Godišnja stipendija SPC za najbolje studente u spomen Irineju
BEOGRAD: U kripti Hrama Svetog Save na Vračaru jutros je služena arhijerejska liturgija i pomen povodom prve godišnjice upokojenja 45. poglavara SPC Irineja, a patrijarh Porfirije je objavio da SPC u spomen Irineja pokreće godišnju stipendiju za najbolje studente sa fakulteta osnivača Beogradskog univerziteta.
"U spomen patrijarha Irineja objavljujem godišnju stipendiju za najbolje studente sa fakulteta osnivača BU, a to su: Pravni fakultet, Filozofski, Tehnički, Medicinski i Bogoslovski", rekao je patrijarh nakon liturgije, kojoj je prisustvovao i ministar spoljnih poslova Nikola Selaković i ambasadori Rusije, Kipra, Rumunije, Belorusije i drugi.
Patrijarh Porfirije je istakao da je blaženopočiši patrijarh Irinej bio poznato po zalaganju za obrazovanje, kao i da se uspostavljanjem stipendije nastavllja baština Crkve, koja je oduvek vodila računa o obraozvanju i kroz istoriju u isto vreme osnivala i bogoslovske i sekularne škole.
"Moleći se za pokoj duše patrijarha Irineja, molimo se i da Gospod obrazuje naš narod u liku Hristovom, ali i u svim znanjima koja se stiču u školama, kao što je to želeo i naš blaženopočivši patrijarh Irinej", rekao je Porfirije.
On je kazao da je danas služen parastos prvom poglavaru SPC čiji su zemni ostaci položeni u kripti Hrama.
Patrijarh srpski Irinej preminuo je 20. novembra 2020. godine u vojnoj kovid bolnici "Karaburma" u Beogradu.
Porfirije je rekao da još od Svetog Save nikada nije bilo prave podele između crkvenog i narodnog i da je tako radio i patrijarh Irinej po načelu jedinstva - jedan čovek, jedan narod i jedna Crkva.
Porfirije je naglasio da je patrijarh Irinej bio duboko ukorenjen u Crkvi i Hristu i da se prema veri odnosio bez mnogo ljudskog filozofiranja.
"Bio je jednostavan čovek, što danas možda nije najpopularnije. Samo onaj ko raste u Hristu može sve komplikacije da razvija kako bi razumeo ko je čovek i šta je večnost", naveo je Porfirije.
Dodao je da je svako ko je bio u kontaktu sa patrijarhom Irinejom mogao kod njega da vidi tu jednostavnost, neposrednost, sponatnost i široko srce, kao i da se na isti način odnosio i prema onima koji upravljaju državom, kao i prema običnim ljudima.
"To je ljubav, kao izraz vere i poslušanja da ljudi vole jedni druge", naglasio je srpski patriharh Porfirije.
Takođe, ističe, Irinej je pokazao da je moguće ono što je najpotrebnije ljudima, a to je više rauzmevanja, otvorenosti i spremnosti da praštamo jedni drugima, da primimo jedni druge u svoja srca.
Ako tako postupamo, onda ništa nije komplikovano, poručio je Porfirije.
Dodao je da je uspostavljanje godišnje stipendije u spomen Irineja za najboljeg studenta sa fakulteta osnivača BU početak u stipendiranju studenata sa tih fakulteta, ali i kasnije i drugih.
Patrijarh Porfirije je podsetio da je crkva i do sada stipendirala mlade ljude kroz neke druge fondove.
Patrijarh Porfirije je posle liturgije služio i pomen na grobu blaženog spomena patrijarha Irineja u kripti Hrama.
Patrijarh Irinej prvi je poglavar SPC koji je sahranjen u kripti Hrama Svetog Save.
Osim grobnice u kojoj počiva Irinej, tu se nalazi još nekoliko grobnih mesta, jer će ubuduće poglavari SPC biti sahranjivani u kripti Hrama, osim ako ne izraze drugačiju želju.
Deo kripte u kome će biti sahranjivani patrijarsi - ambulatorijum vrlo je redak u pravoslavnim hramovima i svega nekoliko pravoslavnih hramova u svetu ima ovaj prostor.
Ambulatorijum u Hramu Svetog Save na Vračaru građen je po uzoru na Svetu Sofiju Carigradsku.
Patrijarh srpski Irinej (Miroslav Gavrilović) rođen je 27. avgusta 1930. godine u selu Vidova kod Čačka.
U rodnom selu završio je osnovnu školu, a posle gimnazije u Čačku i Bogosloviju u Prizrenu. Zatim diplomira na Bogoslovskom fakultetu u Beogradu.
Po završetku vojne službe postavljen je za suplenta (profesora) Prizrenske bogoslovije. Pre stupanja na dužnost profesora oktobra 1959. godine u manastiru Rakovici od strane patrijarha srpskog Germana prima monaški čin, dobivši monaško ime Irinej.
Na dan Svete Petke iste godine u crkvi Ružici na Kalemegdanu je rukopoložen u čin jeromonaha.
Dok je kao profesor službovao u Prizrenskoj bogosloviji upućen je na postdiplomske studije u Atinu. Za upravnika Monaške škole u manastiru Ostrogu postavljen je 1969. godine, odakle se vraća u Prizren na mesto rektora slavne Bogoslovije.
Sa te dužnosti je 1974. izabran za vikara patrijarha srpskog sa titulom episkopa moravičkog. Za episkopa niškog izabran je 1975. godine.
Na Svetom Arhijerejskom Saboru SPC 22. januara 2010. godine izabran je za arhiepiskopa pećkog, mitropolita beogradsko-karlovačkog i patrijarha srpskog.
Deo kripte u kome je sahranjen patrijarh Irinej prostire se između temelja Hrama Svetog Save i ima stubove kojima je najveća visina 6.20 metara. Dubina Hrama je oko sedam metara.
Plafon je oslikan u vizantijskom stilu, a freske su radili naši ikonopisci. Završavanje kripte i njeno oslikavanje blagoslovio je patrijarh Pavle 2001. godine.
Predsednik Srbije Aleksandar Vučić odao je poštu patrijarhu srpskom Irineju povodom godinu dana od njegove smrti i zapalio sveću na njegovom grobu u kripti Hrama Svetog Save.
"Srbija je tada izgubila duhovnog oca blage naravi, tople reči i britkog uma, ali je u carstvu nebeskom stekla još jednog molitvenika za sve nas", napisao je Vučić na Instagram profilu "buducnostsrbijeav".
Predsednik je dodao da se i na današnji dan seća razgovora sa patrijarhom Irinejem, a posebno energije, volje i podrške koju je patrijarh Irinej uložio u rad na obnovi i završetku Hrama Svetog Save.
"Ja znam da je ponosan na to što se pod kupolama našeg velelepnog hrama sada sve više sabira verni narod, ali i ljudi svih vera i nacija koji dolaze iz celog sveta kako bi se divili veličanstvenim mozaicima i monumentalnoj lepoti našeg i Njegovog hrama. Neka počiva pred prestolom Oca nebeskog naš dobri, skromni i veliki patrijarh", napisao je Vučić.
Patrijarh srpski Irinej upokojio se na današnji dan prošle godine.