.