Crkva daje njive u arendu mnogo skuplje od opština

Time su, prvi put otkako se državna zemlja izdaje u zakup, sve opštine u Srbiji dobile saglasnost na Godišnji program u skladu sa Zakonom o poljoprivrednom zemljištu, usvojenim početkom godine.

U prvih nekoliko meseci ove godine u legalne tokove ubačeno je više od 130.000 hektara

državnog zemljišta koje su prethodne godine ilegalno obrađivali pojedinci i kompanije. Proteklih nedelja gotovo sve lokalne samouprave u Vojvodini sprovele su prvi krug licitacije za poljoprivredno zemljište u državnoj svojini, a negde to čine ovih dana. Interesovanje paora za zakup državnog poljoprivrednog zemljišta u tom prvom krugu, barem u opštinama u kojima je on već završen, nije bilo veliko pa je dosta neizdate zemlje ostalo za drugi krug, koji bi trebalo da bude sproveden pre Nove godine.

Cena zakupa poljoprivrednog zemljišta u nekim vojvođanskim opštinama nije dostigla 40.000 dinara za hektar, a najveći broj oranica otišao je po početnoj ceni, koja je ujednačena na državnom nivou. Pokazalo se tako da poljoprivrednici, koji su prethodnih godina stalno optuživali opštine da poljoprivredno zemljište daju u zakup privilegovanima, ili nisu previše zainteresovani da ih sada sami zakupe ili za to jednostavno nemaju novca.

Međutim, uporedo s prvim krugom licitacije za poljoprivredno zemljište u državnoj svojini, u nekim vojvođanskim opštinama ide i licitacija zemljišta Srpske pravoslavne crkve. Tako će u petak, 28. oktobra, Srpska pravoslavna crkvena opština Deronje održati licitaciju za zakup crkvenog zemljišta, a izdaje se 15,5 hektara i katastarsko jutro kao celina istom ponuđaču. Ponude će se otvarati u prostorijama Crkvene opštine Deronje.

Pre dve nedelje poljoprivrednik iz Zrenjanina Bojan Jovanović postao je prvi zakupac 75 hektara kvalitetnog poljoprivrednog zemljišta vraćenog Srpskoj pravoslavnoj crkvi. Za godišnji zakup on treba da plati 520 evra po hektaru, a zakup je na pet godina. Neposredno nakon licitacije, protonamesnik Slobodan Čestić, koji je u ime Crkvene opštine SPC u Zrenjaninu nadledao licitaciju, izjavio je da je SPC nakon sedam decenija u prilici da daje zemljište poljoprivrednicima u zakup i tako ponovo dođe do novca potrebnog za obnovu postojećih hramova i izgradnju novih.

Slične oglase objavljuju i druge opštine u Bačkoj i Banatu, a u svim slučajevima cena zakupa crkvenog poljoprivrednog zemljišta veća je i po nekoliko puta od onog za državne oranice. Tako će SPC na ime arende za zakup zemljišta u Zrenjaninu od poljoprivrednika koji je zakupio 75 hektara po ceni od 520 avra dobiti 195.000 evra. U isto vreme, Grad Pančevo je u svom ataru državne njive davao u zakup za 190 evra po hektaru, što je gotovo tri puta jeftinije od SPC.

Inače, Srpskoj pravoslavnoj crkvi oduzeto je 70.000 hektara poljoprivredne zemlje, a vraćano joj je više od polovine – negde oko 40.000 hektara. Ekonomska logika nalaže da se vraćeno zemljište izdaje u arendu i da se dobijeni novac ulaže u obnovu, izgradnju i redovnu delatnost SPC. Međutim, SPC, kao ni druge crkve i verske zajednice u Srbiji, nije u obavezi plaćanja PDV-a, poreza na imovinu... Nedavno je ministar finansija Dušan Vujović izjavio da će i crkve, koje su odavno postale ne samo arendaši već i proizvođači vina, rakije, sveća, suvenira, biti u poreskom sistemu kada im država bude vratila svu oduzetu imovinu jer je ono što se njima duguje mnogo više od onoga što bi one dale u državnu kasu.

LJ. Malešević

SPC potražuje 71.150 hektara

Po podacima Agencije za restituciju, Srpska pravoslavna crkva, kao najbrojnija konfesionalna organizacija u Srbiji, podnela je 1.062 zahteva, a unutar nje, od 14 eparhija najviše zahteva podnele su Bačka, Sremska, Šumadijska i Banatska – ukupno 1.037. SPC traži vraćanje 73.150 hektara zemljišta, od čega 38.988 hektara poljoprivrednog, 33.799 hektara šuma i šumskog zemljišta i 363 hektara građevinskog zemljišta. Traži i 451 poslovni objekat površine 135.558 kvadratnih metara, 696 stambenih objekata od 55.816 kvadrata, 83 groblja , 83 matične knjige i dve umetničke slike.