Predstavljena knjiga o naseljavanju Krajišnika
BANATSKO VELIKO SELO: Srbi Krajišnici iz 35 sela nekadašnjeg sreza Bosanski Petrovac nakon Drugog svetskog rata naseljeni su najviše u Čelarevu, Nakovu, Elemiru i Šarlovinu, sadašnjem Banatskom Velikom Selu.
U Domu kulture u Banatskom Velikom Selu predstavljena je knjiga „Naseljavanje Petrovčana u Čibu – Čelarevu 1946-1947.“ dr Milana Micića.
Vrstan poznavalac prve i druge kolonizacije Krajišnika u Vojvodini, istoričar i književnik dr Milan Micić, koji je o ovoj tematici i dobrovoljcima Prvog svetskog rata objavio 15 knjiga, istakao je da je u Čib - Čelarevo iz Petrovačkog sreza naseljeno 300 porodica, Nakovo 245, Šarlovin 190 i Elemir 148 porodica, dok je manji broj naseljen u Bački Jarak.
Knjiga o kolonizaciji Čiba - Čelareva obuhvata jedan kratak period kada su se lomile epohe, kada se jedno stanovništvo koje je tu do tada živelo smenjivalo drugim. Ovo je deo procesa u socijalističkoj Jugoslaviji kada je u Vojvodinu naseljeno oko 250.000 ljudi. Knjiga govori o demografskom međuprostoru odnosno o vremenu kada je nemačko stanovništvo napustilo ove prostore ili bilo u logorima, a konkretno bavi se doseljavanjem kolonista i podelom kuća i i zemlje, počecima prilagođavanja stanovništva, te evidentira da se jedan broj porodica i vratio u zavičaj.
Kolonisti nisu bili homogeno stanovništvo, jer se prema rečima Micića sastojalo i od onih koji nisu bili partizani, nego su bili u nemačkom zarobljeništvu, bilo je i porodica iz okoline Drvara koji su najpre bili u Makedoniji i potom im je bio zabranjen povratak. Iako je naseljen u jednom dramatičnom vremenu, uz puno životne snage i vitalnosti ovaj narod je uspe da prebrodi sve probleme i teškoće u novoj sredini.
Sedam decenija posle kolonizacije, grupa istaknutih potomaka kolonista sa područja Bosanskog Petrovca se okupila u udruženje s ciljem da razvijaju svest o starom zavičaju kod potomaka koji žive u 114 mesta širom Vojvodine.
Zato je dr Milan Ševo iz Čelareva u Banatskom Velikom Selu organizovao promociju knjige (o kolonistima Čelareva), jer su i meštani ovog sela na području Kikinde deo iste priče, a njihovi potomci povezani su zavičajnim nitima.
Knjiga je objavljena krajem prošle godine i do sada je pored Čelareva predstavljena u Novom Sadu.
O knjizi je govorio i recezent dr Predrag Vajagić, a odlomke je kazivao glumac amater Milan Bursać iz Bačke Palanke, inače najmlađi rođeni brat narodnog heroja Marije Bursać, čije ime nosi KUD u Banatskom Velikom Selu.
Publicista Dušan Dejanac iz Kikinde je govorio o Šarlovinu, sada sastavnom delu Banatskog Velikog Sela, sa nekadašnjim naseljima Soltur i Hubert, a u odnosu na njih Šarlovin je najkompaktniji jer je od 196 porodica čak 190 naseljeno iz sreza Bosanski Petrovac. Priređena je i izložba fotografija i foto dokumenata iz perioda kolonizacije obrađenih u knjizi, a program je obogatio i nastup pevačke grupe KUD „Izvor” iz Nakova izvornim pesmama iz zavičaja.
M. Mitrović
