Od uvećanja prostate boluje svaki drugi muškarac

Statistika pokazuje da svaki drugi muškarac do 60. godine ima benignu hiperplaziju prostate (BHP), dok u 85 godini oko 90 odsto muškaraca ima ovo oboljenje. Kompletnu dijagnostiku, procenu stanja urinarnog trakta, terapiju, kao i eventualnu operaciju, pacijenti mogu da dobiju u Kliničkom centru Vojvodine.

Glavna funkcija prostate je stvaranja alkalne tečnosti koja sačinjava oko 70 odsto ejakulata. Uvećanje, odnosno benigna hiperplazija prostate predstavlja patološki proces kod kojeg dolazi do umnožavanja ćelija prostate i do posledičnog povećanja zapremine žlezde, te opstrukcije na nivou mokraćne cevi i otežanog pražnjenja mokraćne bešike.

Opstrukcija mokraćne cevi na nivou uretre, odnosno ispod mokraćne bešike, dovodi do pojačanja snage kontrakcije mokraćne bešike prilikom mokrenja, kako bi se savladao povećan otpor koji se javlja prilikom mokrenja. Mišićni zid mokraćne bešike zbog ovoga postaje zadebljan. Tokom početne faze bolesti, zadebljani mišić mokraćne bešike moći će da savlada povećan otpor na nivou mokraćne cevi i akt mokrenja će biti očuvan. Kako raste pritisak prostate na početni deo mokraćne cevi, javljaju se simptomi karakteristični za ovo oboljenje, a dolazi i do nepotpunog pražnjenja mokraćne bešike - kaže dr Dimitrije Jeremić iz Klinike za urologiju Kliničkog centra Vojvodine i dodaje da u ekstremnom slučaju mokraćna bešika neće moći uopšte da se prazni, odnosno dolazi do akutne retencije urina.

Benigna hiperplazija prostate je hronično, progresivno oboljenje koje se javlja kod velikog broja starijih muškaraca te se smatra da je kod muškaraca starosti od 50 godina neophodan pregled urologa koji će dati uvid u stanje prostate i na osnovu kojeg će biti određene dalje smernice za praćenje i eventualno lečenje. Dijagnoza najčešće može da se postavi na osnovu podataka koje daje pacijent, laboratorijskih i radioloških pretraga, fizikalnog pregleda i dodatnih pretraga.

Simptomi su učestalo noćno mokrenje, otežano započinjanje akta mokrenja, prekidanje mlaza mokraće, kapljanje urina na kraju mokrenja, naprezanje da bi se akt mokrenja započeo i održao, osećaj da se mokraćna bešika nije u potpunosti ispraznila i urgentno mokrenje - navodi dr Jeremić.

Komplikacije benignog uvećanja prostate su promene u zidu mokraćne bešike, u vidu vrećastih izbočenja zida bešike - divertikuluma, zatim  poremećaj pražnjenja mokaćne bešike i to od nepotpunog pražnjenja mokraćne bešike pa sve do retencije urina, odnosno stanja u kojem uopšte ne postoji mogućnost za mokrenje.

Dr jeremić navodi da su moguće i urinarne infekcije, stvaranja kamena u mokraćnoj bešiki, pojava krvi u mokraći i slabljenje ili potpuni prestanak rada bubrega.

Značajan deo laboratorijske dijagnostike je i analiza nivoa antigena specifičnog za prostatu (PSA). Različiti nivoi PSA mogu da ukažu na postojanje zapaljenja, BHP i karcinom prostate. Ukoliko je nivo PSA povišen kod pojedinih pacijenata neophodna je i biopsija prostate, kako bi se postavila definitivna dijagnoza.

Pacijenti sa blagim simptomima leče se korekcijom životnih navika koje podrazumevaju smanjenje unosa tečnosti u večernjim satima, smanjenje unosa alkohola i kofeina, izbegavanje napora i boravka na hladnom, kao i određenih lekova. Pacijenti s umerenim simptomima bez komplikacija, dobijaju terapiju alfa-blokerima, kao i terapiju inhibitorima 5-alfa reduktaze. Postoji i veliki broj biljnih preparata koji se preporučuju za terapiju bolesti, objašnjava dr Jeremić, dodajući da se kod manjeg broja pacijenata, kod kojih terapija lekovima ne dovede do poboljšanja, prostata hirurški uklanja.

LJ. Petrović