„Vekovi Bača” primer dobre prakse očuvanja kulturnog nasleđa
Iz izdavačke radionice Pokrajinskog zavoda za zaštitu spomenika kulture izašla je knjiga „Kako očuvati i koristiti kulturno nasleđe” arhitekte konzervatora dr Slavice Vujović.
Temelj ove izuzetne monografske studije je autorkin projekat „Vekovi Bača” kroz koji je, tokom proteklih deset godina, razvijen koncept integrativne zaštite nasleđa (graditeljskog, likovnog, nematerijalnog i prirodnog), koji se pri tome oslanja na primenu savremenih konzervatorskih principa i najnovije naučne metode.
U pitanju je iskorak u odnosu na postojeći odnos prema nasleđu koji se u zaštiti uglavnom bazira na konzervaciji, dok projekat “Vekovi Bača” i samo nasleđe – u konkretnom slučaju fokus je na bačkoj Tvrđavi, Franjevačkom samostanu i Manastiru Bođani – ali i celokupnu delatnost na očuvanju tog nasleđa posmatra kao jedinstvenu celinu.
Šta učiniti da nasleđe, koje je utkano u kolektivno pamćenje jedne društvene zajednice, postane bliže ljudima današnjice kao nešto što može da doprinese i podizanju kvaliteta njihovog života – pitanje je na koje dr Slavica Vujović, najpre kroz sam projekat a sada i kroz monografiju, nudi jedan od mogućih odgovora. U tom kontekstu ona ukazuje na značaj ne samo brige o nasleđu, nego i razumevanja tog nasleđa kao izvora sa koga se crpi energija za bolju stvarnost i budućnost.
Istovremeno autorka determiniše i polazišta i pravce kojima mogu da se kreću i drugi istraživači i delatnici u službi zaštite kako bi, kroz povezivanje savremenih preporuka i normi sa konkretnim kulturnim nasleđem na terenu, obezbedili njegov adekvatan tretman kroz istraživanja, valorizaciju, buduće programe zaštite ali i održivo korišćenje tog nasleđa. Jedinstvena je ocena da je dr Slavica Vujović ovim dala značajan doprinos budućem razvoju zaštite kulturnih dobara u Srbiji.
M. Stajić
