Zbog obilnih kiša i komaraca sve opasniji virus Zapadnog Nila

U pitanju je 84-godišnji muškarac sa pridruženim hroničnim oboljenjem, a po svemu sudeći smrti je doprinelo oboljevanje od groznice Zapadnog Nila. Slučajevi oboljevanja od ovog virusa koji prenose komarci, prijavljivani su sa teritorije Južnobanatskog okruga (10 osoba), Grada Beograda (10), Južnobačkog (6), Sremskog (2) i Podunavskog (1) okruga. Obolele osobe su muškog (19) i ženskog pola (10), starosti od 31 do 84 godine, sa prudruženim hroničnim oboljenjima (24 od 29 registrovanih).

Da bi slučaj infekcije virusom Zapadnog Nila bio potvrđen kod pacijenta uz ispoljenu kliničku sliku neuroinvazivnog oblika bolesti (meningitis, encefalitis, meningoencefalitis), neophodno je da se potvrdi prisustvo odgovarajućih antitela u likvoru kod obolelog pacijenta, kažu u “Batutu”. Pored toga, Uprava za veterinu Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede i Zavod za biocide i medicinsku ekologiju, Beograd, sprovode nadzor nad virusom groznice Zapadnog Nila u populaciji komaraca. Dokazano je prisustvo virusa u komarcima uzorkovanim na 29 lokacija u Južnobanatskom, Srednjebanatskom i Južnobačkom okrugu, kao i na teritoriji grada Beograda.

Infekcija virusom Zapadnog Nila zvanično prvi put registrovana kod ljudi na teritoriji Republike Srbije krajem jula 2012. Institut za javno zdravlje Srbije prikuplja sve relevantne podatke o obolelim osobama, pri čemu postoji određen protokol po kojem se informacije prikupljaju i objedinjuju. Svakako da prvim podacima o broju hospitalizovanih osoba kod kojih postoji sumnja na ovu infekciju raspolaže Klinika za tropske i infektivne bolesti 6 Kliničkog centra Srbije, gde se najveći broj osoba sa težom kliničkom slikom upućuje, kao i NRL koja sprovodi laboratorijsku dijagnostiku. Groznica Zapadnog Nila je sezonsko oboljenje, odnosno oboljenje koje je najviše zastupljeno u periodu najveće aktivnosti vektora – komaraca. Prvi oboleli registruju se uglavnom u drugoj polovini jula, a najveći broj obolelih osoba prijavljuje se tokom avgusta, kažu u “Batutu”.

Ovo oboljenje se prvenstveno javlja u ruralnim oblastima, ali u humanoj populaciji je krajem prošlog veka registrovano epidemijsko javljanje GZN u urbanim sredinama. Tokom 2010. registrovano je naglo povećanje broja obolelih, kao i pojava ovog oboljenja u nekim zemljama Evrope gde ga ranije nije bilo.

Repelenti kao zaštita

Lekari i epidemiolozi preporučuju upotrebu repelenata na otkrivenim delovima tela prilikom boravka na otvorenom, kao i nošenje odeće dugih rukava i nogavica, svetle boje. Preporučljivo je da odeća bude komotna, jer komarci mogu da ubadaju kroz pripijenu odeću. Treba izbegavati boravak na otvorenom u vreme perioda najintenzivnije aktivnosti komaraca – u sumrak i u zoru i koristiti zaštitnu mrežu protiv komaraca na prozorima, vratima i oko kreveta. Najmanje jednom nedeljno 8 treba isprazniti vodu iz saksija za cveće, posuda za hranu i vodu za kućne ljubimce, iz kanti, buradi i limenki, ali i ukloniti odbačene gume i druge predmete koji mogu da prikupljaju vodu.

Od 2012. do 2017. na teritoriji naše zemlje registrovano je ukupno 574 slučaja groznice Zapadnog Nila. U istom periodu beleži se i 61 smrtni ishod koji se može dovesti u vezu s oboljevanjem od ove groznice. Skoro osamdeset posto inficiranih virusom Zapadnog Nila nema nikakve simptome i znake bolesti. Ipak, kod jedne petine zaraženih simptomi podsećaju na oboljenje slično gripu, s naglom pojavom povišene telesne temperature, glavoboljom, bolovima u mišićima i zglobovima, umorom, blagim prolaznim osipom i limfadenopatijom. Međutim, kod pojedinih osoba dolazi do nastanka aseptičnog meningitisa ili encefalitisa. Simptomi neuroinvazivnog oblika bolesti su glavobolja, ukočen vrat, stupor (tupost), dezorijentisanost, koma, tremori, konvulzije, slabost mišića i paraliza. Preležana infekcija ostavlja dugotrajne posledice: umor, gubitak pamćenja, teškoće prilikom hodanja, mišićna slabost i depresija. Letalitet je veći kod starijih osoba, naročito kod osoba iznad 75 godina života.

I. V.