Oko 135.000 ljudi u Srbiji starijih od 65 godina nema penziju
Međunarodni dan socijalne pravde obeležen je ovog meseca, kada je još jednom ukazano da je jedan od najvećih problema siromaštvo, rastuće nejednakosti i da je sve više ljudi koji ne mogu da obezbede osnovno za život, a nalaze se u trećem životnom dobu.
Bila je to prilika da se ponovo čuje da je potrebno uvesti socijalne penzije, koje u proteklih nekoliko godina najviše zagovara Ministarstvo za brugi o selu.
U tom ministarstvu za „Dnevnik” podsećaju da se zalažu za tip socijalne - garanotvane penzije i da predlažu da one ne bi trebalo da budu niže od 100 evra. - Pre nego što se penzija ostvari, trebalo bi provetiti imovinsko stanje primaoca. Provera bi se radila uvidom u socijalnu kartu pojedinca koja bi kao jedinstveni registar bila dostupna da bi se videli podaci o imovinskom stanju i primanjima pojednica i porodice. Novac se ne bi isplaćivao iz PIO fonda, pošto ne predstavlja klasičan vid penzije po nekom osnovu već bi za to bila određena namenska sredstva.
Najnoviji podaci, navode u Ministarstvu za brigu o selu, pokazuju da imamo oko 135.000 onih koji nemaju penzijsko osiguranje, a imaju 65 godina ili su stariji. - Među njima je najveći broj žena sa sela, čak 85 odsto, i ovakav vid davanja bi, osim materijalnog, poboljšao i njihov položaj uopšte. Bila bi to potvrda da društvo vrednuje njihov rad i da im se odužuje za sve što su tokom životnog veka radile, gajeći i vaspitavajući decu ,radeći u domaćistvu i na poljoprivredi i brinule za svoje porodice.
Socijalna penzija uslovljena proverom sredstava za ljude starije od 65 ili 70 godina primenjuje se kao centralna mera za smanjenje siromašta, navodi Ministarstvo za brigu o selu. - Rezultati praćenja postojećih penzionih šema i istraživanja svetskih agencija, uključujući i Svetsku banku, Međunarodnu organizaciju rada i međunarodne humanitarne organizacije kao Help Age International, ukazuju na pozitivne efekte socijalne penzije kao mere zaštite stanovništva ugroženih siromaštvom, ne samo za starija lica primaoce panzija već i za druge generacije, odnosno članove njihovih porodica. U razvijenom deli sveta, socijalni penziju vlade sprovode kao zaštitu osnovnih ljudksih prava, pravo na dostojanstven i lični integritet starijih građana.
Socijalne penzije su, zapravo, navode u Ministarstvu za brigu o selu, poseban vid socijalnog davanja licima starijim od 65 godina koji nisu ostvarili pravo na penziju, ne primaju socijalnu pomoć, nemaju imovinu niti bilo koji drugi vid pomoći.
Ovakva potpora pominje se prvi put u Nacionaloj strategiji o starenju 2006-2015 godine. Naziv socijalna penzija je uveden za lica koja nisu uplaćivala doprinos za penzijsko osiguranje. Međunarodna zajednica poznaje dva vida tih penzija: univerzalne koje su dostupne svim starijim licima bez ličnih primanja koji ispunjavaju glavni uslov - određene godine starosti, i socijalne penzije sa proverom koje su dostupne siromašnim starijim licima koji moraju i da ispune više uslova i provera (mesto prebivališta, državljanstvo, prihodi, imovina)
Vlade siromašnih država koje sprovode šeme socijalnih penzija, kaže ministarstvo, ističu njihov značaj. Čak i veoma nizak iznos socijalne penzije predstavlja vrednost za starije siromašne ljude.
Z. Delić