Počela obnova zgrade crkvene opštine u Pašićevoj

Projektom je, osim rekonstrukcije dela objekta, predviđeno i njegovo proširenje - dogradnja. Kako se može primetiti tavanski prostor će biti pretvoren u stambeni, dok će šupe i terase u dvorišnom delu, zbog dogradnje biti srušene, i na tom mestu je predviđena krstionica. 

Spoljašnjost zgrade odlikuju elementi klasicizma i neobaroka i to zdanje crkvene opštine predstavlja zaštićeno kulturno dobro. Kako je u tenderskoj dokumentaciji objašnjeno, na istom mestu na kom je današnja građevina, na planu Novog Sada iz 1885, naznačen je objekat pravougaone osnove, što znači da je crkvena kuća vremenom dograđivana. Sadašnji izgled zgrada je dobila 1903/5. godine, obnovom koju je izveo arhitekta Mihajlo Harminc.

Obnovu zgrade crkvene opštine finansira Pokrajinska vlada, preko Sekretarijata za kulturu, javno informisanje i odnose sa verskim zajednicama, s tim da je za stručni nadzor zadužen Pokrajinski zavod za zaštitu spomenika kulture. Iz Zavoda navode da prva faza obnove podrazumeva građevinske radove i dogradnju, dok je u drugoj fazi planirana restauracija starog objekta i opremanje.

Objekat je smešten na regulacionoj liniji i na posedu su, kako je u tehničkom opisu navedeno, izgrađene šupe, a sa zadnje strane je dograđena terasa, prislonjena uz zgradu Gimnazije “Jovan Jovanović Zmaj”. Ti pomoćni objekti će biti srušeni, da bi se obezbedio prostor za dogradnju.

Tavanski prostor će rekonstrukcijom biti pretvoren u stambeni, a u prizemlju, levo od glavnog ulaza, predviđena je nova sala za probe hora, što će biti ostvareno uklanjanjem zidova između tri kancelarije i prodavnice sveća. Na delu objekta desno od glavnog ulaza biće zadržane sadašnje prostorije, s tim što će tu biti ubačeni toaleti, pretprostori i čajna kuhinja, za potrebe službenika crkvene opštine, članova hora i posetilaca.

Na spratu su trenutno dva salona, kancelarija, riznica, čajna kuhinja i toalet, s pretprostorom, a na tavanu će rekonstrukcijom biti formirane dve stambene jedinice. Kada je reč o vertikalnoj komunikaciji ona će se odvijati sadašnjim stepeništem, koje će biti prilagođeno protivpožarnim zahtevima, a planiran je i novi lift.

Na mestu šupa i terase biće dograđen novi jednospratni objekat, s tim što će u prizemlju, osim krstionice, biti smeštene ostava, garderoba i sanitarne prostorije, dok je na spratu planiran stan.

Projektanti su u tehničkom opisu, između ostalog, naveli i da su u prethodnom periodu, nepoznatom intervencijom, uklonjeni određeni zidovi, kao i da su neadekvatno poduhvaćeni i premošćeni konstruktivni elementi međuspratne i krovne konstrukcije. Sve to dovelo je do poremećaja stabilnosti i pomeranja određenih konstruktivnih sklopova, a posledice su vidljive na velikim pukotinama i destabilizaciji spoljašnjeg kontruktivnog zida, ka dvorištu, kao i na zidovima hodnika, koji nose poluobličasti svod. Osim toga, pukotine su vidljive i u prizemlju, na svodovima i tavanskoj konstrukciji, na zapadnoj strani objekta.

Rekonstrukcija objekta predviđa izmeštanje prostorije za crkveni hor u prizemlje. Svi popucali zidovi biće srušeni i prezidani ili injektirani. Zbog spomeničkih vrednosti ceo sklop svodne konstrukcije će biti zadržan, te poduhvaćen saniranim zidovima, betonskim gredama ili lukovima, na mestima na kojima se uklanjaju konstruktivni zidovi. Drvena tavanica na spratu biće zamenjena novom “LMT”, sa visokom protvpožarnom otpornošću.

Sa unutrašnje strane objekta zidovi će biti finalno malterisani, gletovani i bojeni, s tim da je u sanitarnim prostorijama planirano postavljanje zidne keramike. Fasada na postojećem delu zgrade će biti restaurirana, uz očuvanje autentičnog izgleda i obnovu svih profila i ukrasa.

Jovana Vukašinović