Slikareva vila spomenik kulture

Ova kuća, koja je izgrađena 1910. godine u stilu secesije i čiji je prvi vlasnik bio poznati slikar – impresionista Jožef Varkonji, jedna od najznačajnijih građevina van najuže zone starog jezgra Zrenjanina. Slikar Varkonji je koristio svoju vilu za stanovanje, ali je u letnjim mesecima njene prostorije pretvarao u atelje, okupljajući oko sebe umetnike iz cele Vojvodine.

Kuća je sagrađena na prostranoj, parkovski uređenoj parceli, duboko uvučena od ulice. Harmonično zdanje, skladnih proporcija, uspelo je ostvarenje talentovanog ovdašnjeg projektanta, građevinskog majstora Matiasa Štifela.

- Prizemna građevina sa mansardom u kojoj je bio umetnikov atelje, sagrađena je u stilu secesije. Fasada je komponovana simetrično, a obrađena jednostavno, sa prostranim lučnim otvorima u prizemlju i mansardi. Ono što ovu vilu čini prepoznatljivom je završetak njene glavne fasade u obliku trapezaste visoke atike obložene drvetom u kojoj je tavanski prozor u formi prelomljene šestodelne linije – pojašnjava istoričar umetnosti Bojan Kojičić iz ovdašnjeg Zavoda za zaštitu spomenika kulture.

U prednjem delu smeštene su reprezentativne prostorije vlasnika vile, odnosno trpezarija i dnevna soba koja je manjim hodnikom povezana sa ostalim prostorijama okrenutim ka dvorištu – kuhinjom, sobom za poslugu i ostavom. Vila je u enterijeru zadržala svoj autentičan izgled iz vremena izgradnje. Sačuvana je drvena stolarija sa bravarijom, nameštaj kao i kaljeve peći.

Ž. B.