Silbašani obrađuju zemlju, ali rade i u obližnjim fabrikama

Kako sami Silbašani kažu, selo se nekako uklapa u moderna vremena, odnosno preživljava u vremenu tranzicije, koja se kod nas baš odužila. Ovde ističu da je uz veliko razumevanje Opštine Bačka Palanka selo rešilo nekoliko velikih komunalnih problema koji su krajem prošlog i početkom ovog veka mučili Silbašane. - Prošle godine rešen je problem snabdevanja domaćinstava zdravom pijaćom vodom – rekao je Milan Kraguljac, predsednik Saveta Mesne zajednice Silbaš. - Puštanjem u rad novog bunara u septembru 2017. godine Silbašani piju vodu iz seoskog vodovoda koja je bakteriološki ispravna, a njen kvalitet je redovno pod kontrolom nadležnih stručnih službi. Predviđeno je da se u selu izgradi nova zgrada vrtića, jer smo prošle godine uradili anketu koja je pokazala da imamo 95 dece koja bi pohađala vrtić. Radovi su trebali da počnu početkom godine, ali zbog promene projekta počeće uskoro, sredinom godine.

Kao i u Bačkoj Palanci i preostalih 12 sela tako i u Silbašu, od pre dve godine, brigu o komunalnim delatnostima vodi opštinsko JKP „Komunalprojekt“. U selu radi jedan komunalni radnik koji kosi travu na javnim površinama u centru sela, na fudbalskom igralištu i oko škole. Osim poljoprivrede kojom se bavi velik broj meštana, dosta je i onih koji su zaposleni u fabrikama u Bačkom Petrovcu, Bačkom Magliću, ali i susednoj Gajdobri. Poljoprivrednici se uglavnom bave ratarenjem, a sve manje povrtarstvom, po kome su decenijama bili čuveni. Ovde postoji i Lovačko društvo sa oko 40 članova, pa KUD „Miroslav Antić“, a posebno su ponosni na Dobrovoljno vatrogasno društvo koje broji 85 članova starosti od 6-18 godina i preko 80 punoletnih članova, postoji Fudbalski klub „Naša zvezda“, selo ima Zdravstvenu ambulantu bačkopalanačkog Doma zdravlja, ali i veterinara... Pored Srba koji su većina u Silbašu, veliki procenat čine i Slovaci. Istoričari su za Silbaš napisali da se smatra za jedno od najstarijih sela u Bačkoj, a prvi pronađeni pisani trag datira iz 1263. godine. Prva pravoslavna crkva izgrađena je oko 1690. godine, a novija, posvećena Svetom Jovanu Zlatoustom, izgrađena je 1759. godine, pa je zabeleženo da je prvi sveštenik bio Ignjatije Nikolić.

Slovačka evangelistička crkva izgrađena je 1838. godine, zapisano je da je prvi sveštenik Samuel Babilon, a današnji izgled crkva je dobila 1886. I danas su oko crkve postavljene građevinske skele, što je znak da se ponovo renovira.

U selu radi osmogodišnja Osnovna škola „Braća Novakov“, a istorija kaže da je po pisanim tragovima osnovana 1762. godine mada se smatra da školstvo u Silbašu datira od pre tri veka. Tačnije, matična škola je u Silbašu i ukupno broji preko 500 đaka, ali u njenom sastavu su i izdvojena odeljenja u Despotovu (170) i Paragama (50 učenika). - Škola je donekle specifična zbog izdvojenih odeljenja, ali sve dobro funkcioniše, pa smo tako, na primer, među retkim školama, koje su od Školske uprave Novi Sad ocenjeni sa četvrkom, a to je najviša ocena – kaže Đoka Milić, direktor silbaške škole.

U Silbašu je nastava dvojezična, na srpskom i slovačkom jeziku, a od stranih jezika deca uče engleski i ruski jezik. Postoji i nastava na romskom jeziku sa elementima nacionalne kulture.

Naši đaci i prosvetni radnici osvajali su na brojnim takmičenjima velika priznanja, a nedavno smo, pored ostalih, bili domaćini takmičenja „Šta znaš u saobraćaju“ na kome su učestvovali đaci iz škola Južnobačkog okruga koji su pobedili na opštinskim, odnosno gradskim takmičenjima. Planiramo da vrlo brzo počnemo gradnju sportske sale za fizičko vaspitanje u Despotovu, jer tamo je nema, dok u Silbašu postoji. To je velik projekat na čijem rešavanju radi lokalna samouprava, ali pomoć mora doći i od Pokrajine.     

Tekst i foto: M. Sudžum

Projekat „Fokus na Bačku Palanku“ realizovala je „Panonija media” uz podršku „Dnevnika”.